«Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι Μαραθώνι χρυσοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμιν»
Το επίγραμμα αυτό του Σιμωνίδη του Κείου αποτελεί την απόλυτη επιτομή της μάχης του Μαραθώνα και της σημασίας της. Η σύγκρουση στο πεδίο του Μαραθώνα ήταν μια μάχη για όλους τους Έλληνες, ήταν μια νικηφόρα μάχη λίγων αμυνόμενων Αθηναίων εναντίον των πολλών Περσών, με την τεράστια πολεμική και οικονομική υποδομή τους.
Η μάχη του Μαραθώνα υπήρξε μία από τις κρισιμότερες μάχες του αρχαίου κόσμου με την έκβασή της να προσδιορίζει καθοριστικά την ιστορία της Ελλάδας αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Θα γίνει σημείο αναφοράς κατά την αρχαιότητα, θα λειτουργήσει ως πρότυπο στον αγώνα της Ανεξαρτησίας από τους Τούρκους [Τρόπαια του Μαραθώνας, / δεν αφάνισεν ο χρόνος, / αιωνίως διαρκούν / και την δόξαν των προγόνων / πάντοτε διαλαλούν]. Ο Βρετανός φιλόσοφος John Stuart Mill θα θεωρήσει (το 1846) τη μάχη αυτή ακόμη και για την ιστορία της Αγγλίας σημαντικότερη και από την αποφασιστική μάχη του Χάστινγς, που εγκαινίασε τη νορμανδική κατάληψη της Βρετανίας το 1066 μ.Χ. Ο χώρος της μάχης, το `Μαραθώνιον άλσος`, θα μείνει στη συλλογική μνήμη των αρχαίων Ελλήνων αλλά και των λογίων, των ποιητών και των ζωγράφων ανά τους αιώνες και έως τις μέρες μας ως τόπος της ανδρείας, του θαύματος και του θρύλου. Όπως έγραψε ο λόρδος Βύρων, `Marathon became a magic word`. Τέλος ο θρύλος του `μαραθωνοδρόμου` Φειδιππίδη θα συγκινήσει ποιητές, θα επιβάλει το μαραθώνιο ως αγώνισμα στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες και θα εμπνεύσει το σύγχρονο παγκόσμιο κίνημα των μαραθωνοδρομιών. [...]

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]