Ο Ν. 4364/2016 που ισχύει στην Ελλάδα από 1/1/2016, με την κατάργηση του παραδοσιακού Ν.Δ. 400/1970 για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, δεν αφορά μόνο την εποπτεία επί των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων, αλλά επεμβαίνει, χωρίς να έχει ενωσιακή υποχρέωση και σε ζητήματα του συμβατικού ασφαλιστικού δικαίου, τροποποιώντας διατάξεις του Ν. 2496/1997 (Ασφ.Ν.) και του Κ.Ν. 489/1976.
Όλα αυτά τα ζητήματα κατέστησαν επιτακτική την ανάγκη συγγραφής μιας νέας αναθεωρημένης (ε΄) έκδοσης του παρόντος βιβλίου, στο οποίο πέραν των τροποποιήσεων που επιφέρει ο Ν. 4364/2016 στη λειτουργία των ασφαλιστικών συμβάσεων, οι οποίες περιέχονται στα δύο πρώτα μέρη του βιβλίου, προστέθηκε ένα νέο Γ΄ ΜΕΡΟΣ για την ανάλυση του νέου νομικού πλαισίου εποπτείας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων με το καθεστώς του Ν. 4364/2016 και των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων των διαμεσολαβητών.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ε΄ ΕΚΔΟΣΗΣ.................................................................... VII
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Δ΄ ΕΚΔΟΣΗΣ.................................................................... IX
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Γ΄ ΕΚΔΟΣΗΣ.................................................................... X
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Β΄ ΕΚΔΟΣΗΣ.................................................................... XII
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Α΄ ΕΚΔΟΣΗΣ.................................................................... XIV
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ............................................................................ XXIV
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
§ 1. Ασφάλεια και Ασφάλιση.............................................................. 1
§ 2. Ασφαλιστική τεχνική και Ασφαλιστικό δίκαιο........................... 2
Ι... Ασφαλιστική τεχνική................................................................ 2
ΙI. Έννοια και διακρίσεις του Ασφαλιστικού δικαίου..................... 4
§ 3. Η ασφάλιση ως καταναλωτικό αγαθό. Προστατευτικές αρχές.... 5
§ 4. Ιστορική επισκόπηση.................................................................. 10
Ι... Πρώτες μορφές κοινωνίας κινδύνων......................................... 10
ΙΙ. Νεότερη εξέλιξη....................................................................... 13
§ 5. Πηγές δικαίου.............................................................................. 15
Ι... Νομοθετικές πηγές................................................................... 15
ΙΙ. Συμβατικές πηγές δικαίου......................................................... 22
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ
§ 6. Η έννοια της ασφάλισης............................................................... 27
Ι... Γενική θεώρηση....................................................................... 27
ΙΙ. Ουσιώδη στοιχεία..................................................................... 27
1. Ο κίνδυνος........................................................................... 27
2. Κοινωνία κινδύνων.............................................................. 28
3. Ομοιότητα κινδύνων............................................................ 28
4. Ασφαλιστική κάλυψη........................................................... 29
5. Ανταποδοτικός χαρακτήρας................................................. 29
6. Αξίωση................................................................................ 29
7. Αυτονομία............................................................................ 30
ΙΙΙ.................................................................................................. Ορισμός 30
§ 7. Διακρίσεις της ασφάλισης............................................................ 30
Ι... Ιδιωτική και Κοινωνική Ασφάλιση.......................................... 30
1. Ιδιωτική Ασφάλιση............................................................... 30
2. Κοινωνική Ασφάλιση........................................................... 28
3. Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.)........................ 31
ΙΙ.. Χερσαία, θαλάσσια και αεροπορική ασφάλιση......................... 32
ΙΙΙ. Ασφάλιση προσωπικών κινδύνων και μη προσωπικών ή περιουσιακών κινδύνων 34
IV. Ασφάλιση ζημίας. Ασφάλιση ποσού......................................... 35
1. Συγκεκριμένη ασφαλιστική κάλυψη (ασφάλιση ζημίας)........ 35
2. Αφηρημένη ασφαλιστική κάλυψη (ασφάλιση ποσού-προσώπων) 37
3. Μικτή ασφαλιστική κάλυψη................................................. 38
