Ο Ματίας Αλµοσίνο, κρυπτοεβραίος στη Βασιλεία της Ελβετίας, διασχίζει από τρυφερή ηλικία τη Respublica Christiana, τη χριστιανική επικράτεια, ορφανός µε τον τρόπο του Ντίκενς και δέσµιος της θεοκρατικής καταδυνάστευσης της εποχής του. Χτίζει την ενηλικίωσή του µέσα από περιπέτειες, καθώς αλλάζει µάσκες θρησκευτικής και φυλετικής ταυτότητας, διχασµένος σχεδόν ως το τέλος από το µέγα διακύβευµα που εγκαινιάζει ο αιώνας του: τη γέννηση του επιστηµονικού λόγου και την ανάφλεξη του ορθολογισµού απέναντι στη νοσταλγία του θαύµατος και στις πιο ακραίες µεσσιανικές προσδοκίες. Ο Σπινόζα κι απέναντί του οι πιο µισαλλόδοξες συγκρούσεις, ο Ντεκάρτ και ο Σαµπετάι Σεβί, το σύµπαν µε τα µάτια της νέας επιστήµης ως µια καλοκουρδισµένη µηχανή και αντίκρυ της η αναµονή του τέλους του κόσµου στα 1666 µ.Χ.
Οι τόποι των ταξιδιών αλλάζουν ραγδαία σε µια πλούσια σκηνογραφία: µια διάβαση στις Άλπεις, η Βενετία της παροικίας των Εβραίων και των Γραικών, η Θεσσαλονίκη του Σαµπετάι Σεβί, η Πάντοβα και το φηµισµένο της πανεπιστήµιο, το Τζάντε, η πτώση του Χάνδακα, η Κωνσταντινούπολη των θαυµάτων, το Λονδίνο της νέας επιστήµης, τόποι της Γερµανίας, οι ρουµανικές χώρες των ορθόδοξων ηγεµόνων, η επικράτεια του Μεγάλου Πέτρου µε τις στέπες και τα ξεχειλισµένα ποτάµια και, τέλος, ένα όρος που το είπανε Άγιο.
Το µυθιστόρηµα εξιστορεί τη ζωή ενός προικισµένου ανθρώπου, γιατρού και πολυπράγµονα στοχαστή, που δρασκελίζει χώρες, γλώσσες, πολιτισµούς, που περιπλανιέται σε ανθρώπους και ιδέες. Ένα βιβλίο για την ιστορία της ιατρικής και της Ευρώπης, ένα χρονικό της νοσταλγίας του Θεού και της συνάντησης των θρησκειών, ένα οδοιπορικό στη µελαγχολία, στην αναζήτηση της φιλοσοφικής καταφυγής στον άλλο άνθρωπο και στο πρόσωπό του.
Όλα είναι σκηνές από τη διάρκεια µιας ζωής – σκηνές µόνο, γιατί ακόµη και το µυθιστόρηµα αδυνατεί να αναπαραστήσει τον ανθρώπινο βίο στην ολότητά του.