Η ιδέα για την πραγματοποίηση ενός συνεδρίου με θέμα τη νεότερη ιστορία της Λέσβου είναι παλιά και βέβαια εδράζεται πάνω στη διαπίστωση ότι η ιστορία του νησιού, όπως και κάθε άλλου ελληνικού τόπου, εξακολουθεί να αποτελεί το ερευνητικό αντικείμενο τόσο διαφόρων συλλογικών φορέων όσο και μεμονωμένων ατόμων. Έχουμε λοιπόν την τοπική ιστοριογραφία, η οποία με κύριο άξονα την «Εταιρεία Λεσβιακών Μελετών» και το περιοδικό της Λεσβιακά που εκδίδεται με ικανοποιητική περιοδικότητα, παρουσιάζει την τοπική, κυρίως, ιστορική παραγωγή, δηλαδή ό,τι παράγεται κυρίως από τοπικούς λογίους. Η προσπάθεια της Εταιρείας, που το 2003 γιόρτασε τα 50 χρόνια από την ίδρυσή της (1952), πλαισιώνεται και από άλλα, μικρότερης εμβέλειας έντυπα (περ. Μυτιλήνη, Ποιμήν, Ημερολόγια κ.λπ.), και βέβαια από μεμονωμένες εκδόσεις ανθρώπων ευαίσθητων στα θέματα της ιστορίας, μολονότι η επιστημονική κατάρτιση και η επαγγελματική ενασχόλησή τους δεν έχει, τις περισσότερες φορές, άμεση σχέση με την ιστορική επιστήμη. Από την άλλη μεριά υπάρχουν βέβαια και τα δημοσιεύματα των επαγγελματιών που από ποικίλους εκδοτικούς προσανατολισμούς συγκλίνουν προς τη μελέτη της λεσβιακής ιστορίας, επιχειρώντας τη σύνδεση του τοπικού παραδείγματος με τη μεγάλη ιστορία, στην οποία αυτό εντάσσεται. (. . .)
[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]