Σημαντικό τεκμήριο για την προσέγγιση των ανεξερεύνητων γραμματειακών εκφάνσεων του πρώιμου Διαφωτισμού στον χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η παρούσα φιλολογική έκδοση της πρώτης γνωστής ελληνικής μετάφρασης (τρίτη δεκαετία του 18ου αιώνα;) ενός από τα πλέον εμβληματικά έργα της ευρωπαϊκής αφηγηματικής παράδοσης που ορίζει τρόπον τινά την εποχή της νεωτερικότητας, του Δον Κιχότη, βασίζεται σε τρία αποσπασματικά χειρόγραφα, που ανασύρθηκαν από τη λήθη σταδιακά και σχολιάστηκαν σε διαφορετικούς χρόνους, καλύπτοντας το φάσμα σαράντα πέντε περίπου ετών: τον κώδικα Σγουρδαίου (αθηναϊκή ιδιωτική συλλογή), το χειρόγραφο της Βυτίνας (Κοινοτική Βιβλιοθήκη Βυτίνας) και το εκτενέστερο όλων χειρόγραφο της Βιβλιοθήκης της Ρουμανικής Ακαδημίας. Η παράδοση της φαναριώτικης αυτής μετάφρασης, που πραγματοποιήθηκε με βάση το ιταλικό διάμεσο του έργου, φαίνεται να έμεινε αποκλειστικά χειρόγραφη.
Στην έκδοση του κειμένου προτάσσεται εκτενής εισαγωγική μελέτη που πραγματεύεται τα γραμματειακά και μεταφραστικά συμφραζόμενα του πρώιμου 18ου αιώνα, την ανάδυση του ενδιαφέροντος για τον Cervantes στη φαναριώτικη παιδεία, και έπειτα επικεντρώνεται στη χειρόγραφη παράδοση του Δον Κιχότη και στο ιταλικό της πρότυπο, καθώς και στο ύφος και τις προϋποθέσεις της μετάφρασης, διατυπώνοντας υποθέσεις για τον ανώνυμο μεταφραστή του κύκλου των πρώτων Μαυροκορδάτων και για την πιθανή χρονολόγηση του εγχειρήματος. Το έργο, που εγκαινιάζει τη νέα εκδοτική σειρά του ΙΝΕ `Πηγές της Νεοελληνικής Γραμματείας` και Ιστορίας συμπληρώνεται με εκτεταμένο Γλωσσάρι και Πίνακα Κύριων ονομάτων.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]