Ο Κόμης Ιωάννης Καποδίστριας, Υπουργός του Τσάρου Αλέξανδρου Γ’ και πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος, είναι μια δραματική μορφή της νεότερης ιστορίας μας. Αντιτάχθηκε στο έργο της Φιλικής Εταιρείας, πριν από την Επανάσταση, οραματιζόμενος την πλήρη αναβίωση του ελληνισμού ως καθολικού διαδόχου της Τουρκικής Αυτοκρατορίας. Κυβερνήτης της Ελλάδος το 1828, αντιτάχθηκε με σθένος στο ρομαντικό φιλελευθερισμό των οπαδών του συνταγματικού πολιτεύματος και την ιδιοτέλεια των κοτζαμπάσηδων και των στρατιωτικών. Οργάνωσε τακτικό στρατό, κυνήγησε τη ληστεία και την πειρατεία, ίδρυσε τράπεζα και έκοψε νόμισμα, ίδρυσε σχολεία και ορφανοτροφεία και κατέβαλε ιδιαίτερη φροντίδα για την ανάπτυξη της γεωργίας. Δολοφονήθηκε το 1831.
Η επισκόπηση της πολιτικής του σταδιοδρομίας από το 1798 μέχρι το 1822, υπόμνημα προς τον τσάρο Νικόλαο τον Α’ (1826), είναι γραμμένη γαλλικά. Η μετάφραση, με εισαγωγή και σχόλια, οφείλεται στον Μιχαήλ Λάσκαρι και στον ίδιον επίσης οφείλεται ο επιτυχής χαρακτηρισμός του κειμένου ως «Αυτοβιογραφία Ιωάννου Καποδίστρια». Είναι πολύτιμο ιστορικό βοήθημα για τις πολιτικές δοξασίες και την πολιτεία του Καποδίστρια και την ευρωπαϊκή διπλωματία των αρχών του 19ου αιώνα.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]