Η αλεπού της σκάλας και άλλες ιστορίες
Επιμέλεια κειμένου: Κριτσέλη, Παναγιώτα
Επιμέλεια σειράς: Κριτσέλη, Παναγιώτα
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-618-5004-34-7
Κίχλη, Αθήνα, 7/2015
1η έκδ. || Νέα
Γλώσσα: Ελληνική, Νέα
€ 9.95 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
15 x 22 εκ., 64 σελ.
Περιγραφή

Στις ιστορίες του Ηλία Παπαμόσχου δεσπόζουν τα θέματα της μνήμης, του χρόνου, της απώλειας, του πόνου ως θεμελιώδους στοιχείου του ανθρώπινου βίου, της σχέσης μας με τα ζώα και τη φύση, από την κυριαρχία του ανθρώπου πάνω τους έως την ενοχή.

      Τα πεζά του ανά χείρας βιβλίου δεν στηρίζονται στην καθαρόαιμη μυθοπλασία· αξιοποιούν τρόπους και τεχνικές της νεωτερικής πεζογραφίας, της ποίησης αλλά και του νεωτερικού αυτοβιογραφικού λόγου. Κάποια διηγήματα αρθρώνονται γύρω από ένα δίχτυ υπαινιγμών, δεξιοτεχνικά απλωμένο, ενώ άλλα οργανώνονται γύρω από πυκνούς συνειρμούς της μνήμης και της σκέψης που δημιουργούν επάλληλους κύκλους παρεκβάσεων – και οι δύο τρόποι λειτουργούν παρελκυστικά ως προς τον κρυμμένο πυρήνα των διηγημάτων. Ορισμένα από τα κείμενα του βιβλίου διαποτίζονται από την υπόγεια (αλλά δραστική) λειτουργία λέξεων-εννοιών που έχουν ενδυθεί ένα συμβολικό νόημα, ενώ άλλα νοηματοδοτούνται από τη διαφαινόμενη αλληγορική τους σκηνοθεσία. Σε κάποια άλλα πάλι οι μέθοδοι ανοικείωσης και αιφνιδιασμού –που επιτυγχάνονται με παραλληλισμούς θεμάτων σε ειρωνική αντίστιξη και ενίοτε με την πλήρη αντιστροφή της έκβασης των αφηγουμένων– δημιουργούν μιαν υπόκωφη ένταση. Εκείνα, τέλος, στα οποία τα προσωπικά βιώματα του συγγραφέα έχουν τον πρώτο λόγο καταφέρνουν, χάρη στους συνεχείς μετατονισμούς, να αποκτήσουν καθολικότερο χαρακτήρα.

      Με μια γλώσσα απείθαρχη που αρδεύεται από ποικίλες πηγές, με τον ρυθμό του λόγου να παίζει βαρύνοντα ρόλο, διερευνώντας και δοκιμάζοντας τα όρια μεταξύ πεζού και ποιητικού λόγου, ο συγγραφέας δημιουργεί έναν δικό του κόσμο και ένα εντελώς ιδιαίτερο, προσωπικό ύφος. Συγχρόνως, ακροβατώντας στοχαστικά στη μεθόριο μεταξύ ύπαρξης και ανυπαρξίας, ο Ηλίας Παπαμόσχος επιχειρεί να ψηλαφίσει το αίνιγμα της ζωής, καθώς, παραφράζοντας τα λόγια του, «πιασμένοι είμαστε στον ιστό των αινιγμάτων, στο κέντρο του παραμονεύει ο καθρέφτης, συμπυκνωμένη άμμος ερήμου».

 

Γ. Κ.

