Τάσεις στη σχολική αρχιτεκτονική
Από την παλιοκεντρική λειτουργικότητα στην μεταμοντέρνα προσέγγιση
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-6645-47-1
Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 2005
Ελληνική, Νέα
€ 23.32 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Απροσδιόριστο δέσιμο
271 σελ.
Περιγραφή

Η αρχιτεκτονική των δημοτικών σχολείων υπόκειται στους νόμους και τις αρχές που διέπουν το ευρύτερο πεδίο της αρχιτεκτονικής, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί ένα αυτόνομο σώμα που συγκροτείται μέσα από την πολυμορφία της ιδεολογίας και τους πολύπλοκους μηχανισμούς της εξουσίας και της εκπαίδευσης. Από την παιδοκεντρική λειτουργικότητα μέχρι τους συμβολισμούς της μεταμοντέρνας προσέγγισης, ο σχολικός χώρος μεταλλάσσεται και νέα παραδείγματα οργάνωσής του επινοούνται. Πρόκειται για παραδείγματα όπου οι έννοιες της τάξης και του εκπαιδευτικού χώρου άλλοτε επαναπροσδιορίζονται μέσα από κοινωνικό προβληματισμό, άλλοτε διατηρούνται μέσα στις φορμαλιστικές αναζητήσεις, αφήνοντας ανέπαφη την ουσία του σχολικού τοπίου.
Στο βιβλίο αυτό καταγράφεται το `σύνολο` των τάσεων που εκδηλώθηκαν, είτε με τη μορφή θεωρητικού λόγου είτε με τη μορφή πρακτικής, στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Η `επίσημη` σχολική αρχιτεκτονική εντάσσεται σ` αυτό το σώμα των τάσεων και δεν αποτελεί το μοναδικό αντικείμενο της μελέτης. Απλά, ανάλογα με το χρόνο μέσα στον οποίο διαμορφώνεται ο λόγος ή η πρακτική, οι τάσεις συρρικνώνονται σε βαθμό που η αρχιτεκτονική σκέψη ταυτίζεται σχεδόν με την επίσημη σχολική αρχιτεκτονική ή αντίθετα πολλαπλασιάζονται μέσα στο γενικότερο κλίμα πλουραλισμού αντιλήψεων και αξιών που παρατηρείται. Οι κομβικές αλλαγές που παρατηρούνται στη διαδικασία εξέλιξης του σχολικού χώρου αποτελούν τα σημεία αναφοράς στη συζήτηση που επιχειρεί να ανοίξει αυτό το βιβλίο για την προοπτική της σύγχρονης σχολικής αρχιτεκτονικής.


[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ Α' 1914-1945: Τάττω
Κεφάλαιο 1. ΚΑΤΑΓΩΓΗ
Κεφάλαιο 2. ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. Η ΠΑΙΔΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ
2α. Υγιεινή και Αρχιτεκτονική
2β. Νέα Παιδαγωγική και σχολικό περιβάλλον
2γ. Μοντέρνο Κίνημα και σχολικό κτίριο
Κεφάλαιο 3. ΟΙ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ
ΜΕΡΟΣ Β' 1945-1960: Η βιομηχανοποίηση του σχολικού χώρου και η Χάρτα
Κεφάλαιο 1. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 'ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ'. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΤΙΡΙΩΝ
Κεφάλαιο 2. ΠΡΩΤΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ: Η ΧΑΡΤΑ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
Κεφάλαιο 3. Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ
ΜΕΡΟΣ Γ' 1960-1970: Το πέρασμα από την τάξη στην 'αταξία'
Κεφάλαιο 1. Η 'ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ' ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΚΤΙΡΙΟ
1α. Η 'επιστημονικοποίηση' της αρχιτεκτονικής
1β. Η εφαρμογή της 'Γλώσσας' στο σχεδιασμό σχολικού περιβάλλοντος
Κεφάλαιο 2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΤΙΡΙΟ
2α. Μελέτες που εξετάζουν ειδικές περιβαλλοντικές μεταβλητές
2β. Μελέτες που εξετάζουν τη συμπεριφορά του παιδιού σε σχέση με το σχολικό 'πλαίσιο συμπεριφοράς'
2γ. Μελέτες που εξετάζουν τη σχέση θεωριών για τα στάδια εξέλιξης της περιβαλλοντικής γνώσης και σχολικού κτιρίου
Κεφάλαιο 3. Ο 'ΑΝΟΙΚΤΟΣ' ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
3α. Έννοιες
3β. Προέλευση. Κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες
3γ. Σχολεία ανοικτού σχεδιασμού. Παραδείγματα
3δ. Έρευνες για τη συμπεριφορά των δασκάλων
3ε. Έρευνες για τη συμπεριφορά των μαθητών Κεφάλαιο 4. ΣΤΡΟΥΚΤΟΥΡΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟ ΚΤΙΡΙΟ
4α. Το κλίμα της εποχής
4β. Επέκταση, συνοχή και ορατή κατασκευή
4γ. Μετάβαση
4δ. Πολλαπλότητα χρήσεων
4ε. Η εφαρμογή της στρουκτουραλιστικής προσέγγισης στο σχεδιασμό σχολικών περιβαλλόντων
Κεφάλαιο 5. ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ: ΟΙ 'ΑΛΛΕΣ' ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΕΛΙΞΙΑΣ
ΜΕΡΟΣ Δ' 1970-1990: Η κοινωνική προσέγγιση της 'αταξίας'
Κεφάλαιο 1. ΤΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
1α. Παράγοντες διαμόρφωσης των συνδυασμένων εγκαταστάσεων
1β. Λειτουργίες και μορφές των κοινοτικών σχολείων
1γ. Πορεία και αποτελέσματα
Κεφάλαιο 2. Ο 'ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ' ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
2α. Ο σχολικός χώρος προϊόν συλλογικών διαδικασιών
2β. Η ψυχο-παιδαγωγική διάσταση της συμμετοχής στα παιδιά
2γ. Μορφές συμμετοχής, επικοινωνία και τεχνικές συλλογής πληροφορίας
2δ. Παραδείγματα συμμετοχικών προτάσεων για το σχεδιασμό σχολικών περιβαλλόντων
Κεφάλαιο 3. ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
3α. Μεταφορά - Απομίμηση
3β. Το φαντασιακό
3γ. Τεχνολογισμός
3δ. Ιστορικισμός
Κεφάλαιο 4. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΦΑΣΗΣ: ΟΙ ΕΚΦΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ: Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ: ΤΟ ΝΕΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ;
ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
ENGLISH SUMMARY
SOMMAIRE FRANCAIS
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