Τι είναι η Ιστορία; Μητέρα ή κακιά μητριά; Και κατά πόσον οι όποιες απαντήσεις ενός συγγραφέα στο ερώτημα έχουν να κάνουν με τη φωτεινή ή σκοτεινή πλευρά της δημιουργίας του - ή και τα δύο; Τα δοκίμια αυτού του τόμου, τα περισσότερα δημοσιευμένα στη δεκαετία του 1990 στο `Βήμα`, εστιάζονται σε μείζονα ερωτήματα τα οποία έθεσε ο εικοστός αιώνας, ορίζοντας έτσι και τους προβληματισμούς του αιώνα που διατρέχουμε: τι σημαίνει πολιτικός και πολιτισμικός φασισμός, σταλινική εποχή, εθνικισμός και ανθρώπινα δικαιώματα, ελευθερία και καταστολή καθώς και ο ρόλος του συγγραφέα σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο.
Αποτυπώσεις της στιγμής αλλά και της επίδρασής της στο πολιτιστικό και πολιτικό γίγνεσθαι, τα κείμενα συνιστούν ένα μικρό χρονικό, στο οποίο ο Αναστάσης Βιστωνίτης παρατηρώντας την κίνηση των `μηχανών της Ιστορίας` προσπαθεί να καταλάβει την εποχή του.
Ο συγγραφέας ακολούθησε την παράδοση της ελληνικής επιφυλλίδας σε συνδυασμό με το γαλλικό και βιεννέζικο feuilleton του Μεσοπολέμου και την αμερικανική νέα δημοσιογραφία που αναπτύχθηκε στη μεταπολεμική εποχή μεταβάλλοντας ριζικά το δοκίμιο, την πεζογραφία γενικότερα, καθώς και το ρεπορτάζ.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]