Ο Ούγκο Φόσκολο (1778-1827), μολονότι επέλεξε συνειδητά να εκφραστεί στην ιταλική γλώσσα, δεν λησμόνησε ποτέ τη γενέθλια γη του, τη Ζάκυνθο, ούτε σταμάτησε ποτέ να έχει στη σκέψη του την Ελλάδα. Μετά τον θάνατό του, του προσδόθηκε μια καθαρά ιταλική ταυτότητα που επισκίασε τις ελληνικές του ρίζες: η εικόνα του υπήρξε περισσότερο ιταλική απ` όσο υπήρξε ο ίδιος Ιταλός. Σε τούτο μάλλον συνέτεινε και η αναβλητικότητα των συμπατριωτών του Ζακυνθίων, που αργοπορημένα σκέφτηκαν να ζητήσουν τη μετακομιδή των οστών του από την Αγγλία όταν ήδη τα είχαν πάρει οι Ιταλοί. Ακόμα και το σπίτι του στη Ζάκυνθο, τελευταία στιγμή γλίτωσε την κατεδάφιση, αγοράστηκε από τον Δήμο Ζακυνθίων το 1886, και εντέλει καταστράφηκε από βομβαρδισμό το 1940.
Τα μελετήματα που συγκεντρώνονται στο βιβλίο αυτό δεν ασχολούνται με το λογοτεχνικό έργο του Φόσκολο, αλλά συνδυάζουν ιστορικές αναζητήσεις οι οποίες αφορούν τον βίο του, αναδεικνύοντας και κάποιες εν πολλοίς άγνωστε μεταθανάτιες `ταλαιπωρίες` του και στις δύο πατρίδες του, την Ελλάδα και την Ιταλία. Εμμέσως, όμως, η μορφή του Φόσκολο γίνεται αφορμή να αναδειχθούν επίσης οι πολύμορφες επαφές μεταξύ της Ζακύνθου και του Ιονίου χώρου με την Ιταλία, αλλά και οι πνευματικές, ιδεολογικές και πολιτικές ζυμώσεις που σφράγισαν τον 19ο αιώνα και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]