Τὴν 1η Νοεμβρίου τοῦ 1755 ἔγινε ἕνας ἰσχυρότατος, καταστρεπτικὸς σεισμὸς στὴ Λισσαβώνα τῆς Πορτογαλίας, ὁ ὁποῖος ἔγινε αἰσθητὸς μέχρι τὴν Βενετία. Ἐπακολούθησαν τσουνάμι καὶ πυρκαγιὲς μὲ ἀποτέλεσμα τὴν καταστροφὴ μεγάλου μέρους τῆς πόλης. Ὁ ἀριθμὸς τῶν νεκρῶν ἔφτασε τὶς 20.000! Τὸ γεγονὸς συγκλονίζει τὴν Εὐρώπη, τοὺς διανοουμένους καὶ τοὺς ἁπλοὺς ἀνθρώπους, ποὺ θέτουν ἐρωτήματα γιὰ τὸ ποιός εὐθύνεται γιὰ τὴν φοβερὴ καταστροφή: ἡ φύση, ὁ Θεὸς ἤ ὁ ἄνθρωπος; Ἤ ὅλα αὐτὰ μαζί; Οἱ διανοούμενοι διασταυρώνουν τὰ ξίφη τους δίνοντας διάφορες ἑρμηνεῖες. Τὸ 1756 ὁ Βολταίρος δημοσιεύει ἕνα πολύστιχο ποίημα μὲ τίτλο Poème sur le désastre de Lisbonne [Ποίημα γιὰ τὴν καταστροφὴ τῆς Λισσαβώνας] διατυπώνοντας τὸν προβληματισμό του γύρω ἀπὸ τὸ θέμα. Τὴν ἴδια χρονιά, ὁ Ζάν-Ζὰκ Ρουσσῶ γράφει μιὰ ἐπιστολὴ ἡ ὁποία ἀπευθύνεται στὸν Βολταῖρο, ὡς ἀπάντηση στὸ προαναφερθὲν ποίημά του. Ἔχουμε τὴν ἰδιαίτερη χαρὰ νὰ παρουσιάσουμε γιὰ πρώτη φορὰ στὰ ἑλληνικά τὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ στὸ βιβλίο ποὺ κρατᾶτε στὰ χέρια σας (δίγλωσση ἔκδοση). Ἀπευθυνθήκαμε στὸν Δημήτρη Κιτσίκη γιὰ νὰ κάνει τὴν μετάφραση, ἐκτιμῶντας τὴν βαθιὰ γνώση του τόσο τῆς ἑλληνικῆς ὅσο καὶ τῆς γαλλικῆς γλώσσας, καὶ τὸν εὐχαριστοῦμε θερμὰ ποὺ ἀποδέχθηκε τὴν πρότασή μας ἀμέσως. Ἡ μετάφρασή του θεωροῦμε ὅτι εἶναι πραγματικὰ ποιητικὴ καὶ καταφέρνει, ὡς, κατὰ τὰ λεγόμενά του, Ἕλλην Ρουσσῶ, νὰ μᾶς μεταφέρει γλωσσικὰ στὴν ἐποχὴ τοῦ 18ου αἰῶνα. Ταυτοχρόνως, τὸ κείμενο εἶναι ἄκρως ἐνδιαφέρον καὶ μᾶς δίνει τὸ ἔναυσμα γιὰ νὰ ἀναλογισθοῦμε τὶς ἀναλογίες μὲ τὴν σημερινὴ ἐποχή, μὲ ἀφορμὴ ὅλη τὴν τρέχουσα συγκυρία τῆς λεγομένης πανδημίας -μία καταστροφὴ γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα, ὄχι πρωτίστως ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἴδια τὴν ἀσθένεια, ἀλλὰ ὅσον ἀφορᾶ τὸ πῶς ἐμεῖς, ὡς κοινωνία, ἀντιδροῦμε σὲ αὐτήν.

(Ἀπὸ τὸ ὀπισθόφυλλο τοῦ βιβλίου)