Η ανάγνωση του Σολωμού είναι δύσκολο εγχείρημα διότι τα κείμενα που διαθέτουμε - τα αυτόγραφα και τα εκδοθέντα - είναι μοιραία άνισα και μάλιστα ανταγωνιστικά. Ο "Κρητικός" δεν αποτελεί εξαίρεση. Αν, παρόλ` αυτά, αποτολμώ να πάρω το λόγο, δεν είναι για να εξετάσω μια ιδιόρρυθμη λογοτεχνική περίπτωση, ούτε επειδή το ποίημα αυτό θεωρείται ομόφωνα ένα αριστούργημα. `ʼλλη είναι η αιτία. Είτε είναι αριστούργημα είτε κακοτέχνημα (γι` Αυτό ας αποφασίσουν οι αισθητικοί της λογοτεχνίας), ο "Κρητικός" αποτελεί μια μαθητεία για τον ήλιο και το φεγγάρι, δηλαδή για το θηλυκό ασυνείδητο του άντρα μια μαθητεία η οποία επιστρατεύει δύο αλλεργικά το ένα στο άλλο παρατηρητήρια: τη φιλολογία και την ψυχολογία. Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να διερευνήσει τη σχέση έλξης-απώθησης ανάμεσα στις δύο αυτές οπτικές γωνίες, γι` αυτό και η πραγμάτευση διασπάστηκε από μόνη της σύμφωνα με το σχήμα του γιουνγκιανού "Τετάρτου" (3+1): το πρώτο κεφάλαιο δίνει πληροφορίες γύρω από το κείμενο, τις οποίες παραθέτω - αυτή ήταν, αν μη τι άλλο, η πρόθεσή μου - με φιλολογική ουδετερότητα αντιθέτως, τα επόμενα τρία κεφάλαια αποτελούν μια αμαρτωλή μοιχεία με την ψυχολογία, κυρίως την αναλυτική.