Το σχολείο Ολύμπου Καρπάθου στα δύσκολα χρόνια
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-02-4335-2
Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 7/2024
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 25.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 674 γρ, 400 σελ.
Περιγραφή
Κατά τη μακρά περίοδο της τουρκοκρατίας τα σχολεία ιδρύονταν από τις κοινότητες και ελέγχονταν από τους Μητροπολίτες. Τον 18ο και 19ο αιώνα, ειδικά στα χωριά της υπαίθρου και στα μικρά νησιά, οι μαθητές διδάσκονταν τα «κολλυβογράμματα»: ανάγνωση, γραφή και τις 4 πράξεις των ακεραίων.
Η Όλυμπος της Καρπάθου ήταν μια μικρή, κλειστή γεωργοκτηνοτροφική κοινωνία. Οι 1800 περίπου κάτοικοί της είχαν κατανοήσει την αξία της παιδείας και από τα μέσα του 19ου αιώνα πάσχισαν να μορφώσουν τα παιδιά τους. Προσέλαβαν σπουδαίους δασκάλους και έχτισαν νέο διδακτήριο.
Από το 1912 η Δωδεκάνησος βρίσκεται κάτω από ιταλική κατοχή. Οι νέοι κατακτητές, μεθοδικά στην αρχή, αργότερα εντελώς απροκάλυπτα και βάναυσα, απομόνωσαν την εκκλησία της Δωδεκανήσου από το Πατριαρχείο, έθεσαν τα ελληνικά σχολεία κάτω από την άμεση εποπτεία της ιταλικής διοίκησης, επέβαλαν τη διδασκαλία της ιταλικής γλώσσας και της ιταλικής ιστορίας και πρόσθεσαν στο πρόγραμμα το μάθημα της Φασιστικής Αγωγής.
Το 1937 ο νέος Κυβερνήτης Καίσαρ Ντε Βέκκι, απαγόρευσε εντελώς τη χρήση της ελληνικής γλώσσας. Ωστόσο, μέσα σ’ αυτό το ασφυκτικό κλίμα, τα παιδιά της Ολύμπου, με την καθοδήγηση των δασκάλων τους, κράτησαν ακμαία την εθνική τους συνείδηση. Ήξεραν ότι είναι Έλληνες υπόδουλοι στους Ιταλούς. Με μύριες προφυλάξεις τραγουδούσαν:
Κοιμούμαι μ’ ένα όνειρο, ξυπνώ με μιαν ελπίδα
να δω κι εγώ μια μέρα φως κι ελεύθερη πατρίδα.
Διψούν τ’ αγρίμια για νερό και τα βουνά για χιόνια
κι η Κάρπαθος για λευτεριά, πού ’ν’ σκλάβα τόσα χρόνια.
Ξύπνα καημένε μου ραγιά, ξύπνα να ιδείς ελευτεριά.
Οι ελπίδες τους δικαιώθηκαν μετά τον Πόλεμο με την ενσωμάτωση των νησιών στην Ελλάδα.