Φομαλώ σημαίνει το στόμα του ψαριού. είναι ο λαμπρότερος αστέρας του αστερισμού του Νοτίου Ιχθύος. Οι δύο ποιήτριες στη συλλογή Φομαλώ επιλέγουν ως τίτλους ποιημάτων τους 20 κύρια ονόματα από το λεξιλόγιο του Σύμπαντος και διαλέγονται με ένα ποίημα, η κάθε μία, υπό τον ίδιο τίτλο που επεξηγείται στα περιεχόμενα του βιβλίου. Τα ποιήματα της Ελένης Σιγαλού είναι πάντα στις ζυγές σελίδες του βιβλίου ενώ της Μαρίας Δαλαμήτρου στις μονές σελίδες.
Τα ποιήματα είναι γραμμένα σε ελεύθερο αλλά και ελευθερωμένο στίχο, συχνά 15σύλλαβο, κάποια σταυρωτή ομοιοκαταληξία άλλοτε οξύτονη κι άλλοτε παροξύτονη, ενίοτε πεζόμορφα ποιήματα με εσωτερική ροή και ρυθμό και μέτρο. Διακρίνονται για την οικονομία της έκφρασης, την ακρίβεια στο περιεχόμενο, την ευρηματικότητα της αφήγησης.
Δείγματα γραφής:
«Καιρός» (Θεότητα στην Ελληνική μυθολογία. Η κρίσιμη, αποφασιστική χρονική στιγμή. Όπως αυτή της δημιουργίας του σύμπαντος.)
ΚΑΙΡΟΣ
Χρόνος δεν είναι ο Καιρός
παρά στην καταχνιά του
πουλί που σκίζει τις σκιές
με κοφτερές φτερούγες.
Σε κάθε πρόθυρο ειρκτή
στέκεται μια στιγμούλα
άνεμος εναγκαλισμός
ακροβασία χάδι.
Ο χρόνος αχαλίνωτος
μα ο Καιρός ξυράφι
κόβει τη ρίζα της βουής.
Σωπαίνω να προφτάσω
να κρατηθώ στην κόψη του
να χαραχτώ στην Τύχη
και να ριχτώ στο αόρατο
να σμίξω την καρδιά του.
Ελένη Σιγαλού
ΚΑΙΡΟΣ
Στη γλώσσα μου
ισορροπεί μια στέκα του μπιλιάρδου.
Επειδή σε όσα γράφονται
Κρατιέμαι
να μη χτυπήσω το λευκό, γι’ αυτό
σε όσα γράφτηκαν ή θα γραφτούν
σε όσα σωρηδόν τυπώνονται μέρα τη μέρα
δεν πίνω γάλα.
σε όλα τα βιβλία και άπαντα τα ποιήματα
Έτσι αθήλαστη
θα μεγαλώνω από σπόντα.
επειδή σε όλα αυτά
ένα είναι το θέμα
Με τον καιρό,
οι τρύπες μέσα μου θα με γλεντάνε.
μην αναρωτιέστε
γιατί αυτά κυκλοφορούσαν εξ αρχής σε σελίδες με χρώμα παγωμένο
Όχι και βίαιο το ποίημα αυτό.
Να λες ευχαριστώ.
Ούτε εδώ έχω αμολήσει το
λευκό.
Μαρία Δαλαμήτρου
«Τρόπις» (Μέρος του αστερισμού της Αργούς του Νότιου Ημισφαιρίου. Ορατός στη νότια Κρήτη.)
ΤΡΟΠΙΣ
Του Νότου ο ουρανός νυστέρι
χαράζει την οδό την ωυτή
πατρίδα νιότη έωλη γιορτή
δες: οδηγεί πυρσός αστέρι.
Σ’ ορίζοντα γυμνή σκουριάζει
κόρη καρίνα ξόρκι της θεάς.
Η χαραυγή ματώνει μονομιάς.
Η κάννη του καιρού ρεκάζει.
Το μάτι φωσφορίζει στ’ ανοιχτά
κι όπως συνήθισες πια μόνη
τον ουρανό σχεδόν να σ’ ακουμπά
έριξες την πυξίδα στα ρηχά.
Ξεμάκρυνες χωρίς τιμόνι
στου Νότου τα απόκρημνα νερά.
Ε.Σ.
ΤΡΟΠΙΣ
Καμιά φορά πρέπει να φτιάξεις ένα καράβι μόνο με μία σανίδα. Σε αυτή την περίπτωση, έχω δοκιμάσει το εξής: καταπίνεις τη σανίδα και περιμένεις λίγη ώρα μέχρι να ξυλιάσουν όλα τα άκρα. Μόλις συμβεί αυτό, όπως και να σε ρίξουν επιπλέεις.
Κι όσο αψήφιστα θα γράφεις μίλια
και μεγαλώνοντας θα γίνεις ροκανίδια,
δεν έχεις μεγαλύτερη χαρά από αυτή
τη στεγανά δηλούμενη:
η σκέτη η άμαθη η γη
ας σε κηρύξει
«αγνοούμενη».
Μ.Δ.
Ένα δύσκολο εγχείρημα που οι δυο ποιήτριες το φέρνουν εις πέρας με επιτυχία. Αναμφίβολα δύσκολη προσπάθεια.
Η Μαρία Δαλαμήτρου γεννήθηκε το 1978 στην Κοζάνη. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Α.Π.Θ. και συνέχισε με μεταπτυχιακή ειδίκευση στην Αγγλική Λογοτεχνία. Είναι Διδάκτωρ του Τμήματος Λογοτεχνίας του Essex University στην Αγγλία. Ζει στην Πάτρα και εργάζεται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Έργα της κυκλοφορούν σε ανθολογίες διηγημάτων και ποίησης, και σε έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά. Η Φομαλώ είναι η τρίτη ποιητική της συλλογή.
Η Ελένη Σιγαλού γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1964. Ζει στην Πάτρα και εργάζεται ως καθηγήτρια Φυσικός. Κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Δημιουργική Γραφή. Έχει διακριθεί σε ποιητικούς διαγωνισμούς και γραπτά της έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες. Ποιήματα, πεζά και κριτικές της είναι δημοσιευμένα σε λογοτεχνικά περιοδικά. Έχει λάβει μέρος σε εκθέσεις φωτογραφίας. (ομαδικές και ατομικές). Η Φομαλώ είναι η τέταρτη ποιητική της συλλογή.