V.. Ειδικές μορφές ασφάλισης....................................................... 39
1. Καταναλωτικές και μη καταναλωτικές ή εμπορικές ασφαλίσεις 39
2. Προαιρετικές και υποχρεωτικές ασφαλίσεις.......................... 39
3. Ατομικές και ομαδικές ασφαλίσεις....................................... 41
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
§ 8. Έννοια της ασφαλιστικής σύμβασης........................................... 43
Ι... Γενική θεώρηση....................................................................... 43
ΙΙ.. Ορισμός................................................................................... 43
ΙΙΙ. Χαρακτηριστικά της ασφαλιστικής σύμβασης.......................... 45
IV. Εμπορικός χαρακτήρας........................................................... 47
V.. Οι ασφαλιστικοί όροι – Γενικοί και Ειδικοί............................. 48
1. Έννοια................................................................................. 48
2. Ένταξη................................................................................. 50
3. Ερμηνεία.............................................................................. 52
4. Έλεγχος................................................................................ 53
VI. Το Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο της σύμβασης ασφάλισης. Εφαρμοστέο δίκαιο 54
1. Γενικά.................................................................................. 54
2. Εφαρμοστέο δίκαιο για τις ασφαλιστικές συμβάσεις που καταρτίσθηκαν πριν την 1/1/2016 ............................................................................................ 58
Α. Ασφαλίσεις ζημιών.......................................................... 58
Δικαίωμα επιλογής.......................................................... 59
Β. Υποχρεωτικές ασφαλίσεις ζημιών.................................... 61
Γ. Ασφαλίσεις ζωής............................................................. 61
3..... Κανονισμός (ΕΚ) 593/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17/6/2008, για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές (Ρώμη Ι). 62
Α. Μεγάλοι κίνδυνοι............................................................ 64
Β. Ασφαλίσεις ζημιών.......................................................... 64
Γ. Ασφαλίσεις ζωής............................................................. 64
Δ. Επιχειρηματικοί κίνδυνοι................................................ 64
Ε. Υποχρέωση ασφάλισης................................................... 65
4..... Ο Κανονισμός 864/2007 ΕΚ και του Συμβουλίου για το εφαρμοστέο δίκαιο στις εξωσυμβατικές ενοχές (Ρώμη ΙΙ).................................................................. 66
VII.. Ζητήματα διεθνούς δικαιοδοσίας......................................... 68
1... Αρμοδιότητα ελληνικών δικαστηρίων........................... 68
2... Παρέκταση της τοπικής αρμοδιότητας........................... 70
3... Επίλυση διαφορών........................................................ 70
VIII. Ενωσιακό δίκαιο των ασφαλίσεων....................................... 73
1... Η ευρωπαϊκή ασφαλιστική σύμβαση.............................. 73
2... Ενιαία ασφαλιστική αγορά............................................. 73
... Α. Πρωτογενές δίκαιο.................................................... 74
... Β. Παράγωγο δίκαιο της Ε.Ε.......................................... 75
1. Οδηγίες................................................................. 75
2. Κανονισμοί που αφορούν στον ελεύθερο ανταγωνισμό στον τομέα της ιδιωτικής ασφάλισης.............................................................. 81
§ 9... Τα συμβαλλόμενα μέρη – τρίτα πρόσωπα................................. 83
§ 10. Ο ασφαλιστής............................................................................ 83
Ι.... Γενικά................................................................................... 83
ΙΙ... Η ασφαλιστική επιχείρηση.................................................... 84
1.. Γενικά............................................................................ 84
2.. Λειτουργία..................................................................... 85
3.. Χορήγηση άδειας - Προϋποθέσεις.................................. 87
ΙΙΙ. Βοηθητικά πρόσωπα του ασφαλιστή (Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές) 90
1. Γενικά.............................................................................. 90
2. Κατηγοριοποίηση σύμφωνα με το Π.Δ. 190/2006............ 92
3. Κατηγοριοποίηση σύμφωνα με το Ν. 1569/1985............. 93
§ 11. Τα ασφαλιζόμενα πρόσωπα........................................................ 93
Γενικά......................................................................................... 93
