ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Ι. Η ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

1. Προδιάθεση: Οι όροι «κατάλυση του Συντάγματος» – «κατάλυση του (δημοκρατικού) πολιτεύματος»

2. Δυσχέρειες ορισμού της έννοιας «κατάλυση του Συντάγματος»
α. Η επιστήμη και η νομολογία
β. Μία πρόταση στην «Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή»
γ. Τα προϊσχύσαντα ελληνικά Συντάγματα
δ. Ξένα δίκαια
ε. Ειδικότερα: Το άρθρο 20 παρ. 4 του Θεμελιώδους Νόμου της Βόννης

3. Η «κατάλυση του Συντάγματος» κατά τον Carl Schmitt

4. Η «παράβαση» και η «κατάλυση» του κανόνα δικαίου καθ’ εαυτόν
α. Η ισχύς του κανόνα δικαίου: Nομική και πραγματική ισχύς
β. Η απώλεια της νομικής ισχύος του κανόνα δικαίου
γ. Η κατάλυση του κανόνα δικαίου ως de facto αναίρεση της πραγματικής ισχύος του

5. Απόπειρα ορισμού της έννοιας «κατάλυση του Συντάγματος»
α. Η κατάλυση του Συντάγματος
β. Παραδείγματα
γ. Η κατάλυση του Συντάγματος ως κατάλυση του πολιτεύματος
δ. Η καταστρατήγηση του Συντάγματος ως κατάλυσή του
ε. Η κατάλυση του εθιμικού Συντάγματος
στ. Συμπέρασμα

6. Η «κατάλυση του Συντάγματος» στο άρθρο 87 παρ. 2

ΙΙ. Η «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ» ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

1. «Επιχειρούμενη» και «συντελεσθείσα» κατάλυση του Συντάγματος
2. Απόπειρα και προπαρασκευαστικές πράξεις κατάλυσης του Συντάγματος

ΙΙΙ. Η «ΒΙΑΙΗ» ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

IV. Ο ΦΟΡΕΑΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

1. Κατάλυση «εκ των άνω» – κατάλυση «εκ των κάτω»
2. Δικαίωμα αντίστασης κατά της επανάστασης;
3. Κατάλυση «εκ των έσω» – κατάλυση «εκ των έξω»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΑΘ΄ ΕΑΥΤΟ

Ι. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

1. Η τήρηση του Συντάγματος
2. Υπακοή, πίστη, σεβασμός και τήρηση του Συντάγματος (άρθρο 120 παρ. 2)
3. Σεβασμός στους συνάδοντες προς το Σύνταγμα νόμους – Αντίσταση στους αντισυνταγματικούς νόμους;
4. Το δικαίωμα αντίστασης ως συντηρητικό δικαίωμα
α. Στα προϊσχύσαντα ελληνικά Συντάγματα
β. Σε ξένα δίκαια
5. Το «φυσικό» δικαίωμα αντίστασης
6. Η «ανυπακοή του πολίτη»
7. Η τήρηση του Συντάγματος (άρθρο 120 παρ. 4) ως προάσπιση του πολιτεύματος

ΙΙ. Η ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

1. Η αντίσταση ως δικαίωμα και καθήκον (άρθρο 120 παρ. 4 του Συντάγματος) και το αδίκημα της αντίστασης κατά της αρχής (άρθρο 167 Π.Κ.)
2. Η ιδιότυπη νομιμότητα του δικαιώματος και καθήκοντος αντίστασης – Δικαίωμα αντίστασης και άμυνα

ΙΙΙ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ «ΜΕ ΚΑΘΕ ΜΕΣΟ»

1. Η διάκριση σε «παθητική», «αμυντική» και «επιθετική» αντίσταση
2. Η υπέρβαση της διάκρισης στο άρθρο 120 παρ. 4 του Συντάγματος
3. Η λεγόμενη «παθητική» αντίσταση
4. Αντίσταση με πράξη – αντίσταση με παράλειψη

IV. Ο ΦΟΡΕΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

V. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ: Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΩΝ (ΑΡΘΡΟ 87 ΠΑΡ. 2)

VI. Η ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟY ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

1. Ultimum remedium;
2. H καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος αντίστασης και o επικουρικός χαρακτήρας του

VII. Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

1. Το δικαίωμα αντίστασης
α. Η αντίσταση ως λειτουργικό δικαίωμα
β. Τα κρατικά όργανα ως φορείς του δικαιώματος αντίστασης
γ. Η άμεση ενέργεια του δικαιώματος αντίστασης έναντι τρίτων
δ. Περιορισμοί του δικαιώματος;
ε. Το δικαίωμα αντίστασης ως πολιτικό και ατομικό δικαίωμα
2. Το καθήκον αντίστασης

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
α. Ελληνική
β. Ξενόγλωσση

ΕΠΙΜΕΤΡΑ
Ξ. Κοντιάδης, Το δικαίωμα αντίστασης στο όριο μεταξύ δικαίου και πολιτικής
Χ. Παπαστυλιανός, Το δικαίωμα αντίστασης και οι σύγχρονες προκλήσεις για το Συνταγματικό Δίκαιο
Χ. Τσιλιώτης, Το δικαίωμα αντίστασης και το καθήκον τήρησης του Συντάγματος και των νόμων που συμφωνούν με αυτό – Η σχέση των παρ. 2 και 4 του άρθρου 120 Συντάγματος
μεταξύ τους
Β. Χρήστου, Το δικαίωμα αντίστασης μεταξύ συντεταγμένης εξουσίας και κυριάρχου
Α. Βλαχογιάννης, «Υπακοή διά της αντίστασης»: Η παιδαγωγική λειτουργία του άρθρου 120 παρ. 4