≪Ὅτι ἂν δόξῃ τοῖς πλείοσι, τοῦτ᾽ εἶναι τέλος καὶ τοῦτ᾽ εἶναι τὸ δίκαιον≫ (Αριστοτέλης, Πολιτικά, 1317b5-7). Για πολλούς ερευνητές, η Δημοκρατία συνιστά το μεγαλύτερο επίτευγμα και το σημαντικότερο κληροδότημα της αρχαίας Ελλάδας (της αρχαίας Αθήνας) στον σύγχρονο κόσμο. Πρόκειται για ένα φαινόμενο μοναδικό και ανεπανάληπτο στην ανθρώπινη ιστορία· ως προς το περιεχόμενο, την έκταση, τις συνέπειες και τις επιδράσεις του. Η παρούσα έκδοση ιχνηλατεί την πορεία προς τη συγκρότηση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και παράλληλα εξετάζει το κοινωνικό-πολιτικό φαινόμενο της πόλεως-κράτους· κωδικοποιεί τις πρώτες αρχές της δημοκρατικής οργάνωσης και παρουσιάζει τους κυρίαρχους πολιτειακούς θεσμούς στη διαχρονική εξέλιξή τους.

Θεμελιακό διακριτικό της έκδοσης είναι η συστηματική καταγραφή και ανάδειξη της μαρτυρίας των αρχαίων πηγών, ώστε να παρέχεται στον μελετητή, τον φοιτητή, τον αναγνώστη, η δυνατότητα να προσπελάσει άμεσα τους τύπους των ήλων της Ιστορίας.

Η πορεία στον ελληνικό ιστορικό χρόνο αρχίζει από τις ομηρικές συνελεύσεις και τα πολιτικά σημαινόμενά τους (γέροντες/άριστοι, αγορή), καταγράφει τον θρύλο του Θησέα, παρακολουθεί τις κλιμακούμενες πολιτικές μεταρρυθμίσεις (Σόλων, Κλεισθένης, Εφιάλτης, Περικλής) και καταλήγει σε θεσμούς ρηξικέλευθους (Εκκλησία του Δήμου, Βουλή, Ηλιαία), σε μια ανάταση δημοκρατίας.

Ως θεσμικά συντεταγμένο πολιτειακό σύστημα, η Δημοκρατία δύσκολα καθιδρύεται στις ανθρώπινες κοινωνίες· όταν όμως καθιδρυθεί, τότε δεν εξαλείφεται. Απλώς, ενίοτε, αναστέλλεται για λίγο…