Οι τελευταίοι 20 μήνες περίπου αποτέλεσαν μια περίοδο πρωτοφανών δυσχερειών για την παγκόσμια οικονομία και τη διεθνή κοινότητα. Είναι πλέον ευκρινές ότι η πανδημία είχε δραματικές επιπτώσεις σε υγειονομικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, επηρεάζοντας αρνητικά την κοινωνικο-οικονομική δραστηριότητα διεθνώς, σε όρους δημόσιας υγείας, διαθέσιμου εισοδήματος, θέσεων εργασίας, επενδυτικής δραστηριότητας, επιχειρηματικής λειτουργίας και βιωσιμότητας. Στο πλαίσιο αυτό, οι μικρές επιχειρήσεις κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις και αιφνίδιους περιορισμούς, λειτουργώντας σε ένα ιδιότυπο «καθεστώς απαγόρευσης λειτουργίας» (lockdown) καθώς και σε ένα περιβάλλον ραγδαίου περιορισμού της ζήτησης, σε συνδυασμό με μια συνθήκη διαταραχής των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων. Παράλληλα, η πανδημία έχει επιφέρει, καθ’ όλη τη διάρκειά της, ισχυρό πλήγμα σε μια σειρά από κλάδους και τομείς από την εστίαση και τον τουρισμό έως το εμπόριο, τις υπηρεσίες και τη μεταποίηση. Ιδιαίτερα οι μικρές επιχειρήσεις καλούνται εν μέσω της πανδημίας να αντιμετωπίσουν ένα πολυεπίπεδο σύνολο εμποδίων εντός ενός παρατεταμένου υγειονομικού προβλήματος και μιας οικονομικής διαταραχής με βαθύ και επεκτεινόμενο χρονικό ορίζοντα. Πέραν αυτών, οι μικρές επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν μια σειρά από αλληλένδετες σημαντικές προκλήσεις. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί μια αναδυόμενη συνθήκη που καλεί τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να προσαρμοστούν ταχύτατα σε τεχνολογικό αλλά και οργανωτικό επίπεδο. Η πράσινη μετάβαση, η έλευση των νέων πράσινων τεχνολογιών και οι στρατηγικές αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής δημιουργούν συνθήκες επιτάχυνσης των δράσεων για την πράσινη προσαρμογή των επιχειρήσεων, ώστε οι δραστηριότητές τους να είναι φιλικότερες προς το κλίμα και το περιβάλλον. Επί αυτών, προστίθενται και οι πρόσφατες αναταράξεις των εφοδιαστικών αλυσίδων σε συνδυασμό με τις συνεπακόλουθες ανατιμήσεις στο μεταφορικό κόστος, οι συνεχείς ανατιμήσεις των πρώτων υλών καθώς και η ραγδαία αύξηση του ενεργειακού κόστους. Είναι προφανές ότι η αντιμετώπιση των παραπάνω πολυδιάστατων προκλήσεων βρίσκει τις εγχώριες μικρές επιχειρήσεις αποδυναμωμένες μετά από μια δεκαετή κρίση για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Ταυτόχρονα, σε πολλά από αυτά τα επίπεδα, όπως η πρόσβαση σε χρηματοδότηση και το κόστος ενέργειας, οι εγχώριες μικρές επιχειρήσεις εντοπίζονται σε δυσχερέστερη θέση έναντι των ανταγωνιστών τους σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Υπό το πρίσμα αυτό, η παρούσα Έκθεση του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το 2021 επιχειρεί να αναδείξει τις σημαντικότερες τάσεις σε επίπεδο οικονομικού περιβάλλοντος, τις επιπτώσεις της πανδημίας σε όρους οικονομίας και μικρών επιχειρήσεων καθώς και τις δομικές αλλαγές που προκάλεσε η υγειονομικο-οικονομική κρίση στην ελληνική οικονομία. Υπηρετώντας το διαχρονικό του ρόλο ως προς την τεκμηριωμένη μελέτη των οικονομικών, παραγωγικών και τεχνολογικών τάσεων καθώς και τη συστηματική διερεύνηση των εξειδικευμένων αναγκών των μικρών επιχειρήσεων, το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ θα συνεχίσει να συμβάλλει, με τις έρευνες και τις τεκμηριωμένες προτάσεις του, στη βελτίωση των διαστάσεων του μεταβαλλόμενου επιχειρηματικού περιβάλλοντος.