Μήπως έχει ήδη ηττηθεί η διεθνής τάξη που βασίζεται σε δημοκρατικούς θεσμούς; Η Applebaum ελπίζει πως όχι, αλλά είναι αβέβαιη για τη μοίρα της. Καμία δημοκρατία δεν είναι ασφαλής, γράφει. Οι απολυταρχίες πλέον αλληλοϋποστηρίζονται με δεκάδες φανερούς και αφανείς τρόπους, με μόνο σκοπό την την επικράτηση και τον πλουτισμό των αυταρχικών ηγετών τους. Η δημοκρατία παγκοσμίως αμφισβητείται επιθετικά από τους οργανωμένους εχθρούς της: Ρωσία, Κίνα, Ιράν, Βόρεια Κορέα, υπονομεύουν τη δημοκρατία διεθνώς, ακόμα και μέσα στις ίδιες τις δημοκρατικές χώρες. Παρόλα αυτά, υπάρχει ακόμη ελπίδα γιατί υπάρχουν φιλελεύθερες κοινωνίες, ανοιχτές και ελεύθερες χώρες που προσφέρουν στους ανθρώπους περισσότερες πιθανότητες να ζήσουν αξιοπρεπείς, χρήσιμες ζωές από ό,τι οι φοβικές δικτατορίες που βασίζονται στην καταπίεση και την καταστολή.
Περιγραφή
Στο βιβλίο της αυτό, η βραβευμένη με Πούλιτζερ δημοσιογράφος και ιστορικός εξετάζει το σκοτεινό υπόστρωμα, κυρίως οικονομικό, που συνδέει τις απολυταρχίες σε όλο τον κόσμο. Για πρώτη φορά δίνεται έμφαση στα ισχυρά δίκτυα και τις άνομες σχέσεις που συνδέουν υπόγεια τη Ρωσία, την Κίνα, τη Λευκορωσία, το Ιράν, τη Βενεζουέλα και άλλες χώρες και περιγράφεται ένας διεθνής δημοκρατικός ακτιβισμός που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται με σκοπό να τους αντιταχθεί. Το βιβλίο ρίχνει φως στους βαθύτατους δεσμούς μεταξύ των σύγχρονων απολυταρχιών, εξηγεί πώς οι απολυταρχικοί ηγέτες επιχείρησαν να επηρεάσουν την οικονομία και την πολιτική των δημοκρατιών, και παρουσιάζει τους δημοκρατικούς ακτιβιστές που προσπάθησαν και προσπαθούν να αντισταθούν. Στις σελίδες του περιλαμβάνει ρεπορτάζ, ιστορία, φιλοσοφία και πολιτική. Ο βασικός στόχος της Applebaum είναι να μας εξηγήσει αυτό το νέο παγκόσμιο δίπολο που έχει διαμορφωθεί μεταξύ απολυταρχιών και δημοκρατιών, και να ξεκινήσει τη συζήτηση για το πώς θα καταφέρουν οι βαλλόμενες δημοκρατίες να νικήσουν. Η διεθνής καταδίκη και οι οικονομικές κυρώσεις δεν μπορούν να πλήξουν τους απολυταρχικούς ηγέτες. Ακόμη και τα κινήματα της αντιπολίτευσης στις απολυταρχικές χώρες, από τη Βενεζουέλα μέχρι το Χονγκ Κονγκ και τη Μόσχα, λίγα πράγματα μπορούν να κάνουν μόνα τους. Επειδή τα μέλη της Απολυταρχίας Α.Ε. δεν τα συνδέει πια μια κοινή ιδεολογία, αλλά πλέον μόνο η κοινή επιθυμία για εξουσία, πλούτο και ατιμωρησία. Μέσα από αυτό το βιβλίο, η Anne Applebaum καλεί τις δημοκρατίες να αναπροσανατολίσουν ριζικά τις πολιτικές τους για να καταπολεμήσουν αυτό το νέο είδος απειλής.
Αναλύει την άβολη συνύπαρξη του απολυταρχικού και του δημοκρατικού κόσμου, όπου η κατεύθυνση της επιρροής όλο και συχνότερα κινείται από τον πρώτο προς τον δεύτερο.
Προβάλει πειστικές ιστορίες και στέρεα επιχειρήματα για τους λόγους για τους οποίους οι απολυταρχικές απειλές πρέπει να μας ανησυχούν όλους, ειδικά στην εποχή που διανύουμε.
Το βιβλίο αυτό έχει μια μεγάλη αποστολή: να περιγράψει και να εξηγήσει την «παγκόσμια πολυεθνική» του σύγχρονου απολυταρχισμού. Οι σύγχρονοι δικτάτορες βασίζονται σε εξαιρετικά περίπλοκους ιστούς διασυνδέσεων με τους ομοίους τους, καθώς και με κυνικούς ή διεφθαρμένους υποστηρικτές τους στη Δύση, οι οποίοι εδραιώνονται όχι μέσω ιδανικών διακυβέρνησης αλλά μέσω «επιχειρηματικών» συμφωνιών.
Στον δημόσιο και στον ιδιωτικό μας λόγο, όταν μεταχειριζόμαστε την έννοια της απολυταρχίας συνήθως έχουμε στον νου μας εκείνες τις κρατικές οντότητες όπου η εξουσία ασκείται συγκεντρωτικά, από μία μόνο πηγή, και χωρίς να υπάρχει κανένα θεσμικό αντιστάθμισμα που να μπορεί ν’ αποτρέπει τις πιθανές αυθαιρεσίες της. Το θέμα του νέου δοκιμίου της Anne Applebaum Απολυταρχία Α.Ε. (Autocracy Inc.) είναι οι σύγχρονοι κρατικοί αυταρχισμοί και οι μέθοδοι που ακολουθούν για να υποσκάψουν τις πολιτικές αντιστάσεις εναντίον τους. >>>
Γράφει ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης //
Αnne Applebaum: «Απολυταρχία Α.Ε.: Οι δικτάτορες που θέλουν να κυριαρχήσουν στον κόσμο». Μετάφραση: Χριστίνα Θεοχάρη. Εκδόσεις Κυριάκος Παπαδόπουλος. Αθήνα, Νοέμβριος 2024
Οι ΗΠΑ και πολλές άλλες μεγάλες δημοκρατίες αντιμετωπίζουν το προκλητικότερο γεωπολιτικό τοπίο των τελευταίων δεκαετιών. Οι κρίσεις που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, περιλαμβάνουν ένα αιματηρό πόλεμο στην Ανατολική Ευρώπη όπου αμφισβητείται ξεκάθαρα η αρχή της εδαφικής κυριαρχίας, τον κίνδυνο κινεζικής εισβολής στην Ταϊβάν και μια συνεχιζόμενη βάναυση σύρραξη στη Γάζα που εγκυμονεί κινδύνους για παραπέρα εξάπλωση. Αρκετά άρθρα σε εφημερίδες, ιστοσελίδες και βιβλία, προσπαθούν να δώσουν κάποια στοιχειώδη ερμηνεία σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα του καιρού μας. >>>