Δεν εξαφανίστηκε όμως το ζήτημα του μαυραγοριτισμού. Οι μαυραγορίτες, πολυάριθμοι καθώς ήταν, στο τέλος της Κατοχής βρέθηκε να συγκροτούν νέα κοινωνική ομάδα νεοπλουσίων, ισχυρή ώστε να διεκδικεί και μέρος της εξουσίας· κινούμενοι οι μαυραγορίτες μεταξύ κοινοβουλευτικής Δεξιάς και φασιστικής Ακροδεξιάς ακροβολίστηκαν, είτε ιδρύοντας νέα μικρά κόμματα είτε ενσωματωμένοι, οι περισσότεροι, στα δεξιά κόμματα, και έπαιξαν ρόλο στην εξέλιξη του μετακατοχικού και, ακόμη περισσότερο, μετεμφυλιακού φάσματος δεξιάς πολιτικής εξουσίας.
Από τους πρώτους μήνες, η κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου προχώρησε στην κατάργηση ή απλώς αδρανοποίηση ορισμένων από τους κυριότερους καταπιεστικούς μηχανισμούς του `κράτους της Δεξιάς`, ενώ άρχισε, δειλά όμως, η διάλυση παρακρατικών οργανώσεων. Εκεί που δίστασε ο Γεώργιος Παπανδρέου να προχωρήσει ριζοσπαστικά ήταν το στράτευμα. Η διστακτικότητα της πολιτικής του στο στράτευμα εξέφραζε το φόβο του να μην έρθει σε σύγκρουση με τα Ανάκτορα.
Τα τελευταία δέκα χρόνια της ιστορίας του ελληνικού κράτους δεν είναι ακόμη ευχερώς αναγνώσιμα από επιστημονική άποψη. Επομένως, ό,τι λέγεται εδώ απαιτήσεις δοκιμιακού λόγου έχει και όχι επιστημονικής έρευνας από κάποιον που ζει τα γεγονότα και προσπαθεί να τα ερμηνεύσει.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]
