Η κοινωνική πολιτική σε δύσκολους καιρούς

Οικονομική κρίση, δημοσιονομική λιτότητα και κοινωνική προστασία

Ματσαγγάνης, Μάνος

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-218-756-2

Κριτική, Αθήνα, 10/2011

Σειρά: Ιδέες Σύγχρονης Διακυβέρνησης

Γλώσσα: Ελληνική, Νέα

€ 12.94 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

17 x 24 εκ., 290 γρ., 232 σελ.

Περιγραφή

Το κοινωνικό κράτος δεν είναι απλό θύμα της οικονομικής κρίσης: η σχέση μεταξύ των δύο είναι σύνθετη. Η κατακόρυφη άνοδος της κοινωνικής δαπάνης μέχρι το 2009 συνέβαλε και αυτή στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας. Επιπλέον, η διόγκωση της δαπάνης (που προσεγγίζει ή υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο) δεν συνοδεύτηκε από `εξευρωπαϊσμό` των πολιτικών. Το κοινωνικό κράτος έγινε ακριβότερο, αλλά παρέμεινε αναποτελεσματικό και κατακερματισμένο. Από το 2010, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός έδωσε τη θέση του στη λιτότητα, σε περικοπές και μεταρρυθμίσεις. Όμως, αντί των αναγκαίων περικοπών που διορθώνουν υπερβολές, έγιναν περικοπές που στερούν ζωτικούς πόρους από τα άτομα και τις οικογένειες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Αντί των ώριμων μεταρρυθμίσεων που ανεβάζουν το δείκτη κοινωνικής προστασίας εξοικονομώντας πόρους που σήμερα σπαταλώνται, έγιναν μεταρρυθμίσεις σχεδιασμένες ώστε να περισώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα παλαιά προνόμια. Έτσι φτάσαμε σε ένα παράδοξο. Αφενός, η κρίση κλείνει επιχειρήσεις, καταστρέφει θέσεις εργασίας, μειώνει μισθούς και εισοδήματα. Ποτέ άλλοτε στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας δεν είχαμε τόση ανάγκη για κοινωνική προστασία. Αφετέρου, έχουμε ένα κοινωνικό κράτος κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των ισχυρών ομάδων, εντελώς ανέτοιμο να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές συνέπειες της κρίσης. Η ζήτηση και η προσφορά κοινωνικής προστασίας είναι `εκτός συγχρονισμού`. Το βιβλίο είναι μια συμβολή στην απαραίτητη συζήτηση για την ενδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας εν μέσω λιτότητας.· επειδή ένα σύγχρονο, βιώσιμο κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας είναι ένα από τα συστατικά της (όχι και τόσο μυστικής) συνταγής που μπορεί να επιτρέψει σε μια χώρα
να βγει από την κρίση με την κοινωνία όρθια.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Πρόλογος
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ Α: Η ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
1. Το κοινωνικό κράτος ως υποκείμενο της κρίσης
Η συμβολή της κοινωνικής δαπάνης στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό
1.1 Η εξέλιξη της κοινωνικής δαπάνης στο παρελθόν
1.2 Η εξέλιξη της κοινωνικής δαπάνης στο μέλλον
2. Το κοινωνικό κράτος ως αντικείμενο της κρίσης
Οι συντάξεις από την εποχή της ακινησίας στην εποχή της καταιγιστικής μεταρρύθμισης
2.1 Δύο χαμένες δεκαετίες
2.2 Ο δημόσιος διάλογος
2.3 Το πόρισμα της επιτροπής ειδικών
2.4 Οι συντάξεις στο Μνημόνιο Συνεννόησης
2.5 Το νομοσχέδιο Λοβέρδου: τρία δομικά προβλήματα
2.6 Το 'ασφαλιστικό του Μνημονίου': οι νόμοι 3863/2010 και 3865/2010
2.7 Ανοικτά ζητήματα
ΜΕΡΟΣ Β: Η ΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Οι επιπτώσεις της κρίσης στην αγορά εργασίας
Απασχόληση και μισθοί
3.1 Θεωρητικές επιπτώσεις της μείωσης της ζήτησης για εργασία
3.2 Η άνοδος της ανεργίας
3.3 Η παρακμή του παραδοσιακού προτύπου
3.4 Η επίπτωση της κρίσης στους μισθούς
3.5 Οι 'εντός', οι 'εκτός' και οι 'επί των τειχών'
3.6 Ο ρόλος των συνδικάτων
3.7 Η επαναρρύθμιση της αγοράς εργασίας εν μέσω της κρίσης
3.8 Επαναρρύθμιση και κατάτμηση της αγοράς εργασίας
Οι επιπτώσεις της κρίσης στην κατανομή του εισοδήματος
Ανισότητα και φτώχεια
4.1 Τα μέτρα λιτότητας
4.2 Η γενικότερη οικονομική ύφεση
4.3 Η υστέρηση των στατιστικών δεδομένων
4.4 Το υπόδειγμα φόρων-παροχών EUROMOD
4.5 Η επικαιροποίηση του υποδείγματος
4.6 Ορισμένες μεθοδολογικές βελτιώσεις
4.7 Η καταλληλότητα των δεικτών ανισότητας και φτώχειας
4.8 Οι επιπτώσεις της κρίσης στην ανισότητα
4.9 Οι επιπτώσεις της κρίσης στη φτώχεια
4.10 Απόλυτες και σχετικές εισοδηματικές απώλειες
4.11 Η κατανομή του βάρους των μέτρων
Λιτότητας
ΜΕΡΟΣ Γ: Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
5. Το κοινωνικό κράτος αντιμέτωπο με την κρίση
Επιτυχίες και αποτυχίες του συστήματος κοινωνικής προστασίας
5.1 Η μετάλλαξη του προτύπου της φτώχειας
5.2 Η στήριξη του εισοδήματος των ηλικιωμένων
5.3 Η στήριξη του εισοδήματος των ανέργων
5.4 Η στήριξη του εισοδήματος των οικογενειών με παιδιά
5.5 Η στήριξη του εισοδήματος των ατόμων με αναπηρίες
5.6 Η επιδότηση ενοικίου
5.7 Φορολογικές ελαφρύνσεις και επιδοτήσεις εισφορών
5.8 Οι έκτακτες ενισχύσεις
5.9 Ένα δίχτυ ασφαλείας ακατάλληλο για την κρίση
6. Το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας σε δύσκολους καιρούς
Πρόσφατες εξελίξεις και μελλοντικές προοπτικές
6.1 Η κρίση και η κοινωνική πολιτική στην Ευρώπη
6.2 Η κρίση και η κοινωνική πολιτική στην Ελλάδα
6.3 Μια agenda εξισωτικής μεταρρύθμισης

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2014-01-01 00:00:00