1. Ο αντισυμβαλλόμενος του ασφαλιστή (Λήπτης της ασφάλισης) 94
2. Ασφαλισμένος......................................................................... 94
3. Δικαιούχος.............................................................................. 95
4. Λοιπά πρόσωπα....................................................................... 96
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
§ 12. Κατάρτιση................................................................................. 97
Ι..... Γενική θεώρηση................................................................... 97
ΙΙ.... Πρόταση του λήπτη της ασφάλισης...................................... 98
ΙΙΙ... Υποχρέωση παροχής πληροφοριών από τον ασφαλιστή....... 99
1. Προσυμβατική υποχρέωση ενημέρωσης........................... 99
2. Προσυμβατική υποχρέωση ενημέρωσης. Διαφάνεια στους όρους της σύμβασης κατά το Ν. 4364/2016 για την εποπτεία και τη διαφάνεια στην ασφαλιστική αγορά 101
ΙV.. Προσυμβατική δήλωση του κινδύνου................................... 103
V.... Προστασία προσωπικών δεδομένων..................................... 104
VΙ.. Αποδοχή της πρότασης για ασφάλιση από τον ασφαλιστή.... 109
VII. Συμφωνία των συμβαλλομένων μερών.................................. 110
VIII. Ειδικές μορφές ασφαλιστικών συμβάσεων........................... 111
1. Προσωρινή ασφαλιστική σύμβαση................................... 111
2. Ασφαλιστική σύμβαση από απόσταση.............................. 113
α. Γενικά.......................................................................... 113
β. Έννοια – Προϋποθέσεις υπαγωγής............................... 114
γ. Κατάρτιση της σύμβασης από απόσταση...................... 117
δ. Υπαναχώρηση.............................................................. 117
§ 13. Το ασφαλιστήριο....................................................................... 118
Ι..... Έννοια και νομική φύση του εγγράφου................................ 118
ΙΙ.... Είδη..................................................................................... 122
ΙΙΙ... Περιεχόμενο......................................................................... 124
ΙV... Παρεκκλίσεις από την αίτηση για ασφάλιση. Δικαίωμα εναντίωσης. 125
1. Γενικά.............................................................................. 125
2. Το δικαίωμα εναντίωσης.................................................. 126
3. Προϋποθέσεις άσκησης.................................................... 127
4. Αποτελέσματα.................................................................. 128
V.... Παράδοση των πληροφοριών και των ασφαλιστικών όρων με το ασφαλιστήριο 131
1. Γενικά.............................................................................. 131
2. Δικαίωμα εναντίωσης λόγω έλλειψης πληροφοριών και των ασφαλιστικών όρων ........................................................................................ 132
3. Προϋποθέσεις άσκησης.................................................... 132
§ 14. Διάρκεια της ασφαλιστικής σύμβασης...................................... 135
Ι..... Γενικά................................................................................. 135
ΙΙ.... Είδη..................................................................................... 136
ΙΙΙ... Έναρξη................................................................................ 136
ΙV.. Αναδρομική ασφάλιση......................................................... 137
V.... Ανανέωση ή παράταση της διάρκειας.................................. 138
VI.. Λήξη της ασφαλιστικής σύμβασης....................................... 139
...... 1. Τυπική, ουσιαστική, τεχνική............................................ 139
...... 2. Τρόποι λήξης................................................................... 139
...... 3. Καταγγελία...................................................................... 139
...... 4. Υπαναχώρηση................................................................. 142
...... 5. Πτώχευση του ασφαλιστή ή του λήπτη της ασφάλισης..... 147
...... 6. Δικαίωμα εξαγοράς στην ασφάλιση ζωής......................... 148
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ
§ 15. Υποχρεώσεις του λήπτη της ασφάλισης.................................... 151
§ 16. Καταβολή ασφαλίστρου............................................................ 151
Ι..... Έννοια ................................................................................ 151
ΙΙ.... Διακρίσεις........................................................................... 152
ΙΙΙ... Υπολογισμός – Καταβολή................................................... 154
ΙV.. Συνέπειες μη καταβολής...................................................... 158
