Αναλυτική Χημεία
Θέματα και προβλήματα
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-491-158-5
Παπασωτηρίου, Αθήνα, 1/2023
2η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 60.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
29 x 21 εκ, 1,482 γρ, 592 σελ.
Περιγραφή

Η Αναλυτική Χημεία δεν είναι μόνο για τους αναλυτικούς χημικούς. Επιστήμονες πολλών ειδικοτήτων, μηχανικοί και τεχνολόγοι, αντλούν ολοένα και περισσότερο δεδομένα χημικής ανάλυσης για την πρόοδο των εργασιών τους. Με το παραπάνω σκεπτικό, το βιβλίο αυτό που γράφτηκε για τους πρωτοετείς σπουδαστές του τμήματος χημικών μηχανικών του Ε.Μ.Π., μπορεί γενικότερα να φανεί χρήσιμο σε νεοεισερχόμενους στον κλάδο της Αναλυτικής Χημείας. Ο αναγνώστης εισάγεται στην κλασική (ογκομετρία, σταθμική) και στην ενόργανη ανάλυση (χρωματογραφικές, οπτικές, ηλεκτροχημικές, θερμικές τεχνικές κλπ.). Στόχος είναι να αποκτήσει το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο, προτού να αναζητήσει τις λεπτομέρειες μιας αναλυτικής τεχνικής ή προτού να πατήσει το κουμπί ενός αναλυτικού οργάνου.

Είναι κοινό μυστικό ότι η Αναλυτική Χημεία από διδακτικής πλευράς είναι δύσκολο μάθημα, με πολλές μονότονες περιγραφές οργάνων και μεθόδων. Γι’ αυτό η παρουσίαση του κειμένου έγινε με πλούσια εικονογράφηση και ιστορικά στοιχεία. Επιπλέον, δίνονται συνοπτικοί πίνακες (π.χ. “Η γλώσσα της Αναλυτικής Χημείας”, “Οι ενόργανες τεχνικές ανάλυσης με μια ματιά”), καθώς και πολλές ερωτήσεις - προβλήματα (με λύση ή όχι) για την εμπέδωση της ύλης.

