Βιοεργογραφικά μελετήματα.
Κατά τη διάρκεια της πανεπιστημιακής του σταδιοδρομίας, ο Καθηγητής Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης έχει μελετήσει το έργο σπουδαίων Ελλήνων και ξένων λαογράφων, το οποίο καταγράφει και συγκεντρώνει στο βιβλίο του “Έλληνες και Ξένοι Λαογράφοι ‒ Βιοεργογραφικά Μελετήματα". Ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να ενημερωθεί για το έργο σημαντικών διδασκάλων της επιστήμης του παραδοσιακού και σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού, και να αναζητήσει νέα θεματολογία για τις προσωπικές του έρευνες.
Περιεχόμενα του βιβλίου:
Πρόλογος ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ
Μνήμη Νικολάου Γ. Πολίτη, θεμελιωτή της Ελληνικής Λαογραφίας - Οι «Γνωμοδοτήσεις» τoυ Νικολάου Γ. Πολίτη περί μετονομασίας Συνοικισμών και Κοινοτήτων - Ο Καθηγητής Δημήτριος Σ. Λουκάτος “Folklorica Contemporanea” - Επιστολές του Δημ. Σ. Λουκάτου σε Αθηναϊκές εφημερίδες - Συμπλήρωμα βιοεργογραφίας (1934-1995) του Καθηγητή, Λαογραφίας Δημ. Σ. Λουκάτου- Ο Στίλπων Π. Κυριακίδης και η Θράκη - Ο Δημήτριος Β. Οικονομίδης και η Λαογραφία - Ο Καθηγητής Μ. Γ. Μερακλής και η Κοινωνική Λαογραφία - Ο Καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης και η προσφορά του στην έρευνα της Θρησκευτικής Λαογραφίας - Η συμβολή του Μ. Γ. Βαρβούνη στη μελέτη του λαϊκού πολιτισμού της Δωδεκανήσου - Ο Καθηγητής Αριστείδης Ν. Δουλαβέρας και η προσφορά του στη Λαογραφία.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ ‒ ΒΙΟΕΡΓΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ
Ο Καθηγητής Β. Δ. Αναγνωστόπουλος και ο λαϊκός - Η συμβολή της Μαρίας Γκασούκα στην Ψηφιακή Λαογραφία - Λαογραφικό Eγκώμιο στον Γεράσιμο Ρηγάτο - Ο I. Μ. Χατζηφώτης και η προσφορά του στον λαϊκό πολιτισμό της Δωδεκανήσου - Ο Πανταζής Κοντομίχης και η προσφορά του στον λαϊκό πολιτισμό της Λευκάδας - Ο Κώστας Γ. Σαχινίδης και ο Ελληνικός λαϊκός πολιτισμός - Η συμβολή του Κωνσταντίνου Μηνά στην έρευνα της Καρπαθιακής Λαογραφίας - Παύλος Γνευτός: Ένας πρωτοπόρος της μελέτης του Ροδιακού δημοτικού τραγουδιού - Ο Αντώνης Μ. Σοφός και το λαογραφικό του έργο για την Κάσο .
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: ΞΕΝΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ - Ο Richard M. Dawkins και η Δωδεκανησιακή Λαογραφία - Richard M. Dawkins και Έλληνες λαογράφοι.
Άγνωστες επιστολές προς τον Άγγλο επιστήμονα - Alan Dundes (1934-2005). Eπιφανής Αμερικανός λαογράφος και ανθρωπολόγος. Νεκρολογία και επιστημονική αποτίμηση - Ο Samuel Baud-Bovy και η προσφορά του στην εθνομουσικολογική και λαογραφική έρευνα της Δωδεκανήσου - Ο Ludwig Ross και η Κάρπαθος. Τα πρώτα λαογραφικά - Ο Καθηγητής Wolfgang Mieder και η Νεωτερική Λαογραφία στις Η.Π.Α. Το παράδειγμα της παροιμίας. Πρώτες δημοσιεύσεις
Σημείωμα του συγγραφέα:
«Κατά τη διάρκεια της πανεπιστημιακής σταδιοδρομίας μου, εκτός από το διδακτικό και ερευνητικό συγγραφικό μου έργο σε τομείς της Λαογραφίας, με ενδιέφερε να μελετήσω και το έργο σημαντικών διδασκάλων της επιστήμης του παραδοσιακού και σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού. Και τούτο για να έχω μια πρισματική εικόνα για την προσφορά τους στο γνωστικό μου αντικείμενο, με το οποίο ασχολήθηκα ήδη από τα μαθητικά μου χρόνια με πρωτόλεια δημοσιεύματα.
Όπως ήταν αυτονόητο, έπρεπε να ανατρέξω συγχρόνως και σε βιογραφικά τους στοιχεία για μια πληρέστερη ενημέρωσή μου. Έτσι, ασχολήθηκα με τη ζωή και το έργο του ιδρυτή και θεμελιωτή της λαογραφικής επιστήμης στην Ελλάδα Νικολάου Γ. Πολίτη και, στη συνέχεια, με την προσφορά των διδασκάλων μου Δημητρίου Σ. Λουκάτου και Μιχαήλ Γ. Μερακλή. Η ζωή και το έργο των δύο καθηγητών μου αναδείχθηκε και από την έκδοση αντίστοιχων τιμητικών τόμων, τους οποίους επιμελήθηκα (ειδικά για τον πρώτο, με τη συνεργασία και άλλων συναδέλφων).