§ 17. Ασφαλιστικά βάρη..................................................................... 161
Ι..... Έννοια................................................................................. 161
ΙΙ.... Προσυμβατική δήλωση του κινδύνου................................... 164
1. Γενικά.............................................................................. 164
2. Περιεχόμενο της προσυμβατικής δήλωσης....................... 166
3. Συνέπειες παράβασης....................................................... 167
4. Τύχη ασφαλίστρου........................................................... 170
ΙΙΙ... Επίταση και μείωση του κινδύνου (Αμετάβλητο του κινδύνου) 171
1. Γενικά............................................................................. 171
2. Επίταση του κινδύνου...................................................... 172
3. Μείωση του κινδύνου....................................................... 173
IV. Αποφυγή ή μείωση της ζημίας............................................... 174
V... Ειδοποίηση του ασφαλιστή για την επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης 176
§ 18. Υποχρεώσεις του ασφαλιστή..................................................... 178
Ι... Γενικά................................................................................... 178
ΙΙ.. Στατικό στάδιο...................................................................... 178
ΙΙΙ. Καταβολή ασφαλίσματος...................................................... 180
1. Ασφαλιστική περίπτωση.................................................... 180
2. Καταβολή ασφαλίσματος................................................... 181
3. Εξαιρέσεις κάλυψης........................................................... 185
α) Υποκειμενικές εξαιρέσεις.............................................. 185
β) Αντικειμενικές εξαιρέσεις.............................................. 186
1) Πολεμικοί κίνδυνοι................................................... 186
2) Φυσική απομείωση των πραγμάτων.......................... 187
3) Διεύρυνση εξαιρέσεων.............................................. 188
§ 19. Εκχώρηση της ασφαλιστικής αξίωσης...................................... 188
§ 20. Παραγραφή................................................................................ 189
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΤΑ ΖΗΜΙΩΝ
ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΖΗΜΙΑΣ
§ 21. Ασφαλιστική ζημία.................................................................... 193
Ι... Γενικά................................................................................... 193
ΙΙ.. Έννοια – Διακρίσεις.............................................................. 194
ΙΙΙ. Υπολογισμός......................................................................... 195
IV. Εξαιρέσεις ζημιών................................................................. 195
§ 22. Ασφαλιστικό συμφέρον............................................................. 196
Ι... Γενικά................................................................................... 196
1... Έννοια............................................................................. 196
2... Διακρίσεις........................................................................ 198
ΙΙ.. Ασφάλιση ιδίου συμφέροντος................................................ 200
ΙΙΙ. Ασφάλιση ξένου συμφέροντος............................................... 200
1... Ασφάλιση για λογαριασμό άλλου..................................... 200
2... Ασφάλιση για λογαριασμό όποιου ανήκει........................ 203
ΙV. Λειτουργία του ασφαλιστικού συμφέροντος.......................... 204
§ 23. Ασφαλιστική αξία...................................................................... 206
Ι... Έννοια.................................................................................. 206
ΙΙ.. Διακρίσεις............................................................................. 207
ΙΙΙ. Συμβατική αποτίμηση........................................................... 208
§ 24. Ασφαλιστικό ποσό..................................................................... 209
Ι... Έννοια.................................................................................. 209
ΙΙ.. Συσχετισμός ασφαλιστικού ποσού και ασφαλιστικής αξίας.... 210
1.. Πλήρης ασφάλιση............................................................. 210
2.. Υπασφάλιση..................................................................... 211
3.. Υπερασφάλιση.................................................................. 212
4.. Συνασφάλιση.................................................................... 215
5.. Πολλαπλή ή διπλή ασφάλιση............................................ 215
6.. Τρέχουσα ή ανοικτή ασφάλιση......................................... 217
