Α. Ο τόπος της `Φοινικιάς`
Η `Φοινικιά` γράφεται το 1900, κατά τη ρητή χρονολόγηση του ποιητή. θα πρωτοδημοσιευθή το 1904 στην `Ασάλευτη ζωή`, πέμπτη από τις εννέα ενότητες στις οποίες υποδιαιρείται η συλλογή (πλην βεβαίως, του προλογικού και του επιλογικού ποιήματος). Τοποθετημένη ακόμη και χρονολογικά στο κέντρο της `Ασάλευτης ζωής` (τα υπόλοιπα ποιήματα κατανέμονται από το 1896 έως και το 1904) δεν μπορεί παρά να θεωρηθή εκδοτικά ο πυρήνας, ο καταλύτης της συνθέσεως. Αυτό φανερώνουν τα εκδοτικά γεγονότα κι αυτή δεν θα μπορούσε παρά να ήταν και η βούληση του Παλαμά. Θα δούμε ότι πράγματι είναι ο πυρήνας της `Ασάλευτης ζωής` (αλλά και όλης της παλαμικής ποιήσεως) όμως, με έναν τρόπο πολύ περισσότερο δραματικό απ` ό,τι ο Παλαμάς θα ήθελε. Μετά την `Φοινικιά` κάθε ποίημα του θα είναι καταδικασμένο να κρίνεται και να αποτιμάται σε σχέση με τον βαθμό συγγενείας του ως προς αυτήν. Τελείως σχηματικά θα έλεγα ότι το ποιητικό σύμπαν του Παλαμά είναι ένα ηλιακό σύστημα με την `Φοινικιά` απλανή του, και τα υπόλοιπα ποιήματά του να περιστρέφονται καθώς πλανήτες γύρω της. Και, για να φτάσουμε το σχήμα στα άκρα του, θα έπρεπε να θεωρήσουμε ως `καλόν` την θερμότητα του απλανούς. Όσο πιο μακριά από αυτόν ένας πλανήτης τόσο λιγότερη και η ζέστη που δέχεται. Και, δυστυχώς, σ` αυτό το πλανητικό σύστημα εγγύς του ηλίου της `Φοινικιάς` θα συναντήσουμε μόνο τους αστερεοειδείς κάποιων μικρών λυρικών του. Οι τροχιές των μεγάλων του `συνθέσεων` (Η Φλογέρα τον Βασιλιά, Ο Δωδεκάλογος τον Γύφτου) εγγράφονται στην παγωμένη περιφέρεια ή, στην καλύτερη περίπτωση (Ασκραίος, Το αεροπλάνο), παρομοιάζουν με κομήτες οι οποίοι άλλοτε πλησιάζουν τον ήλιο και άλλοτε απομακρύνονται από αυτόν.
[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]