Αστείρευτες είναι οι πηγές του γραπτού και προφορικού λόγου για τον Πόντο. Δεν αμφισβητείται το γεγονός ότι τα ζητήματά του ανά τον κόσμο Ελληνισμού διασυνδέονται σήμερα με ζητήματα που αφορούν στις κοινωνίες των `πατρίδων` εκτός Ελλάδος, στις οποίες συγκαταλέγεται και ο Πόντος.
Η πρώτη γενιά, η οποία ως φορέας του ελληνικού πνεύματος και του πολιτισμού της Ανατολής αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο δύο κοινωνιών, εκείνων του Πόντου και της Ελλάδος, αλλά και τον παράγοντα ειρηνικής συνύπαρξης των πολλών εθνοτήτων μέσω του πολιτισμού -όπου και αν αυτός μεταδόθηκε-, δεν εκπροσωπείται πια. Αλλά και η δεύτερη γενιά, εκείνη που, συνεπής προς τις καταβολές της, λειτούργησε και ακόμα, περιστασιακά, συνεχίζει να λειτουργεί ως πομπός των γνώσεων και πληροφοριών μέσα στην αμεσότητα των βιωμάτων της νηπιακής ηλικίας και της θύμησης, τείνει προς το τέλος του βιολογικού της κύκλου.
Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα ανάγκης για αυτογνωσία, για διαφύλαξη της ταυτότητας, επομένως της μνήμης -ανάγκης που διαπιστώνεται σε όλα τα μήκη και πλάτη, εναρμονισμένης με το κλίμα της παγκοσμιοποίησης-, για διασφάλιση και προώθηση των συνθηκών συμβίωσης και συνύπαρξης μέσα στο άρρυθμο παγκόσμιο κλίμα που διαμορφώνεται με βάση νέες αρχές κοινωνικής ιδεολογίας και ηθικής, ο Πόντος άρχισε ως τόπος πολιτισμικά διάχυτος να τείνει προς τον μύθο και τον θρύλο. Και σ` αυτό συνετέλεσε το γεγονός ότι στον διάβα του χρόνου ο χώρος αυτός, αν και γεωγραφικά πολύ κοντά στην Ελλάδα, θεωρείται όλο και πιο απόμακρος, λόγω όχι τόσο της βιολογικής εξέλιξης όσο της κοινωνικής-πολιτισμικής μετεξέλιξης. [...]
[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]