μια τρύπια δεκάρα
απ’ τους γονείς μου κληρονόμησα/ καυγάδες και προβλήματα/
ένα διαλυμένο σπίτι/ και μια τρύπια δεκάρα//
κληρονόμησα ευαισθησία κι αγάπη/ που μ’ έσκιζαν στα δυο/
και μια ακατάσχετη παρόρμηση/ να γράψω και να σκοτωθώ//
ήμουν λοιπόν ο ιδανικός Σκορπιός/ και μια ζωή αγωνίστηκα να επιβιώσω/ να κάνω εγώ το αντίθετο από κείνους/ ενώ παράλογα κι αφόρητα/
μου λείπουν πατέρας μάνα κι αδερφός/ κλαίω μονάχος μου τα βράδια/
κι ανίσχυρα τους γράφω ποιήματα//
να όμως κάπου εκεί στο βάθος/ μας διακρίνω όπως ποτέ άλλοτε/
όλους αγαπημένους μες στο φως
Η ποιητική συλλογή “μια τρύπια δεκάρα” είναι το 49ο βιβλίο του Τόλη Νικηφόρου που διαθέτει μια αστείρευτη ποιητική φλέβα. Πολυγραφότατος και πάντα ειλικρινής, αυθεντικός, τρυφερός, λυρικός, ερωτικός, ξορκίζει τον θάνατο μέσα από τα γραπτά του. Για τον Νικηφόρου το ποίημα είναι ένα μικρό θαύμα: “το ποίημα έρχεται όταν εκείνο θέλει/ μεταμορφώνεται διαρκώς/ αλλά το νιώθεις το καταλαβαίνεις/ στο στήθος σου σαν φλόγα/ ή μια μεγάλη θερμή αγκαλιά/ χάδι απαλό σε δακρυσμένα μάτια/ είναι το μικρό θαύμα που φωτίζει/ μιαν άλλη διάσταση του κόσμου”. Κι όταν φτάνει η φλόγα-έμπνευση, “είν’ η στιγμή τα δάκρυα να χαράξουν στο χαρτί/ τις δικές τους πυρωμένες λέξεις”. Για τον Νικηφόρου η ποίηση είναι ελιξήριο ζωής, “γράφει για να μην πεθάνει από κατάθλιψη”, είναι ο τόπος που εξομολογείται, θυμάται, νοσταλγεί, μιλάει για τα “βαθιά του τραύματα”, διατυπώνει “τα αναπάντητα ερωτήματά” του, καταθέτει τα συναισθήματά του. Είναι ο τρόπος που “ζει την περιπέτεια της ζωής”.
Και καθώς χειρίζεται τον λόγο με άμεσο και απλό τρόπο, χωρίς κραυγαλέα σχήματα και πομπώδεις εκφράσεις, δημιουργεί ποίηση ζεστή, ανθρώπινη, ψιθυριστή και ταυτόχρονα διαυγή που μαγεύει εμάς τους αναγνώστες, μας συνεπαίρνει, μας συγκινεί ενώ τον παρακολουθούμε: “να φτάνει κοντά στο τέρμα/ κι όμως να είναι πάντα στην αρχή/ ούτε μια ρυτίδα μιαν άσπρη τρίχα/ να μην έχει η ψυχή του”. Και του ευχόμαστε ολόψυχα “η φλόγα που με τρόπο εκπληκτικό/ τηρεί την εντολή και ανάβει πάντα/ [να] (...) σβήσει μόνο/ όταν σβήσει και η ίδια η ζωή”.
Μ
Γιος προσφύγων από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Ρωμυλία, ο Τόλης Νικηφόρου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αποφοίτησε από το Κολλέγιο Ανατόλια και σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων. Εργάστηκε κυρίως ως σύμβουλος οργάνωσης επιχειρήσεων στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και το Λονδίνο και ταξίδεψε σε πολλές χώρες.
Ως τώρα έχουν εκδοθεί 49 βιβλία του, 32 ποιητικά (μαζί με τη συγκεντρωτική έκδοση, Ο πλοηγός του απείρου, 2004, και τα επιλεγμένα ποιήματα Ίχνη του δέους, 2018 και Στιγμές, 2022) και 16 πεζογραφίας(4 μυθιστορήματα, 9 συλλογές διηγημάτων και 3 παραμύθια).
Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε 10 ευρωπαϊκές γλώσσες (στα ισπανικά και στα γερμανικά σε αυτοτελείς εκδόσεις) και έχουν περιληφθεί σε πολλές ελληνικές και ξένες ανθολογίες, καθώς και στα κείμενα και τα βοηθήματα νεοελληνικής λογοτεχνίας της μέσης εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την Κύπρο. Επίσης πολλά από τα ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί. Αφιερώματα για το έργο του έχουν γίνει στα περιοδικά Πάροδος (2009), Το Κοράλλι (2014), Ο Σίσυφος (2017), Καρυοθραύστις (2019), Μανδραγόρας (2021), ενώ ο Φιλολογικός Όμιλος Θεσσαλονίκης έχει εκδώσει μια ανθολογία ποιημάτων του με τίτλο Στιγμές, 2022. Ο φιλόλογος και σκηνοθέτης Φώτης Συμεωνίδης γύρισε ένα ντοκιμαντέρ 58΄με τίτλο «Σ’ αγαπώ-Ελογοκρίθη, Η αλήθεια του ποιητή Τόλη Νικηφόρου» που προβλήθηκε με επιτυχία στο 17ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2015 και αργότερα στην ΕΡΤ3 και σε διάφορες εκδηλώσεις.