Θάλασσες Μέσα

Βαρδάκης, Γιάννης

Επιμέλεια κειμένου: Μαντοπούλου, Δέσποινα

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-571-678-3

Bookstars - Γιωγγαράς, Νέα Κηφισιά, 5/2025

1η έκδ. || Νέα

Γλώσσα: Ελληνική, Νέα

Ενιαία τιμή έως 14/11/2026

€ 12.00 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

14 x 21 εκ., 64 σελ.

Περιγραφή

Ένα βιβλίο σαν πυξίδα.

52 λέξεις. 52 πλεύσεις.

Κάθε σελίδα, και μια έννοια.

Κάθε έννοια, και μια θάλασσα μέσα.

Δεν είναι οδηγός. Δεν είναι αφήγηση.

Είναι συντροφιά.

Για όσους ταξιδεύουν με σκέψη, συναίσθημα και αλήθεια.

Αν κάποτε νιώσεις χαμένος στο πέλαγος,

άνοιξέ το τυχαία.

Ίσως εκεί να σε περιμένει η σωστή φράση.

Εκεί που οι λέξεις γίνονται κύματα. 52 αλληγορικά κείμενα, ένα ημερολόγιο- πλεύση
Η λογοτεχνική παραγωγή της σύγχρονης ελληνικής γραμματείας, ιδίως στον χώρο του μικροκειμένου, εμπλουτίζεται σημαντικά από έργα που αντλούν τη δυναμική τους όχι από την εξιστόρηση εξωτερικών γεγονότων, αλλά από την ενδοσκόπηση και τη μεταφορά. Το Θάλασσες Μέσα του Γιάννη Βαρδάκη (Bookstars, 2025) εντάσσεται σε αυτή τη γραμμή και προτείνει μια υβριδική μορφή πεζογραφικής ποιητικότητας, ένα ημερολόγιο-πλεύσης, όπως το χαρακτηρίζει ο ίδιος, όπου η θάλασσα λειτουργεί ως υπαρξιακή μεταφορά.
Η δομή του έργου είναι αυστηρά επιμελημένη: 52 σύντομα κείμενα, όσα και οι εβδομάδες του έτους, αντιστοιχούν σε 52 λέξεις-σταθμούς, οι οποίες λειτουργούν ως θεματικοί πυρήνες. Κάθε λέξη, π.χ. Φάρος, Άνεμος, Ναυάγιο, εξελίσσεται σε έναν σύντομο στοχασμό, μια ποιητική μικροϊστορία που φέρει τα χαρακτηριστικά τόσο της λυρικής πεζογραφίας όσο και του στοχαστικού δοκιμίου. Η επιλογή των λέξεων υποδηλώνει μια στοχευμένη ναυτική μεταφορά, η οποία δεν εξαντλείται στην επιφάνεια του θαλάσσιου ταξιδιού, αλλά λειτουργεί ως εργαλείο ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας.
Η γλώσσα διατηρεί εξαιρετική οικονομία και πυκνότητα, χωρίς να εκπίπτει σε αφαίρεση. Κάθε κείμενο συγκροτείται ως αυτόνομη μονάδα, ενώ ταυτόχρονα εντάσσεται σε μια συνολική αφηγηματική διαδρομή. Ο εσωτερικός ρυθμός των προτάσεων, η ελλειπτικότητα και η χρήση των αντιθέσεων (π.χ. φως/σκοτάδι, θάλασσα/λιμάνι, σίγαση/κραυγή) συγκροτούν ένα διακριτό υφολογικό αποτύπωμα.
Ο συγγραφέας αποφεύγει τη μονοδιάστατη περιγραφική αναπαράσταση· αντ’ αυτής, υιοθετεί τη μέθοδο της αλληγορίας. Ο Φάρος δεν είναι μόνο αντικείμενο πλοήγησης αλλά «υπενθύμιση πως δεν είσαι μόνος»· το Ναυάγιο δεν συνιστά τραγωδία αλλά κάθαρση και επανεκκίνηση· η Σιωπή «δεν είναι άδεια», αλλά «λιμάνι των σκέψεων». Οι μεταφορές αυτές δεν λειτουργούν απλώς ως καλλωπιστικά σχήματα αλλά ως μηχανισμοί μετάβασης από το εμπειρικό στο υπαρξιακό.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο στοιχείο του χρόνου, όπως αυτός νοείται στο θαλάσσιο πλαίσιο του έργου: ο χρόνος «δεν μετριέται με ρολόγια, αλλά με φεγγάρια και ήχους απ’ το κύμα». Πρόκειται για μια ποιητική ανακατασκευή της χρονικότητας, όπου η γραμμικότητα υποχωρεί έναντι της κυκλικότητας. Η λέξη Ανατολή επαναπροσδιορίζεται όχι ως χρονική στιγμή, αλλά ως επιλογή, ενώ το Τέλος δεν σηματοδοτεί λήξη αλλά μετάβαση: «δεν τελειώνει το ταξίδι. Τελειώνει απλώς το κομμάτι που άντεξες να γράψεις».
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η στάση του συγγραφέα απέναντι στο συναίσθημα της μοναξιάς, το οποίο απομυθοποιείται και επανανοηματοδοτείται ως ενδοσκοπική αφετηρία: «δεν είναι πάντα τιμωρία. Μερικές φορές είναι δώρο». Η γραφή διατηρεί τη δική της υπαρξιακή νηφαλιότητα, χωρίς να εκπίπτει σε απόλυτο λυρισμό ή γνωμικότητα. Οι προτάσεις δεν είναι ρήσεις· είναι παρατηρήσεις, ήπιες εξομολογήσεις που αφήνουν χώρο στον αναγνώστη για αποδοχή, αναγνώριση και πιθανή ταύτιση.
Θα λέγαμε πως το Θάλασσες Μέσα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα λογοτεχνικής εσωστρέφειας με ανοιχτούς αισθητικούς ορίζοντες. Η σύνδεση της θάλασσας με την ψυχή, του πλοίου με το σώμα, του ανέμου με την αλλαγή, είναι σχήματα παλαιά, μα στον Βαρδάκη επαναπροσεγγίζονται με ανανεωμένη συγκινησιακή φόρτιση και γλωσσική ευγένεια.
Συμπερασματικά, το Θάλασσες Μέσα δεν είναι ένα βιβλίο για τη θάλασσα — είναι ένα βιβλίο με τη θάλασσα μέσα του, ακριβώς όπως δηλώνει και ο τίτλος. Η αξία του έγκειται στην αφοπλιστική του απλότητα, τη γλωσσική διαύγεια και τη δύναμη της ησυχίας που αποπνέει. Πρόκειται για ένα έργο που μπορεί να διαβαστεί αποσπασματικά ή συνολικά, λειτουργώντας άλλοτε ως παρηγορία, άλλοτε ως καθρέφτης· μα πάντα ως πυξίδα για τον αναγνώστη που επιθυμεί να διαβεί τα δικά του εσωτερικά πελάγη.
Δήμητρα Ντζαδήμα fractalart.gr

Add: 2025-05-14 12:52:34 - Upd: 2025-07-09 13:12:10