Ο τόμος που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί το τελευταίο βιβλίο του J. J. Gibson, ενός από τους πιο σημαντικούς στον 20ό αιώνα ειδικούς της αντίληψης. Το βιβλίο αυτό αποτελεί το αποκορύφωμα των συνθετικών προσπαθειών του Gibson να διατυπώσει επιστημονικά και γνωσεολογικά πιο έγκυρη προσέγγιση στο ζήτημα της οπτικής αντίληψης και της ψυχολογίας γενικότερα. Στο έργο αυτό ο Gibson συζητά και πραγματεύεται δύσκολα θεωρητικά ζητήματα σχετικά με την αντίληψη και την ικανότητα των ζώων, και του ανθρώπου ιδιαίτερα, να αποσπούν πληροφορίες από το περιβάλλον τους. Βασισμένος στη θεμελιώδη οικολογική αρχή της αμοιβαιότητας ζώου - περιβάλλοντος, περιγράφει την οπτική αντίληψη ως ένα γεγονός του οικοσυστήματος και όχι ως ένα γεγονός της φυσιολογίας του εγκεφάλου ή του νου, όπως συνήθως γίνεται στις παραδοσιακές προσεγγίσεις της ψυχολογίας. Αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην αντίληψη των έμψυχων και των άψυχων αντικειμένων, σε ζητήματα κοινωνικής αντίλήψης, σε θέματα που σχετίζονται με τις εικόνες και την αντίληψή τους, τις διαδικασίες γλωσσικής καταγραφής και συμβολισμού και το πώς αυτές οι δραστηριότητες σχετίζονται με την επικοινωνία, την αμοιβαία κατανόηση, την επίγνωση και τις διυποκειμενικές διαδικασίες γενικότερα. Βασικός του στόχος είναι να κατανοήσει το πώς ένα ζώο, και ιδιαίτερα ο άνθρωπος, καταφέρνει να διατηρεί την επαφή του με το περιβάλλον και να συμπεριφέρεται κατάλληλα (εναρμονισμένα) και με λεπτότητα, ανάλογα με τις συνθήκες που αυτό βρίσκεται. Το βιβλίο χωρίζεται σε 4 μέρη:
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια περιγραφή του περιβάλλοντος με όρους οικολογίας, όπου σκιαγραφείται ένας καινούργιος κλάδος της φυσικής και της γεωμετρίας που ο Gibson ονομάζει οικολογική φυσική και γεωμετρία.
Στο δεύτερο μέρος περιγράφονται οι οικολογικές πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στο περιβάλλον για την αντίληψη ενός παρατηρητή. Στη θέση των κλασικών προσεγγίσεων της οπτικής (οπτική της φυσικής, οπτική της γεωμετρίας και οπτική της φυσιολογίας) περιγράφεται η εναλλακτική προσέγγιση της οικολογικής οπτικής.
Στο τρίτο μέρος περιγράφεται η διαδικασία ή δραστηριότητα της οπτικής αντίληψης με τους οικολογικούς όρους της περιβαλλοντικής και περιπατητικής όρασης.
Στο τελευταίο μέρος εξετάζονται οι εικόνες (ακίνητες και κινούμενες) και το πώς αυτές εκπληρώνουν την αναπαραστατική τους λειτουργία σε συνδυασμό με τα διάφορα είδη της αντιληπτικής επίγνωσης.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]