§ 25. Η αποζημιωτική αρχή............................................................... 218
Ι... Αρχή απαγόρευσης πλουτισμού............................................. 218
ΙΙ.. Ασφαλιστική υποκατάσταση................................................. 220
1.. Έννοια.............................................................................. 220
2.. Προϋποθέσεις................................................................... 221
3.. Συνέπειες.......................................................................... 222
ΚΕΦΑΛΑΙΟ B΄
ΕΙΔΗ ΧΕΡΣΑΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΖΗΜΙΑΣ
§ 26. Ασφάλιση πυρκαγιάς................................................................. 225
Ι... Γενικά................................................................................... 225
ΙΙ.. Ασφαλιστική κάλυψη............................................................ 225
1.. Καλυπτόμενοι κίνδυνοι..................................................... 225
2.. Εξαιρέσεις......................................................................... 226
3.. Έκταση της ασφαλιστικής κάλυψης................................... 227
ΙΙΙ. Διάρκεια............................................................................... 228
§ 27. Ασφάλιση μεταφοράς πραγμάτων............................................. 228
Ι... Γενικά................................................................................... 228
ΙΙ.. Ασφαλιστικό συμφέρον......................................................... 229
ΙΙΙ. Ασφαλιστική κάλυψη............................................................ 231
Καλυπτόμενοι κίνδυνοι.......................................................... 231
ΙV. Διάρκεια............................................................................... 231
V.. Ευθύνη του ασφαλιστή.......................................................... 231
§ 28. Ασφάλιση εσοδείας.................................................................... 232
§ 29. Ασφάλιση πιστώσεων και εγγυήσεων........................................ 233
Ι... Ασφάλιση πιστώσεων............................................................ 233
ΙΙ.. Ασφάλιση εγγυήσεων............................................................ 234
§ 30. Ασφάλιση αστικής ευθύνης....................................................... 235
Ι..... Γενικά................................................................................. 235
ΙΙ.... Ασφάλιση γενικής αστικής ευθύνης..................................... 237
1. Έννοια – Νομική φύση................................................... 237
2. Ασφαλιστική κάλυψη...................................................... 238
3. Λειτουργία της σύμβασης............................................... 241
4. Η ασφαλιστική περίπτωση.............................................. 243
5. Ειδικές μορφές ασφάλισης επαγγελματικής αστικής ευθύνης 245
ΙΙI... Υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης............................ 247
1. Γενικά............................................................................ 247
2. Νομοθετική ρύθμιση....................................................... 248
3. Ειδικές μορφές υποχρεωτικής ασφάλισης ευθύνης........... 249
§ 31. Υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης από αυτοκινητικά ατυχήματα 250
Ι..... Νομοθετική ρύθμιση........................................................... 250
ΙΙ.... Νομική φύση....................................................................... 252
ΙΙΙ... Διαμόρφωση της σύμβασης................................................. 253
1. Τα συμβαλλόμενα μέρη................................................... 253
2. Έννοια αυτοκινήτου........................................................ 255
3. Κατάρτιση ασφαλιστικής σύμβασης................................ 256
4. Ανανέωση....................................................................... 260
5. Λύση.............................................................................. 261
6. Καταγγελία..................................................................... 261
7. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών 263
8. Διαδοχή στην ασφαλιστική σχέση................................... 265
IV... Ασφαλιστική κάλυψη.......................................................... 266
1. Περιεχόμενο................................................................... 266
2. Κυρώσεις........................................................................ 268
3. Περιπτώσεις εξαίρεσης.................................................... 269
V.... Ικανοποίηση του ζημιωθέντος τρίτου.................................. 273
1. Ευθεία αγωγή κατά του ασφαλιστή................................. 273
2. Αρχή απροβλήτου των ενστάσεων.................................. 277
