«Οἱ Βυζαντινοὶ διέσωσαν ὅσον ἦτο δυνατὸν περισσότερον μέρος ἀπὸ τὴν δημιουργίαν τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ πνεύματος. Θεωρήσαντες ἑαυτοὺς κληρονόμους τῆς ἑλληνικῆς ἀρχαιότητος, διετήρησαν τὴν ἀρχαίαν ταύτην κληρονομίαν, μετέδωκαν αὐτὴν εἰς τὴν Δύσιν καὶ ἐγένοντο οὕτως οἱ πρωτεργάται τῆς ἀναγεννήσεώς της. Ἐπὶ μίαν χιλιετίαν ἦσαν ὁ μόνος σχεδὸν πεπολιτισμένος λαὸς τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Ἀνατολῆς, ὅπου ἔθαλεν ἐπὶ μακρὸν καὶ ὁ ἰδιότυπος τῶν Ἀράβων πολιτισμός, ὁ ἐπικοινωνήσας καὶ μὲ τὸν Βυζαντινὸν καὶ μεταδοθεὶς καὶ εἰς τὴν Δύσιν· ὁ Βυζαντινὸς οὗτος πολιτισμὸς ἐπεξετάθη καὶ εἰς τὴν Εὐρώπην, πρᾶγμα ὅπερ ἠγνόησαν ὀλίγον παλαιότεροι σπουδαῖοι ἱστορικοὶ τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ. Διὰ τῶν πολεμικῶν ἀγώνων των καὶ τῶν ὄχι μικρῶν καὶ ὀλιγαρίθμων κατορθωμάτων των οἱ Βυζαντινοὶ παρεκώλυσαν τὴν ἐπέκτασιν τῆς βαρβαρότητος εἰς πάσας τὰς Εὐρωπαϊκὰς χώρας μέχρι τῆς ἐποχῆς, καθ’ ἥν ἠδυνήθη ἡ Εὐρώπη ν’ ἀναπτύξῃ τὸν ἴδιον αὐτῆς πολιτισμόν.
Ἡ πεπολιτισμένη αὕτη ζωὴ τοῦ Βυζαντίου εἶναι ἔκδηλος καὶ εἰς τὰς ἐσωτερικὰς διαμάχας καὶ ἔριδάς του. Αἱ ἔριδες καὶ διαμάχαι αὗται εἶναι μᾶλλον ἰδεολογικαὶ καὶ κυρίως θρησκευτικαί· οὐδόλως δὲ φέρουν τὸν χαρακτῆρα τῆς ἀγριότητος καὶ τῆς σκληρότητος, ὁ ὁποῖος παρουσιάζεται εἰς ὁμοίας ἔριδας καὶ ἐμφυλίους πολέμους τῶν εὐρωπαϊκῶν λαῶν κατὰ τὸν μεσαίωνα καὶ κατὰ τοὺς μεταγενεστέρους χρόνους, ὡς τεκμαίρεται ἀπὸ τὴν δρᾶσιν τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως, ἀπὸ τὰς σφαγὰς τῆς νυκτὸς τοῦ Ἁγίου Βαρθολομαίου, ἀπὸ τὰς Ἀγγλικὰς ἐπαναστάσεις, ἀπὸ τὴν ἐξόντωσιν τῶν Μαύρων, τὴν καταδίωξιν τῶν Ἑβραίων, τῶν μάγων, προσφερομένων ὁλοκαύτωμα εἰς τὸν θρησκευτικὸν καὶ πολιτικὸν φανατισμόν, ἀπὸ τὴν Κομμούναν κτλ. Αἱματηρὰς σελίδας τῆς ἱστορίας του ἀναλόγως πρὸς τὰς εὐρωπαϊκὰς ταύτας τὸ Βυζάντιον ἔχει νὰ παρουσιάσῃ μόνον ἐπὶ Ἰουστινιανοῦ, ὅτε κατεπνίγη εἰς τὸ αἷμα καὶ ἐντὸς τοῦ Ἱπποδρόμου ἡ λεγομένη «στάσις τοῦ Νίκα». Ἡ πεπολιτισμένη αὕτη ζωὴ τοῦ Βυζαντίου διαφαίνεται καὶ εἰς τὴν ὅλην πνευματικὴν καὶ ἰδιαίτατα τὴν λογοτεχνικὴν παραγωγήν του».
Ὁ Ἠλίας Βουτιερίδης (1874-1941) ἦταν φιλόλογος, γραμματολόγος, κριτικὸς λογοτεχνίας, θεατρικὸς συγγραφέας καὶ δημοσιογράφος. Διετέλεσε σύμβουλος καὶ γραμματέας τῆς Νέας Σκηνῆς τοῦ Χριστομάνου, γραμματέας τῆς Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης (1923-1939), ἐπίλεκτο μέλος καὶ πρόεδρος τῆς Ἑνώσεως Ἑλλήνων Συντακτῶν (1914-1941), καθηγητὴς νεοελληνικῆς λογοτεχνίας στὴν Ἐπαγγελματικὴ Σχολὴ Θεάτρου (1924-30) καὶ στὴν Δραματικὴ Σχολὴ τοῦ Ἐθνικοῦ Θεάτρου (1930-41). Βραβεύτηκε ἀπὸ τὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν γιὰ τὸ θεατρικό του ἔργο. Εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πρώτους σύγχρονους γραμματολόγους. Συμμετεῖχε ὡς ἐθελοντὴς στὴν Κρητικὴ Ἐπανάσταση τοῦ 1897 καὶ ἔγραψε τὴν ἱστορία της. Ὡς δημοσιογράφος ἦταν πολεμικὸς ἀνταποκριτὴς στοὺς Βαλκανικοὺς Πολέμους καὶ στὴν Μικρασιατικὴ Ἐκστρατεία. Ὑπῆρξε ἔνθερμος ὑποστηρικτὴς τῆς δημοτικῆς. Ἀσχολήθηκε μὲ τὴν ποίηση, τὴν πεζογραφία, τὴν λογοτεχνικὴ μετάφραση, τὴν συγγραφὴ θεατρικῶν ἔργων, τὴν μετάφραση ἀρχαίων Ἑλλήνων συγγραφέων, τὸ δοκίμιο καὶ τὴν μελέτη τῆς νεοελληνικῆς λογοτεχνίας. Ἐξέδωσε πλῆθος ἔργων.