Στο Πάνθεο των μετά την Άλωση Ελλήνων ταγών του πνεύματος θα έπρεπε να είχε τοποθετηθεί σε περίοπτη θέση και από τους συμπατριώτες του ο Λέων Αλάτιος (Λιωνής Αλάτζης ήταν το τοπικό χαϊδευτικό του), που δεκάχρονο αγόρι το πήρανε από την ιδιαίτερη πατρίδα του Χίο και το οδήγησαν στην καθολική Δύση για σπουδές, όπου διέπρεψε και εξελίχθηκε σε διάσημο σοφό και συγγραφέα. Τόσο σοφό, που οι ξένοι σοφοί του αιώνα του, στις χώρες των οποίων δημοσίευσε τα βιβλία του, υπερβάλλοντας, βέβαια, υποστήριζαν πως το γενέθλιο νησί του, η Χίος, είχε γεννήσει δύο μεγάλους, τον Όμηρο και τον Αλλάτιο! (. . .) Στις ειδικές θεολογο-φιλοσοφικές σχολές των ελληνικών πανεπιστημίων οι φοιτητές μάθαιναν γι` αυτόν περίπου ό,τι άκουσα ή διάβασα κι εγώ από τον αείμνηστο δάσκαλό μου Νικόλαο Τωμαδάκη: «Ο Λέων Αλλάτιος, ίσως πρέπει να θεωρηθεί ο πρώτος βυζαντινολόγος, γιατί είναι ο παλαιότερος που δημοσίευσε ιστορικούς του Bυζαντίου, στην περίφημη εκδοτική σειρά `Βυζαντίς` των Παρισίων (1651), αποδεικνύοντας ότι το Βυζάντιο δεν υπήρξε η στείρα θεοκρατούμενη περίοδος ενός ενδόξου, μα κοιμισμένου πλέον, ελληνισμού, αλλά η σφύζουσα από δημιουργία νέα περίοδος, που φορούσε ένδυμα διαφορετικό από την προηγούμενη. Ότι τον βαραίνει όμως η προδοσία της πατρογονικής ορθοδοξίας του» «επειδή εκουσίως ασπάσθηκε το καθολικό δόγμα, προκειμένου έτσι να ανελιχθεί στην παπική αυλή, την οποίαν επί μακρόν υπηρέτησε, σε ύπατα αξιώματα, ικανοποιώντας τις φιλοδοξίες του» (. . .).

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]