Η Αθήνα κατά την μέση βυζαντινή περίοδο, από τα μέσα του 10ου αι. έως το 1204, ήταν μια σημαντική επαρχιακή πόλη της Αυτοκρατορίας, έδρα μητροπολίτη, τόπος διαμονής της τοπικής αριστοκρατίας και εστία ενός πανελληνίου προσκυνήματος της Παναγίας. Η πολεοδομική μορφή και η αρχιτεκτονική της εξετάζονται με βάση τα σωζόμενα μνημεία και τις λίγες γραπτές πηγές που αναφέρονται στην πόλη. Προσδιορίζονται οι οικιστικές της περιοχές σε σχέση με τους δρόμους και την οχύρωση, καθώς και η αρχιτεκτονική των κατοικιών της εποχής, όσο επιτρέπουν τα ελάχιστα κατάλοιπά τους. Οι σαράντα περίπου γνωστές εκκλησίες της, που λειτουργούσαν κατά την μέση βυζαντινή περίοδο, μελετήθηκαν και έγιναν αναπαραστάσεις των κατεστραμμένων ή των παραμορφωμένων από αυτές, βάσει νέων μετρήσεων. Το φαινόμενο της μεγάλης αρχιτεκτονικής δραστηριότητος στην πόλη κατά τον 11ο αι. τεκμηριώνεται, αν και παραμένει ανερμήνευτο. Τέλος, συγκεντρώνονται πληροφορίες για το γόητρο που διατηρούσε κατά τον Μεσαίωνα η πόλη των Αθηνών, χάρη στην αρχαία της δόξα, μεταξύ των λογίων αλλά και του απλού λαού.
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]