Βιβλιοκριτικές
Λάτρης και εξαιρετικός μάστορας της μικρής φόρμας, του διηγήματος, ο Ηλίας Παπαμόσχος κάνει το επόμενο βήμα περνώντας στο μυθιστόρημα. Η καταγωγή της λύπης (εκδ. Πατάκη) είναι το πρώτο του μυθιστόρημα, το οποίο έχει όλες τις αρετές των διηγημάτων του, τα οποία ξεχώρισαν και αγαπήθηκαν. Σφιχτός, καλοδουλεμένος και καλά δομημένος λόγος, χαμηλότονοι καθημερινοί ήρωες, οικείοι και αναγνωρίσιμοι σε κάθε ... >>>
Την πρώτη τριακονταετία του 20ού αιώνα η ηθογραφία έφθινε σταδιακά, η γενιά του ’30 έβγαλε από τον ασκό του Αιόλου έναν πιο «ευρωπαϊκό» αέρα, αλλά τόσο στη μεσοπολεμική Ελλάδα όσο και στη μεταπολεμική δεν σταμάτησαν οι πεζογράφοι να αναπλάθουν ιστορίες από την ιδιαίτερη πατρίδα τους. Οι ερευνητές μιλάνε για ηθογραφικές τάσεις και στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, με σημαίνοντα συγγραφέα τον Νίκο Καζαντζάκη, ο οποίος επιστρέφει στην Κρήτη, συνήθως παλιότερων εποχών, για να αναβιώσει το κλίμα της. >>>
Το Η ανακομιδή του Χαριλάου (εκδ. Μπιλιέτο, 2013) είναι ένα ζουμερό διήγημα του γνωστού πεζογράφου και κριτικού Περικλή Σφυρίδη, που μέσα από τις σελίδες του αναβιώνεται το παλιό Χαριλάου, από την περίοδο της γερμανικής κατοχής και εντεύθεν. Ο Σφυρίδης, πηγαίνοντας σε ένα «παραδοσιακό» γιαουρτάδικο του συνοικισμού Χαριλάου, τον «Λέανδρο», πιάνει στο όρθιο κουβέντα με τον γιο του παλιού γιαουρτσή, τον ... >>>
Το άμεσο χτύπημά του μπορεί να προκαλέσει είτε μια πρόσκαιρη αναπήδηση από την έξυπνη στροφή που θα πάρει η αφήγηση είτε έναν οξύ συναισθηματικό νυγμό που δεν θα επικεντρωθεί κατευθείαν στο ευαίσθητο υπογάστριο της αναγνωστικής πρόσληψης. Λόγω της έκτασής του το διήγημα είναι η πεζογραφία της μιας ανάγνωσης και της μιας εντύπωσης. Το άμεσο χτύπημά του μπορεί να προκαλέσει είτε μια πρόσκαιρη αναπήδηση από την έξυπνη στροφή που θα πάρει η αφήγηση είτε έναν οξύ συναισθηματικό νυγμό που δεν θα επικεντρωθεί κατευθείαν στο ευαίσθητο υπογάστριο της αναγνωστικής πρόσληψης. >>>
Και τώρα ίσως έφτασε στο πιο ώριμο στάδιο αυτής της συμπύκνωσης, που διυλίζει το βίωμα για να βγάλει το απόσταγμά του. Κι αυτό το κάνει με μικρές ποιητικές φόρμες, με διηγήματα εν ποιήσει, με μια γλώσσα που αναβαφτίζει τις λέξεις και τις τυλίγει με την ατμόσφαιρα της υπαίθρου· με ζώα και ανθρώπους μέσα στο βορειοελλαδίτικο σκηνικό, το οποίο δεν περιγράφεται παρά σαν ομιχλώδες τοπίο για να διεγείρει συναισθήματα. >>>
Η λίμνη της Καστοριάς, το ψάρεμα, το κυνήγι, τα οικόσιτα και άγρια ζώα, τα συναισθήματα, οι απάτες και οι αγάπες, τα συγγενικά πρόσωπα και άλλα πολλά ερεθίσματα γίνονται με την πένα του Παπαμόσχου συγγραφικές δαντέλες, μιάμισης σελίδας σε έκταση, σχεδόν τραύμα βελόνας. Πράγματι, χωρίς τα πεζά του ταλαντούχου συγγραφέα Ηλία Λ. Παπαμόσχου να ολοκληρώνουν μια συγκεκριμένη ιστορία, χωρίς να αποφεύγουν ... >>>

Add: 2015-07-10 11:39:53 - Upd: 2024-11-20 14:19:14