(...) Στο πρώτο κεφάλαιο σκιαγραφείται η Εκκλησία στο Ανατολικό Ιλλυρικό. Με προσφυγή στην εγκριτότερη βιβλιογραφία επιστημόνων γειτονικών χωρών, οι οποίες αναδύθηκαν στον άλλοτε ιλλυρικό χώρο, καθώς και των υπερδουναβικών, νυν Ρουμανίας, επανεξετάζεται η πάλαι ποτέ Ιλλυρία, επίμαχο ακόμη ζήτημα, γεωγραφικά, εθνολογικά, πολιτισμικά. Παράλληλα επισημαίνεται η αντιδιαστολή Ιλλυρίας και Ιλλυρικού. Διότι συγχέονται είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα. Το δεύτερο αποδίδεται σε περιπτώσεις Αλβανών συγγραφέων. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο Ανατολικό Ιλλυρικό, το οποίο υπήρξε ο χώρος, όπου συναντήθηκαν τα δυο σπουδαιότερα εκκλησιαστικά κέντρα της Ρώμης και Κωνσταντινουπόλεως, στην εμφάνιση των Αλβανών και στους φοβερούς εξισλαμισμούς, που απετέλεσαν για την μαρτυρική αυτή περιοχή θρησκευτική και εθνική αιμορραγία. Στο δεύτερο κεφάλαιο απεικονίζεται η ιστορική εξέλιξη της αλβανικής Εκκλησίας, με πρόδηλη την πληρέστερη παρουσίαση των περιπετειών της κατά τις τελευταίες δεκαετίες του λήγοντος αιώνα. Δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στο τρίτο κεφάλαιο στη σημερινή κατάσταση ανασυγκροτήσεως της αλβανικής Εκκλησίας, η οποία βιώνει τη δόξα της πρωτοχριστιανικής Εκκλησίας με έντονο το αναστάσιμο ενθουσιαστικό στοιχείο. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι σπουδαιότερες Μονές της Εκκλησίας της Αλβανίας, των οποίων κατά τη διαχρονική ιστορική τους πορεία η αποστολή υπήρξε πολύ μεγάλης θρησκευτικής, εθνικής και κοινωνικής σημασίας, ομολογουμένως σωστικής, στη γύρω περιοχή. Σε παράρτημα δημοσιεύονται διάφορα έγγραφα σχετικά με την προγενέστερη και σύγχρονη λειτουργία της Αυτοκέφαλου Εκκλησίας της Αλβανίας, καθώς και σπάνιο φωτογραφικό υλικό. (...)
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]
