Είναι γνωστό ότι μια θεώρηση του Ελληνισμού, που μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή παρέμεινε στη δικαιοδοσία της Τουρκικής Δημοκρατίας, με τους όρους που διαμόρφωσε η Συνθήκης της Λωζάνης (1923) και τις συνέπειες των γεγονότων, παγκόσμιων και ελληνοτουρκικών, που μεσολάβησαν από τότε μέχρι σήμερα, που να καλύπτει την κοινωνία, την παιδεία, τα γράμματα και τις τέχνες των Ρωμιών στην Πόλη, την Ίμβρο και την Τένεδο, δεν έχει καταγραφεί στην πληρότητά της. Η έλλειψη αυτή είναι βέβαιο ότι εμποδίζει την ιστορική θεώρηση και πολιτισμική αξιολόγηση του εκεί Ελληνισμού, πράγμα που τον εμφανίζει άγνωστο και τον καθιστά περιθωριακό. Η παρουσίαση αυτή, στη μορφή που πρέπει να γίνει, είναι σήμερα αδύνατη, γιατί λείπει στους περισσότερους τομείς, η απαραίτητη υποδομή, μια και είναι λιγοστές οι προσεγγίσεις σε μονογραφίες και μελετήματα. [. . .] Την έλλειψη αυτή επιχειρεί να καλύψει η `Εταιρεία Μελέτης της καθ` ημάς Ανατολής`, ως πρώτη προσπάθεια συνολικής παρουσίασης της ιστορίας και της πορείας του εκεί Ελληνισμού.

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]