Πένθος
Το ταξίδι στη Χώρα του Παράδοξου
Επιμέλεια κειμένου: Καπλάνη, Σύσση
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-618-5738-48-8
Φίλντισι, Παπάγου, 5/2025
3η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 21.20 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 14 εκ, 534 σελ.
Περιγραφή
Το βιβλίο αναφέρεται στον θάνατο και την απώλεια. Στη ζωή, την ευτυχία και τη δυστυχία, την ελευθερία, την αλλαγή και την ευθύνη, το βαθύτερο νόημα των πραγμάτων.
Μας προ(σ)καλεί να αναλάβουμε την ευθύνη και τη φροντίδα του εαυτού μας την ώρα που πενθούμε αλλά και να στηρίξουμε τα παιδιά στο δικό τους θρήνο.
Από τον Πρόλογο της συγγραφέως στην 3η έκδοση: Η πενθοφοβία είναι ένας όρος που περιγράφει τον φόβο ή την αποφυγή της έκφρασης του πένθους και της αντιμετώπισης πραγματικότητας της απώλειας. Πρόκειται για μια βαθιά ριζωμένη στάση που παρατηρείται τόσο σε ατομικό επίπεδο, όπου ένα άτομο καταπιέζει το θρήνο του, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, όπου το πένθος θεωρείται ταμπού ή κάτι που πρέπει να ξεπεραστεί γρήγορα. Οι βασικές εκφράσεις της Πενθοφοβίας περιλαμβάνουν την αποφυγή της συζήτησης για την απώλεια, τη δυσφορία μπροστά στον θρήνο των άλλων, την πίεση για "γρήγορη ανάρρωση" και "επιστροφή στην κανονικότητα", την προσδοκία ή ακόμα και απαίτηση ότι ο θρήνος πρέπει να είναι ιδιωτικός, διακριτικός και αξιοπρεπής, την αποφυγή τελετουργικών ή πρακτικών που ενισχύουν τη σύνδεση με την απώλεια, καθώς αυτά χαρακτηρίζονται «μακάβρια» και αποκρουστικά και η οποιαδήποτε αναφορά στο θάνατο ως «πορνογραφική».
Οι δυτικές κοινωνίες ενθαρρύνουν την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα, πιέζοντας τα άτομα να "ξεπεράσουν" γρήγορα το πένθος. Η έκφραση του θρήνου, ειδικά μέσω της οδύνης, θεωρείται συχνά αδυναμία και "εμμονή" η ενασχόληση με τις σημαντικές πτυχές που συνδέονται με την απώλεια. Η ιδέα του θανάτου επιφέρει έντονο υπαρξιακό άγχος που πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να συζητήσουν και να μοιραστούν. Το αποτέλεσμα είναι μια συνεχής προσπάθεια αποφυγής του θρήνου σε οποιαδήποτε έκφραση του που λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας ενάντια στον φόβο του θανάτου.
Οι συνέπειες της πενθοφοβίας περιλαμβάνουν τη μείωση ή και την άρνηση της αυθεντικής έκφρασης του θρήνου καθώς τα άτομα πιστεύουν ότι πρέπει να κρύψουν τη θλίψη, το θυμό, το άγχος και το φόβο τους, μια πρακτική που μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένο πένθος ή /και κατάθλιψη. Όταν τα άτομα αποφεύγουν ή φοβούνται να μιλήσουν για την απώλεια, βιώνουν μοναξιά και έλλειψη υποστήριξης και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και προδοσία.
Το πένθος δεν είναι πρόβλημα προς επίλυση, στάδιο που πρέπει να ξεπεραστεί ή στόχος που πρέπει να δουλευτεί αλλά μια αναγκαία διαδικασία συμφιλίωσης με την απώλεια. Δίνουμε χώρο στους ανθρώπους να εκφράσουν τη θλίψη τους χωρίς να προσπαθούμε να "διορθώσουμε" τα συναισθήματά τους. Χρησιμοποιούμε τις λέξεις που αναλογούν στην κάθε περίσταση και όχι ευφημισμούς για το θάνατο και το νεκρό σώμα. Δεν βάζουμε χρονοδιάγραμμα στη θλίψη. Κάνουμε χώρο ώστε να ξεδιπλωθεί η ιστορία, η σχέση με το άτομο και η προσπάθεια του πενθούντα να αναδομήσει τη ζωή του.
Η συμβουλευτική πένθους είναι ένα πεδίο που εμπεριέχει τις αρχές που διέπουν τη συμβουλευτική διαδικασία και ταυτόχρονα σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να λειτουργεί αιρετικά ως προς τις προτάσεις των κλασσικών θεραπευτικών προσεγγίσεων. Αυτή η διαπίστωση κάνει απαραίτητη την εξειδικευμένη εκπαίδευση στο πένθος, των ειδικών στο χώρο της ψυχικής υγείας. Η έννοια της ανθεκτικότητας χρειάζεται να επανέλθει χωρίς να ενοχοποιούνται τα άτομα που δεν την έχουν, υπενθυμίζοντας τους ότι η ανθεκτικότητα είναι μια ζωντανή διαδικασία που εξελίσσει και εξελίσσεται.
Η πενθοφοβία δεν είναι ο φόβος του θανάτου – είναι η άρνηση του θρήνου ως αναπόσπαστου κομματιού της ανθρώπινης εμπειρίας. Για να την αναγνωρίσουμε, χρειάζεται πρώτα να της δώσουμε ένα όνομα και έπειτα να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα που αναγνωρίζει το πένθος και την έκφρασή του ως μια φυσική, υγιή και πολύτιμη διαδικασία.
Στην 3η έκδοση έχουν προστεθεί τα κεφάλαια:
Ζωντανές απώλειες, Αμφίσημες απώλειες,
Το πένθος στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα,
Τα τραυματικά πένθη και πολυπλοκότητα της Απώλειας,
Το Πένθος της εξάρτησης,
Το πένθος σε άτομα με ψυχική/νοητική διαταραχή,
Περιβαλλοντικό Πένθος για έναν κόσμο που αλλάζει και χάνεται,
Γραφεία κηδειών,
Θανατοτεχνολογία: Ο Ρόλος της Τεχνολογίας στις απώλειες, το πένθος και τον θρήνο,
Αντιμετωπίζοντας το «Ασυγχώρητο»: Όταν Προκαλώ Θάνατο από ατύχημα.