Ο Φραγκισκοσ Πουκεβιλ, γάλλος γιατρός, διπλωμάτης και συγγραφέας υπήρξε ένας από τους ξένους ταξιδιώτες, περιηγητές, που έζησε και περισσότερο χρόνο στην ελλάδα και τα βιβλία του γι’ αυτήν είχαν τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στην ευρώπη. Τα βιβλία του αυτά συνέβαλαν στο να γεννηθεί ο Φιλελληνισμός, που βοήθησε στην απελευθέρωσή μας. Το ταξίδι του στη Δυτική Μακεδονία έγινε το 1806. Οι περιηγητές στην περιοχή αυτή αντιμετώπιζαν τους μεγαλύτερους κινδύνους. Kινδύνευαν όχι μόνο από τις γνωστές αρρώστιες της εποχής εκείνης (χολέρα, πανούκλα, ευλογιά κ.ά. που ήτανε μόνιμες, όπως και παντού αλλού), μα και από τις ληστοσυμμορίες των Τουρκαρβανιτάδων που ρήμαζαν αδιάκοπα τα χωριά. Το ίδιο κινδύνευαν και από τους χωρικούς των χωριών με διαφορετική φυλετική σύνθεση και εθνική συνείδηση (καταγωγή, θρησκεία, γλώσσα), αλλά και από έκτακτα καιρικά φαινόμενα ή από αγέλες άγριων θηρίων (λύκους, αρκούδες κ.ά). Τα μέρη της Δ. Μακεδονίας που αναφέρει ο Πουκεβίλ τα περπάτησε όλα ένα ένα και όσα γράφει γι’ αυτά είναι βίωμά του.

Ένα από τα βασικά προσόντα του ήταν η πολύ καλή γνώση της ελληνικής γλώσσας. Αυτό τον βοήθησε να συγκεντρώσει κοντά στα άλλα και πλήθος στοιχεία από τις εκφάνσεις του λαϊκού βίου της περιοχής.

Η ανάγνωση και μελέτη του οδοιπορικού του Πουκεβίλ είναι ευχάριστη, αλλά και διδακτική. Εμπλουτίζουμε τις γνώσεις μας για τη Δ. Μακεδονία καθώς διαβάζουμε για τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης του ελληνισμού στα χρόνια λίγο πριν την επανάσταση του 1821. Οι σημειώσεις που υπάρχουν βοηθούν στη σφαιρική γνώση της εποχής καθώς φωτίζουν τα γραπτά του περιηγητή.

Πολλά βιβλία, όπως αυτό, βοήθησαν να γνωρίσουν οι ευρωπαίοι την ελλάδα, να ενδιαφερθούν γι’ αυτήν και να σταθούν αρκετές φορές αρωγοί δίπλα της. Διότι, εκτός από όλα τα άλλα, πίσω από τους σύγχρονους Έλληνες έβλεπαν τους αρχαίους Έλληνες και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.

Πέτρος Μπέσπαρης, φιλόλογος