Πρόλογος στην 1η Έκδοση v

Πρόλογος στην 2η Έκδοση vi

1.Εισαγωγικές γνώσεις

1.1Ορισμός της αναλυτικής χημείας 1

1.2Ταξινόμηση αναλυτικών μεθόδων2

1.2.1Ταξινόμηση με βάση τις εφαρμογές ανάλυσης 2

1.2.2Ταξινόμηση με βάση τη μετρούμενη ιδιότητα του δείγματος 4

1.3Η γλώσσα της Αναλυτικής Χημείας 6

1.4Στρατηγική για την επίλυση ενός προβλήματος ανάλυσης 9

Ερωτήσεις - Προβλήματα 16

2.Εξέλιξη της αναλυτικής κλασικής χημείας

2.1Ιστορική αναδρομή και η θέση της αναλυτικής χημείας 23

2.2Η εξέλιξη της κλασικής αναλυτικής χημείας 23

3.Χημική ισορροπία

3.1Εισαγωγή 37

3.2Η επίδραση κοινού ιόντος 38

3.3Η επίδραση της συγκέντρωσης ηλεκτρολύτη. Ενεργότητα 38

3.4Θερμοδυναμική σταθερά ισορροπίας 45

3.5Αρχή ηλεκτρικής ουδετερότητας 47

3.6Αρχή ισοστάθμισης μάζας 48

3.7Υπολογισμοί σε ιοντικά διαλύματα 48

Ερωτήσεις - Προβλήματα 52

4.Ισορροπίες - οξέων βάσεων

4.1Οι πρώτες θεωρίες για τα οξέα και βάσεις 55

4.2Η θεωρία ηλεκτρολυτικής διάστασης του Arrhenius 56

4.3Η θεωρία Bronsted - Lowry56

4.4Οξέα - βάσεις κατά Lewis58

4.5Ισχύς οξέων και βάσεων 60

4.6Παράγοντες που επηρεάζουν την ισχύ των οξέων και βάσεων 60

4.7Αυτοϊοντισμός νερού - pH 61

4.8Ισχυρά οξέα και βάσεις 64

4.9Ασθενή οξέα και βάσεις 64

4.10Υπολογισμοί σε ασθενή μονοπρωτικά οξέα και βάσεις 67

4.11Ρυθμιστικά διαλύματα 73

Ερωτήσεις- Προβλήματα 78

5.Κλασική ποιοτική ανάλυση

5.1Εισαγωγή 83

5.2Πυροχημική ανίχνευση με χρωματισμό φλόγας 84

5.3Ταξινόμηση κατιόντων 85

5.3.1Ομάδα υδρόθειου 85

5.3.2Ομάδα ουροτροπίνης 87

5.3.3Ομάδα θειούχου αμμωνίου 88

5.3.4Ομάδα ανθρακικού αμμωνίου 88

5.3.5Ομάδα ευδιάλυτων 89

5.4Ανάλυση κατιόντων της ομάδας του χαλκού 90

5.5Ανάλυση κατιόντων αλκαλίων και αλκαλικών γαιών 91

5.6Οργανικά αντιδραστήρια για την ανίχνευση κατιόντων 91

5.7Ανίχνευση ανιόντων 92

5.8Σταγονοδοκιμασίες (spot tests) 93

5.9Δοκιμασίες σε χαρτί ή πλαστικές λωρίδες 93

Ερωτήσεις - Προβλήματα 95

6.Ογκομετρική ανάλυση

6.1Εισαγωγή 99

6.2Ταξινόμηση ογκομετρικών αναλύσεων 100

6.3Η γλώσσα της ογκομετρίας 101

6.4Πορεία αναλυτικής ογκομετρίας 104

6.5Υπολογισμοί στην ογκομετρική ανάλυση 104

Ερωτήσεις- Προβλήματα 107

7.Ογκομετρήσεις εξουδετέρωσης

7.1Εισαγωγή 111

7.2Προσδιορισμός τελικού σημείουογκομέτρησης με πρωτολυτικό δείκτη 112

7.3Προσδιορισμός τελικού σημείουμε βάση την καμπύλη ογκομέτρησης 114

7.4Προσδιορισμός τελικού σημείουμε βάση τη θερμομετρική καμπύλη ογκομέτρησης 115

7.5Ογκομετρήσεις ισχυρού οξέος με ισχυρή βάση 116

7.6Ογκομετρήσεις ασθενούς οξέος με ισχυρή βάση 118

7.7Επίδραση της σταθεράς ιοντισμού στην καμπύλη ογκομέτρησης 120

7.8Ογκομέτρηση πολυπρωτικών ή πολυβασικών οξέων 121

Ερωτήσεις - Προβλήματα 123

8.Συμπλοκομετρία

8.1Εισαγωγή 129

8.2Ισορροπίες στα σύμπλοκα 132

8.3Συμπλοκομετρικές ογκομετρήσεις 133

8.4Καμπύλη ογκομέτρησης 136

8.5Παράγοντες που επηρεάζουν τη μορφή της καμπύλης ογκομέτρησης 136

8.6Υπολογισμοί και σχεδιασμός της καμπύλης ογκομέτρησης με EDTA 138

8.7Δείκτες συμπλοκομετρίας ή μεταλλοχρωμικοί δείκτες 139

8.8Κατηγορίες ογκομετρήσεων με EDTA 141

Ερωτήσεις - Προβλήματα 142

9.Οξειδοαναγωγικές ογκομετρήσεις

9.1Εισαγωγή 149

9.2Ογκομετρήσεις οξειδοαναγωγής 156

9.3Υπολογισμοί και σχεδιασμός της καμπύλης ογκομέτρησης μιας αντίδρασης οξειδοαναγωγής 158

9.4Δείκτες στις ογκομετρήσεις οξειδοαναγωγής161

9.5Τεχνικές ογκομέτρησης οξειδοαναγωγής 162

Ερωτήσεις - Προβλήματα 164

10.Ογκομετρικές καταβυθίσεις

10.1Ισορροπίες με δυσδιάλυτους ηλεκτρολύτες 171

10.2Ογκομετρικές καταβυθίσεις 174

10.3Αργυρομετρία 175

10.4Καμπύλες ογκομέτρησης με καταβύθιση 177

10.5Χάραξη της καμπύλης ογκομέτρησης 178

Ερωτήσεις - Προβλήματα 181

11.Σταθμική ανάλυση

11.1Εισαγωγή 187

11.2Τα βήματα της σταθμικής ανάλυσης 188

11.3Η τεχνική της σταθμικής ανάλυσης 188

11.4Υπολογισμοί και παραδείγματα σταθμικής ανάλυσης 196

Ερωτήσεις - Προβλήματα 197

12.Οπτικές τεχνικής ανάλυσης

12.1Εισαγωγή 203

12.2Ατομική φασματοσκοπία 204

12.2.1Εισαγωγή 204

12.2.2Φασματοσκοπία ατομικής απορρόφησης 205

12.2.3Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής 209

12.2.4Εφαρμογές ατομικής φασματοσκοπίας 211

12.3Μοριακή φασματοσκοπία 211

12.3.1Εισαγωγή 211

12.3.2Φασματοσκοπία υπεριώδους - ορατού (UV-VIS) 212

12.3.3Υπέρυθρη φασματοσκοπία (IR) 215

12.3.4Φασματοσκοπία πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (NMR) 220

