Ευριπίδης: Η εικονογραφία των έργων του
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-02-2823-6
Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 5/2013
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 53.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Σκληρόδετο
25 x 18 εκ, 1,526 γρ, 734 σελ.
Περιγραφή

Στην παρούσα μελέτη εξετάζονται 42 σωζόμενα, αποσπασματικά σωζόμενα και χαμένα έργα του Ευριπίδη. Στο πρώτο μέρος της, το οποίο έπεται μιας εισαγωγικής ενότητας, εξετάζεται ο τρόπος απεικόνισης σκηνών από τα έργα του μεγάλου τραγικού στην τέχνη (αγγειογραφία, γλυπτική, ανάγλυφα, μικροτεχνία, μεγάλη ζωγραφική, σαρκοφάγους) και επισημαίνονται ομοιότητες και διαφορές μεταξύ παραστάσεων-κειμένου. Στο δεύτερο μέρος τη μελέτη συμπληρώνουν τα συμπεράσματα, τα οποία διαιρούνται σε τέσσερις ενότητες σχετιζόμενες με τα εικονογραφικά στοιχεία που δανείσθηκε η τέχνη από τα έργα του Ευριπίδη, τα εικονογραφικά στοιχεία που δανείσθηκε η τέχνη από τον χώρο του θεάτρου, τη σύγκριση του τρόπου πραγμάτευσης των μύθων από τον Ευριπίδη με προγενέστερες και μεταγενέστερες φιλολογικές πηγές και τη συμβολή της τέχνης στην αποκατάσταση της υπόθεσης των αποσπασματικά σωζόμενων έργων του μεγάλου τραγικού. Τα παρατιθέμενα έργα τέχνης χρονολογούνται από την εποχή διδασκαλίας των ευριπίδειων δραμάτων μέχρι τον 6ο μ.Χ. αιώνα.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Εν είδει Προλόγου
Πονήματα που χρησιμοποιήθηκαν για τις μεταφράσεις των παρατιθέμενων αρχαίων και λατινικών χωρίων
Εισαγωγική ενότητα: αντί εισαγωγής
Η επίδραση του θεάτρου στην τέχνη και η ανταπόκριση της τέχνης στο θέατρο
Ευριπίδης: ο ρεαλιστής τραγικός της αρχαιότητας
Μέρος Α': τα έργα του Ευριπίδη στην τέχνη: ο τρόπος απεικόνισης σκηνών από τα έργα του στην τέχνη. Ομοιότητες και διαφορές μεταξύ παραστάσεων-κειμένου
-Παράθεση έργων του Ευριπίδη:
α. Σωζόμενα έργα συνδεόμενα με άνδρες ήρωες: Ηρακλής Μαινόμενος, Ιππόλυτος, Ίων, Κύκλωψ, Ορέστης, Ρήσος
β. Αποσπασματικά σωζόμενα έργα συνδεόμενα με άνδρες ήρωες: Αιγεύς, Αίολος, Βελλεροφόντης, Θησεύς, Ιξίων, Μελέαγρος, Οιδίπους, Οινεύς, Οινόμαος, Συλεύς Σατυρικός, Τήλεφος, Φιλοκτήτης, Φοίνιξ, Χρύσιππος
γ. Σωζόμενα έργα συνδεόμενα με γυναίκες ηρωίδες: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Εκάβη, Ηλέκτρα, Ιφιγένεια η εν Αυλίδι, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Μήδεια
δ. Αποσπασματικά σωζόμενα και χαμένα έργα συνδεόμενα με γυναίκες ηρωίδες: Αλκμήνη, Αλόπη, Ανδρομέδα, Αντιγόνη, Αντιόπη, Αύγη, Ινώ, Σθενέβοια, Υψιπύλη
ε. Έργα με γενικό τίτλο: Βάκχαι, Ηρακλείδαι, Κρήτες, Πελιάδες, Σκύριοι, Φοίνισσαι
Μέρος Β': Συμπεράσματα:
1. Εικονογραφικά στοιχεία που δανείσθηκε η τέχνη από τα έργα του Ευριπίδη:
Α. Θυσίες νέων ανθρώπων προς τιμήν θεών ή ηρώων στα έργα Ιφιγένεια η εν Αύλίδι, Ανδρομέδα, Εκάβη, Φοίνισσαι, Ηρακλείδαι
Α 1. Σχολιασμός του μοτίβου της εθελούσιας θυσίας στον Ευριπίδη
Β. Παράδοση γράμματος στα έργα Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Σθενέβοια, Ιφιγένεια η εν Αυλίδι
Γ. Παιδοκτονίες στα έργα Μήδεια, Μελέαγρος, Βάκχαι, Ηρακλής Μαινόμενος, Ινώ
Δ. Μητροκτονία ή απόπειρα μητροκτονίας στα έργα
Ηλέκτρα, Αντιόπη, Ίων
Ε. Τύφλωση ατόμων από εκδίκηση στα έργα Εκάβη, Φοίνιξ, Οιδίπους
ΣΤ. Θηλασμός βρεφών από ζώα στα έργα Αλόπη, Αύγη
2. Εικονογραφικά στοιχεία που δανείσθηκε η τέχνη από τον χώρο του αρχαίου θεάτρου, τα οποία απαντούν σε παραστάσεις εμπνευσμένες από τα έργα του Ευριπίδη:
Α. Αρχιτεκτονικά στοιχεία που παραπέμπουν στη σκηνογραφία του αρχαίου θεάτρου
Β. Μηχανήματα του αρχαίου θεάτρου: Μηχανή, θεολογείον και εκκύκλημα
Γ. Ενδυμασία υποκριτών
Δ. Τα πρόσωπα που δανείσθηκε η τέχνη από το θέατρο
Ε. Κινήσεις μορφών που παραπέμπουν στην τραγική όρχηση
3. Σύγκριση του τρόπου πραγμάτευσης των μύθων από τον Ευριπίδη με προγενέστερες και μεταγενέστερες φιλολογικές πηγές
4. Η συμβολή της τέχνης στην ανασύνθεση των αποσπασματικά σωζόμενων έργων του Ευριπίδη
English summary: Euripides: The iconography of his plays
Χρονολογικός κατάλογος των περιόδων και των πηγών που αναφέρονται στην παρούσα μελέτη: Α.Περίοδοι. Β.Πηγές
Συντομογραφίες: Α. Κειμένου και βιβλιογραφίας. Β. Βιβλιογραφίας
Βιβλιογραφία αρχαίων συγγραφέων των χρησιμοποιηθέντων κειμένων
Γενική βιβλιογραφία
Κατάλογος εικόνων
Ευρετήριο αγγείων
Ευρετήριο γλυπτών, ανάγλυφων, σαρκοφάγων
Ευρετήριο αντικειμένων μικροτεχνίας
Ευρετήριο τοιχογραφιών
Ευρετήριο ψηφιδωτών
Ευρετήριο δραμάτων Ευριπίδη
Εικόνες