Με την πάροδο των ετών και την παράλληλη συμμετοχή μου σε διάφορα επιστημονικά συνέδρια, αλλά και τις συμπληρωματικές λαογραφικές και ανθρωπολογικές σπουδές μου στο εξωτερικό, παρουσίασα σε ανακοινώσεις και δημοσιεύματα το έργο (ή όψεις του) και άλλων σπουδαίων λαογράφων, όπως ήταν οι καθηγητές Στίλπων Π. Κυριακίδης και Δημήτριος Β. Οικονομίδης, αλλά και νεώτεροι συνάδελφοι, με πλούσιο συγγραφικό έργο, όπως οι Κωνσταντίνος Μηνάς, Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Αριστείδης Ν. Δουλαβέρας, Βασίλης Δ. Αναγνωστόπουλος, Μαρία Γκασούκα και Γεράσιμος Ρηγάτος.
Υπάρχουν όμως και μελετητές της Λαογραφίας, κυρίως φιλόλογοι, που έδωσαν αξιόλογο και πρωτότυπο έργο, το οποίο πρόσεξα ιδιαίτερα και με απασχόλησε στα διαβάσματα και τις έρευνές μου. Αυτοί είναι οι Πανταζής Κοντομίχης (από τη Λευκάδα), Αντώνης Μ. Σοφός (από την Κάσο), Ιωάννης Μ. Χατζηφώτης (από το Καστελλόριζο και τη Σύμη), Κώστας Σαχινίδης (από την Ελασσόνα Λάρισας) και ο ιατροφιλόσοφος Παύλος Γνευτός (από τη Ρόδο).
Στη διάρκεια των σπουδών μου στο εξωτερικό, είχα την τύχη να γνωρίσω, ως δάσκαλο και συνάδελφο, τον διάσημο Αμερικανό καθηγητή της Λαογραφίας και Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Berkeley (Η.Π.Α.) Alan Dundes, ο οποίος έφυγε αναπάντεχα και πρόωρα από τη ζωή. Ο καθηγητής Dundes είχε έλθει τότε (πανεπ. έτος 1982-1983) στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, ως επισκέπτης καθηγητής, και δίδαξε σε μεταπτυχιακούς και μεταδιδακτορικούς φοιτητές σύγχρονα και νεωτερικά θέματα της Λαογραφίας. Ο Dundes, με πρόσκλησή μου, επισκέφτηκε και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου έδωσε διάλεξη τον Ιούνιο του 1999, με θέμα Modern Greek Folkloristics: An Outsider’s View?, στο κατάμεστο από φοιτητές και επιστήμονες διάφορων ειδικοτήτων Αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος».
Οι βιβλιογραφικές αναζητήσεις μου, και λόγω καταγωγής, με οδήγησαν στο έργο των ξένων καθηγητών Richard M. Dawkins, Samuel Baud-Bovy, Ludwing Ross αλλά και του Wolfgang Mieder.» –Μ. Α. Α.
Ο Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης είναι Ομότιμος Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Επίτιμος Καθηγητής του Τμήματος Κλασικής Φιλολογίας και Νεοελληνικών Σπουδών της Σχολής Ξένων Γλωσσών και Λογοτεχνιών του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου. Επίτιμος διδάκτωρ της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Πρόεδρος και Διευθυντής της Διοικούσας Επιτροπής του Ινστιτούτου Λαϊκού Πολιτισμού Καρπάθου του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίτιμος Πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Δωδεκανήσου «Κλεόβουλος ο Λίνδιος» και Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας. Άρχων Υπομνηματογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου και Άρχων Χαρτουλάριος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής.
Γεννήθηκε στις Μενετές Καρπάθου, όπου παρακολούθησε τα μαθήματα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Σπούδασε, με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, Μεσαιωνική και Νεοελληνική Φιλολογία και Λαογραφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, απ’ όπου αποφοίτησε το 1972 με βαθμό «Άριστα». Μετά τη στρατιωτική του θητεία (1973-1975) διορίστηκε καθηγητής στο Γυμνάσιο και Λύκειο Καρπάθου (1975-1977). Το 1982 αναγορεύτηκε αριστούχος διδάκτωρ Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Πραγματοποίησε συμπληρωματικές μεταδιδακτορικές σπουδές Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, Εθνογραφίας και Λαο-γραφίας στο University College και στο London School of Economics and Political Sciences του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (1982-1983 και 1989-1990).
Υπηρέτησε ως Βοηθός, Επιμελητής, Λέκτορας, Επίκουρος Καθηγητής και Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (1977-1994). Το 1994 εξελέγη και διορίστηκε Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας και στη συνέχεια Τακτικός Καθηγητής Λαογραφίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών (1998-2008). Το 2008 εξελέγη, με τιμητική μετάκληση, Τακτικός Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις από Ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια, την Εκκλησία, φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και πολιτι-στικά σωματεία, ενώ τιμήθηκε από συναδέλφους, συνεργάτες και μαθητές του με την επίδοση ογκώδους τόμου και λαογραφικού περιοδικού.
Είναι τακτικός εταίρος Ελληνικών και ξένων Επιστημονικών Εταιρειών και μέλος του Σώμα-τος Ομοτίμων Καθηγητών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Διεθνούς Ενώσεως Ομοτίμων Καθηγητών.
Συνέγραψε πολλά βιβλία, άρθρα, μελετήματα λαογραφικού περιεχομένου σε Ελληνικά και ξένα περιοδικά, τιμητικούς τόμους, Πρακτικά Συνεδρίων και επιμελήθηκε μεγάλον αριθμό συλλογικών επιστημονικών έργων. Τα κύρια επιστημονικά ενδιαφέροντά του σχετίζονται με τα θεωρητικά, φιλολογικά και νεωτερικά θέματα της Ελληνικής Λαογραφίας.
