Η ομοσπονδίωση αποτελεί τον πυρήνα της σημερινής ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ επιβεβαιώνει την ομοσπονδιακή τάση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Παγιώνει το έργο της Οικονομικής Κοινότητας και το συμπληρώνει με την Πολιτική Ένωση. Είναι όμως επαρκής αυτή η πρόοδος ενώπιον της επανεμφάνισης εθνικισμών και διασπαστικών κινημάτων, τα οποία ταλανίζουν την Ανατολική Ευρώπη, καθώς και της αποσταθεροποίησης της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων;
Η διαδικασία ενοποίησης, η οποία εγκαινιάσθηκε με την δημιουργία της Κοινότητας, συνεχίσθηκε χάρη στη δράση οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων, στην εμφάνιση δομών και δικτύων ανταλλαγών και συνεργασίας, καθώς και στην αυξημένη συμμετοχή ιθυνόντων, πολιτικών κομμάτων και πολιτών. Η δυναμική της ενοποίησης παραμένει εντούτοις εύθραυστη εξαιτίας του κενού ευρωπαϊκής πολιτικής εξουσίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την εμβρυακή εξωτερική πολιτική και κοινή ασφάλεια εντάσσονται στο ισχυρό ομοσπονδιακό ρεύμα, το οποίο, βασιζόμενο στις δημοκρατικές αρχές και στο πληροφοριακό δυναμικό, προετοιμάζει το μέλλον όλων των Ευρωπαίων. Αυτό είναι και το κυριότερο μήνυμα που αποσκοπεί να δώσει το ανά χείρας έργο.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]