3. Αναγωγή........................................................................ 278
VI... Το Επικουρικό Κεφάλαιο.................................................... 279
VΙI. Το Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης........................................ 286
VΙΙI............................................................................................ Ασφάλιση (ιδίων ζημιών) αυτοκινήτου........................................................................................... 288
IX. Ασφάλιση (τουριστικής) βοήθειας........................................ 289
§ 32. Άλλες μορφές ασφάλισης ζημιών............................................... 290
Ι.... Ασφάλιση περιβαλλοντικών ζημιών...................................... 290
ΙΙ... Ασφάλιση διακοπής λειτουργίας επιχείρησης........................ 295
ΙΙΙ.. Αντασφάλιση........................................................................ 296
IV. Ασφάλιση νομικής προστασίας............................................. 298
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΣΟΥ
§ 33. Ασφαλιστική κάλυψη................................................................ 303
Ι.... Γενικά.................................................................................. 303
ΙΙ... Αφηρημένη ασφαλιστική κάλυψη (Ασφάλιση ποσού)........... 303
§ 34. Δικαιώματα και υποχρεώσεις των μερών.................................. 305
Ι.... Η παροχή του ασφαλιστή..................................................... 305
ΙΙ... Ασφαλιστικά βάρη............................................................... 305
ΙΙΙ.. Τα πρόσωπα που συμμετέχουν.............................................. 306
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΕΙΔΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
§ 35. Ασφάλιση ζωής.......................................................................... 309
Ι.... Έννοια.................................................................................. 309
ΙΙ... Διακρίσεις............................................................................ 310
Α.. Με κριτήριο τον κίνδυνο................................................. 310
... 1. Ασφάλιση θανάτου...................................................... 310
... 2. Ασφάλιση επιβίωσης................................................... 311
... 3. Μικτή ασφάλιση......................................................... 311
... 4. Ασφάλιση ειδικού κινδύνου θανάτου – δήλης ημέρας.. 312
... 5. Η αυτοκτονία στην ασφάλιση θανάτου........................ 312
Β.. Με κριτήριο το πρόσωπο που ασφαλίζεται...................... 312
... 1. Ασφάλιση ίδιας ζωής................................................... 312
... 2. Ασφάλιση ζωής τρίτου................................................ 313
Γ.. Ειδική κατηγορία ασφαλίσεων ζωής: ασφαλίσεις που είναι συνδεδεμένες με επενδυτικά κεφάλαια....................................................................................... 314
Δ.. Διαχείριση συλλογικών συνταξιοδοτικών κεφαλαίων ή οργανισμών 315
ΙΙΙ.. Δικαίωμα εξαγοράς στην ασφάλιση ζωής............................. 316
§ 36. Ασφάλιση ατυχημάτων.............................................................. 318
Ι.... Έννοια.................................................................................. 318
ΙΙ... Ασφαλιστική κάλυψη............................................................ 310
§ 37. Ασφάλιση ασθενειών................................................................. 320
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΑΝΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑ ΙΙ)
§ 38. Εισαγωγικές παρατηρήσεις....................................................... 325
Ι.... Η Οδηγία 2009/138 και τα βασικά χαρακτηριστικά της........ 325
ΙΙ... Ο Ν. 4364/2016 και τα βασικά χαρακτηριστικά του............. 326
ΙΙΙ. Εποπτεία κατά την Οδηγία 2009/138 (Solvency II) και το Ν. 4364/2014) 328
§ 39. Νομικό πλαίσιο της εποπτείας................................................... 329
Ι.... 1. Εποπτεία........................................................................... 329
2. Εποπτική Αρχή. Στόχοι, αρμοδιότητες............................ 329
ΙΙ... Γενικές αρχές της εποπτείας σύμφωνα με το Ν. 4364/2016... 333
1. Γενικά............................................................................. 333
2. Περιεχόμενο................................................................... 333
3. Βασικές αρχές................................................................. 334
4. Εξουσίες της εποπτικής αρχής........................................ 334
5. Υποχρέωση πληροφόρησης ασφαλιστικής επιχείρησης προς την εποπτική αρχή 335
ΙΙΙ. Διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης ..................................... 336
