Η διαχρονική πορεία του Ελληνισμού. Χώρος, εγκατάσταση, πολιτική-στρατιωτική κατάσταση, προπαγάνδα, βουλγαρικές βιαιότητες, ελληνική-εθνική συνέιδηση, μακεδονικός αγώνας, αποδημίες, εμπόριο-οικονομία, εκπαίδευση, κοινωνία, εκκλησία, πολιτιστική-αστική οργάνωση. Συμβολή στην ιστορία του Βόρειου ελληνισμού