Ο Θουκυδίδης πέτυχε ένα μοναδικό επίτευγμα: έθεσε την πιο αυστηρή αντικειμενικότητα στην υπηρεσία μιας έντονα προσωπικής δημιουργίας και αντιμετώπισε τα προβλήματα με τη βοήθεια της λογικής που τη θεώρησε ικανή όχι μόνο να οργανώνει τα ιστορικά δεδομένα αλλά και να αναπληρώνει την έλλειψή τους. Στις τέσσερις μελέτες του βιβλίου φωτίζεται η εσωτερική πορεία της μεθόδου του και τα στάδια της εξέλιξης της.