1. Έλεγχος Φερεγγυότητος.................................................. 336
2. Προϋποθέσεις Φερεγγυότητος......................................... 337
Α.. Τεχνικές προβλέψεις.................................................. 337
Β.. Ίδια Κεφάλαια........................................................... 338
Γ.. Κεφαλαιακές Απαιτήσεις (Κεφαλαιακή Απαίτηση Φερεγγυότητος. Ελάχιστη Κεφαλαιακή Απαίτηση) ................................................................ 339
3. Επενδύσεις. Αρχή του συνετού επενδυτή......................... 341
Α.. Μορφές και τρόποι επένδυσης κεφαλαίων................. 341
Β.. Η αρχή επιμέλειας του συνετού επενδυτή................... 341
4. Διάθεση περιουσιακών στοιχείων για την κάλυψη των τεχνικών προβλέψεων 343
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΚΑΙ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ)
§ 40. Προληπτικά μέτρα αποφυγής της επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης 347
Ι.... Γενικά – Προϊσχύσαν δίκαιο................................................. 347
ΙΙ... Νέα ρύθμιση κατά το Ν. 4364/2016 (άρθρο 107 επ.) ........... 349
1. Απαγόρευση ελεύθερης διάθεσης στοιχείων του ενεργητικού 349
2. Σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης...................................... 350
3. Πρόγραμμα βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης.............. 350
ΙΙΙ. Μέτρα εξυγίανσης................................................................. 351
1. Γενικά............................................................................. 351
2. ....................................................................................... Μέτρα εξυγίανσης 352
§ 41. Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ασφαλιστικής επιχείρησης 352
Ι.... Λόγοι ανάκλησης................................................................. 352
ΙΙ... Συνέπειες ανάκλησης............................................................ 354
1. Ως προς την ασφαλιστική επιχείρηση.............................. 354
2. Ως προς τις ασφαλιστικές συμβάσεις............................... 355
ΙΙΙ. Ασφαλιστική εκκαθάριση..................................................... 356
1. Έννοια – Γενικά χαρακτηριστικά – Διακρίσεις............... 356
2. Διαδικασία ασφαλιστικής εκκαθάρισης........................... 359
Α.. Σφράγιση – αποσφράγιση............................................... 359
Β.. Αναγγελία και Επαλήθευση............................................. 359
Γ.. Κατάσταση δικαιούχων (Κατάλογος) ............................. 360
Δ.. Αντιρρήσεις κατά της κατάστασης των δικαιούχων από ασφάλιση 361
3. Προνομιακή κατάταξη των απαιτήσεων.......................... 361
4. Περάτωση και λήξη της ασφαλιστικής εκκαθάρισης........ 364
5. Το εφαρμοστέο δίκαιο.................................................... 364
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΓΓΥΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ - ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ
§ 42. Το «Εγγυητικό Κεφάλαιο Ιδιωτικής Ασφάλισης Ζωής».......... 367
Ι.... Σκοπός και θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του........................ 367
ΙΙ... Λειτουργίες του «Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής» ................. 369
ΙΙΙ. Παρεχόμενη κάλυψη – Εδαφική ισχύς................................... 372
IV. Διοίκηση του «Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής» ..................... 373
V.. Χρηματοδότηση του «Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής» .......... 373
VΙ. Ενεργοποίηση του ρόλου του «Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής» 374
1. Διατήρηση και μεταβίβαση του χαρτοφυλακίου ζωής...... 374
2. Ικανοποίηση δικαιούχων ασφαλιστικών απαιτήσεων....... 375
§ 43. Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές.................................................. 377
Ι.... Γενικά.................................................................................. 377
ΙΙ... Κατηγοριοποίηση των διαμεσολαβητών του Π.Δ. 190/2006 σε συνδυασμό με αυτού του Ν. 1569/1985............................................................................ 377
ΙΙΙ. Υποχρεώσεις και ευθύνη διαμεσολαβητών............................ 384
1. Διαφάνεια και ενημέρωση............................................... 384
2. Κώδικας Δεοντολογίας................................................... 384
IV. Φορολογικός Αντιπρόσωπος................................................ 385
ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ............................................................... 387
ΛΗΜΜΑΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ............................................................... 399
