Στην σύγχρονη σκέψη η παρακμή και πτώση μιας κοινωνίας ανάγεται σε μία ή περισσότερες από τις εξής πέντε αιτίες: α) Περιβαλλοντικές καταστροφές, β) κλιματικές αλλαγές, γ) εχθρικοί γείτονες, δ) απώλεια ζωτικών εμπορικών εταίρων και ε) εσφαλμένες προνοητικές αντιδράσεις έναντι των τεσσάρων αυτών παραγόντων. Η διάγνωση όμως αυτή δεν αρκεί, διότι αφήνει στο σκοτάδι το ενδεχόμενο να είναι η παρακμή αποτέλεσμα της ακμής. Μαζί δηλαδή με τα σπέρματα της ακμής να υπάρχουν εξ αρχής και τα σπέρματα της παρακμής. Να αναπτύσσονται παράλληλα και να καρπίζουν στην αιχμή της ακμής. Αποσαθρώνοντας έτσι –εκ των έσω– την ανύποπτη και απερίσκεπτη κοινωνία,  συνεπιφέροντας την κατάρρευσή της. Στην περίπτωση αυτή η παρακμή και πτώση θα είναι μοιραία, αν απουσιάζει η κατάλληλη ειδική πρόνοια, η εφοδιασμένη με τα απαιτούμενα ειδικά μέτρα. Θα είναι μοιραία, ακόμα και αν «όλα πήγαιναν καλά» ως προς την αποτροπή των ως άνω πέντε συμβατικών αιτίων· και μάλιστα, ακριβώς επειδή «όλα πήγαιναν καλά»… Γι’ αυτήν ακριβώς την παρακμή και πτώση μιλά τούτο το βιβλίο, διερευνώντας συνάμα τις όποιες δυνατότητες ανάσχεσής της.