12.4Ανάλυση Δομής. Περίθλαση με ακτίνες Χ 229

Ερωτήσεις - Προβλήματα 232

13.Ηλεκτροχημικές τεχνικής ανάλυσης

13.1Εισαγωγή 243

13.2Ηλεκτροχημικές δυναμικές τεχνικές 244

13.2.1Ηλεκτροσταθμικήανάλυση 244

13.2.2Κουλομετρία 245

13.2.3Βολταμετρικές τεχνικές -Πολαρογραφία 245

13.3Ηλεκτροχημικές τεχνικές ισορροπίας 247

13.3.1Αγωγιμομετρία 247

13.3.2Ποτενσιομετρία 254

Ερωτήσεις - Προβλήματα 256

14.Χρωματογραφικές τεχνικής ανάλυσης

14.1Εισαγωγή 259

14.2Επίπεδη χρωματογραφία 261

14.3Αέρια χρωματογραφία 262

14.4Υγρή χρωματογραφία υψηλής απόδοσης 266

14.5Βασικοί όροι στη χρωματογραφία στήλης 270

14.6Χρωματογραφική ανάλυση 271

Ερωτήσεις - Προβλήματα 274

15.Φασματομετρία μάζας

15.1Εισαγωγή 281

15.2Σύστημα εισαγωγής δείγματος 281

15.3Σύστημα ιονισμού 282

15.4Αναλυτής μαζών 283

15.5Ανιχνευτής ιόντων 286

15.6Επεξεργασία δεδομένων 287

15.7Συνδυαστικές τεχνικές 288

15.8Ερμηνεία φασμάτων μάζας 290

Ερωτήσεις - Προβλήματα 294

16.Θερμικές μέθοδοι ανάλυσης

16.1Εισαγωγή 299

16.2Θερμοσταθμική ανάλυση 300

16.3Διαφορική θερμική ανάλυση 303

16.4Διαφορική σαρωτική θερμιδομετρία305

Ερωτήσεις - Προβλήματα 307

17.Εισαγωγή στο εργαστήριο

17.1Βασικοί κανόνες εργαστηριακής ασφάλειας 311

17.2Βασικά γυάλινα όργανα χημείας 314

17.3Βασικά μεταλλικά και πλαστικά όργανα χημείας 315

17.4Μέτρηση του όγκου υγρών 316

17.5Βασικά μεταλλικά και πλαστικά όργανα χημείας 323

17.6Όργανα στήριξης-συνδεσμολογίας σκευών και άλλα βοηθητικά όργανα 325

17.7Θέρμανση - Ξήρανση - Πύρωση 327

17.8Διήθηση 332

17.9Καθαρισμός γυάλινων σκευών336

18.Οι κυριότερες σε χρήση ενόργανες τεχνικές ανάλυσης με μια ματιά

Α.Τεχνικές διαχωρισμού 337

Β.Ποιοτικές οπτικές φασματοσκοπικές τεχνικές 340

Γ.Ποσοτικές οπτικές φασματοσκοπικές τεχνικές 343

Δ.Φασματομετρία μαζών 347

Ε.Ηλεκτροχημικές τεχνικές 349

ΣΤ.Θερμικές τεχνικές ανάλυσης 352

19.Ερωτήσεις εμπέδωσης πολλαπλής επιλογής

Κεφ. 1 - Εισαγωγικές γνώσεις 355

Κεφ. 3 - Χημική ισορροπία 373

Κεφ. 4 - Ισορροπίες οξέων-βάσεων 389

Κεφ. 6 - Ογκομετρική ανάλυση 404

Κεφ. 7 - Ογκομετρήσεις εξουδετέρωσης 415

Κεφ. 8 - Συμπλοκομετρία 429

Κεφ. 9 - Οξειδοαναγωγικές ογκομετρήσεις 448

Κεφ. 10 - Ογκομετρικές καταβυθίσεις 484

20.Απαντήσεις σε επιλεγμένες ασκήσεις και προβλήματα

Κεφ. 1 - Εισαγωγικές γνώσεις 497

Κεφ. 3 - Χημική ισορροπία 500

Κεφ. 4 - Ισορροπίες οξέων-βάσεων 506

Κεφ. 6 - Ογκομετρική ανάλυση 512

Κεφ. 7 - Ογκομετρήσεις εξουδετέρωσης 519

Κεφ. 8 - Συμπλοκομετρία 532

Κεφ. 9 - Οξειδοαναγωγικές ογκομετρήσεις 542

Κεφ. 10 - Ογκομετρικές καταβυθίσεις 548

21.Πληροφορίες αναφοράς

21.1Σημαντικές πηγές βιβλιογραφίας 553

21.2Μονάδες SI 554

21.3Συλλογή δεδομένων 555

21.4Αντιδραστήρια 559

Ευρετήριο - Συντομογραφίες

Α.Ευρετήριοελληνικών όρων 561

Β.Ευρετήριοαγγλικών όρων 569

Γ.Ευρετήριοελληνικών ονομάτων 576

Δ.Ευρετήριοξένων ονομάτων 576

Συντομογραφίες 579


Σχετιζόμενα προϊόντα