Λεξικό θεωρίας και σημειολογίας του θεάτρου
Εξώφυλλο/εικαστικό: Μιχαηλάρη, Αριάδνη
Επιμέλεια κειμένου: Μαγκλάρα, Κλεονίκη
Επιμέλεια σειράς: Μαγκλάρα, Κλεονίκη
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-558-344-6
Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα, 9/2023
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 14.84 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 16 εκ, 469 γρ, 272 σελ.
Περιγραφή
Πίσω από τις λέξεις…, μέσα στις λέξεις. Από οποιαδήποτε οπτική γωνία, η ανάγκη μετασχηματισμού του λόγου, οδηγεί όπως είναι φυσικό επακόλουθο στη δημιουργία μεθόδου, του ρευστού χώρου του θεάτρου.
Ο λόγος, στην περίπτωση του θεάτρου, είναι δισυπόστατος, αποτελούμενος από το σημαίνον και το σημαινόμενον. Το Λεξικό θεωρίας και σημειολογίας του θεάτρου αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια, εκ μέρους μου, ερμηνείας του θεατρικού γλωσσικού είναι και φαίνεσθαι. Επίσης, η παρούσα εργασία αποτελεί δυνητικά μία προσέγγιση με αποδομιστικούς όρους του θεατρικού αντικειμένου, που προσδιορίζει τη φύση του θεατρικού σημείου. Εξάλλου, το λεξικό αυτό προαναγγέλλει ένα δεύτερο corpus που θα εμβαθύνει μεθοδολογικά στην ανάλυση της θεατρικής γλώσσας.
Μαρίκα Θωμαδάκη

Α
Αγών (λόγου): 9
Αισθητηριακή αλήθεια του σημείου: 10
Αισθητική: 13
Αίτιο: 14
Αληθολογία: 14
Αλληγορία: 18
Αλληλουχία «Σκηνών»: 19
Αλλότητα: 24
Ανατροπή: 25
Αναφορική εντύπωση: 27
Αναφορικότητα: 27
Ανθρωπομορφοποίηση: 28
Αντιήρωας: 29
Αντιθέατρο: 30
Αντικείμενο: 31
Αντιλαβή: 32
Αντιστικτικός λόγος: 34
Αντι-Υποκείμενο: 35
Αξιολόγηση: 36
Αποδόμηση: 37
Αποκείμενο: 40
Απόλυτη παροδικότητα του σημείου: 41
Απόλυτη παροντικότητα του σημείου: 41
Απόλυτο σημείο: 42
Αποστασιοποίηση: 43
Αρχή της Συνεργασιμότητας: 45
Αστικό δράμα: 48
Ατάκα: 49
«Ατακαριστός»: 49
Α-τραγικό: 50
Αυλαία: 52
Αυτοπάθεια: 54
Αυτοσχεδιασμός: 55
Β
Βερισμός: 57
Βιο-μηχανή: 58
Βιωματικότητα: 59
Βουλεβάρτο (μπουλβάρ): 61

Γ
Γελοίον: 63
Γελωτοποιός: 63
Γενετικός άξονας: 65
Γκριμάτσα: 69
Γκροτέσκο: 69

Δ
Δήλωση: 73
Διάδραση: 77
Διακειμενικότητα: 78
Διασκευή: 82
Δομική Συν-Εμφάνιση: 83
Δομισμός: 84
«Δράματα προεκτάσεων»: 85
Δράω-Δρω: 86
Δρώμενο: 87
Δρων: 88

Ε
Ενδοκειμενικότητα του θεατή: 91
Ενδυματολογία: 92
Ενεργειακή θεατρικότητα: 93
Ενεργειακό πεδίο: 95
Ενζενί: 95
Ενσάρκωση: 96
Εντροπία: 97
Επαναληπτικότητα: 98
Επεισοδιώδης δομή: 99
Επικαιροποίηση: 100
Επιστημολογία: 101
Επιστητόν 101
Επιτέλεση: 102
Επιχείρημα: 103
Έτερος χώρος: 105
Ευσύνοπτον: 106

Ζ
Ζεν πρεμιέ: 109

Η
Ηθογράφημα – ηθογραφία: 111
Ήθος: 112

Θ
Θεατής: 115
Θέατρο μέσα στο θέατρο: 116
Θεώρημα 119
Θεωρός: 121

Ι
Ιλαροτραγωδία: 123
Ισοτοπία: 124
Ιστορικό δράμα: 125

J
Java: 127

Κ
Κάθαρση: 129
Κατάσταση: 130
Καταστροφή: 130
Κατάφαση (σημειακή): 132
Καταφατική κατάσταση-συνθήκη: 132
Κατ’ ιδίαν λόγοι: 133
Κενός χώρος: 134
Κέντρο – Έκκεντρο: 135
Κεντρομόλος ροπή: 136
Κλασικός: 136

 

Λ
Λαβύρινθος: 139
Λάιτ μοτίβ: 140
Λέξημα: 141
Λογοχρόνος – Λογοχώρος: 142

Μ
Μανίες: 145
Μασκάρω: 146
Μετα-μοντέρνο ή μετα-νεωτερικό: 146
Μίμος: 148
Μονόλογος→ Παραμιλητό → Παραλήρημα: 150
Μοντερνισμός ή νεωτερικότητα: 151
Μοντέρνο: 152
Μπουρλέσκο: 153

Ν
Νατουραλισμός: 157
Ντοκουμέντο: 158

Ξ
Ξένος: 161

Ο
Ολικός Θεατρικός Λόγος: 165
Ομολογικότητα→ Ομόλογες δομές: 166

Π
Παντομίμα: 169
Παράβαση: 169
Παρακείμενο (Μετακείμενο): 171
Παραλεκτικό: 172
Παράλογο: 173
Παρεξήγηση (qui pro quo): 176
Παρουσία εν τη απουσία: 178
Πειθώ: 179
Περιγραφή: 180
Πιθανός κόσμος: 181
Πληροφοριακό γίγνεσθαι: 182
Πραξιακό διάγραμμα: 183
Προαίρεσις: 188
Προοπτική: 188
Πρόσληψη: 189
Προϋπόθεση: 192

Ρ
Ρεαλισμός: 195
Ρομαντισμός: 195
Ρυθμός: 197

Σ
Σημασιακά (σημασιολογικά) κενά λόγου: 201
Σημειολογία και Σημειωτική: 203
Σκηνικότητα: 205
Σκηνογραφία: 206
Στίξη: 210
Συμπληρωματικότητα: 213
Σχετική μορφή: 214
Σωματότητα: 215

Τ
Ταυτότητα: 221
Τραγική ειρωνεία: 223

Υ
Υπέρ Δρων: 227
Υπερ-θεαματικό θέατρο: 229

Φ
Φαινομενολογία: 233
Φάρσα: 234
Φυγόκεντρος ροπή: 234
Φωτισμός: 235

Χ
Χαρακτήρας: 239
Χορογραφία: 239
Χορός: 240

Ψ
Ψευδαισθητηριακό σύστημα: 243
Ψίθυρος: 244
Ψιμυθίωσις: 245
Ψυχόδραμα: 246

Ω
Ωρικός ρυθμός→ ωρική αισθητική: 249

Ενεργειακή θεατρικότητα και δημιουργικές μορφές στις παραστάσεις του Θεόδωρου Τερζόπουλου 252

 

Χρησιμοποιηθείσα Βιβλιογραφία 268