Ἀδαμάντιος Κοραῆς (1748-1833) καί Νεόφυτος Βάμβας (1770-1855)
Δύο “μετακενωτές” φιλοσοφικῶν ἰδεῶν τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Διαφωτισμοῦ
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-641-040-6
Έννοια, Αθήνα, 6/2021
Ελληνική, Νέα
€ 26.50 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 14 εκ, 496 σελ.
Περιγραφή

Ὁ Ἀ. Κοραῆς καί ὁ Ν. Βάμβας ὑπῆρξαν οἱ πλέον ἐμβληματικές μορφές τοῦ Νεοελληνικοῦ Διαφωτισμοῦ ἤ τῆς Νεοελληνικῆς Ἀναγέννησης. Ὁ πρῶτος, μέντορας καί φίλος τοῦ δευτέρου, μέ τό τεράστιο ἐκδοτικό-συγγραφικό ἔργο του καί τά σοφά του Προλεγόμενα ἀπέκτησε μεγάλη πνευματική καί πολιτική ἐμβέλεια, διότι συντέλεσε στήν ἐκπαιδευτική ἀναβάθμιση καί τήν πνευματική ἀφύπνιση τοῦ Γένους. Ὁ δεύτερος δίδαξε σέ πολλά ἀνώτερα σχολεῖα τῆς προεπαναστατικῆς Ἑλλάδος καί διορίσθηκε Καθηγητής Φιλοσοφίας στό νεότευκτο Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν. Ὁ Κοραῆς παρέμεινε μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του ὑπέρμαχος τῆς ἀβασίλευτης Δημοκρατίας, ἐνῶ ὁ Βάμβας κατέληξε ὑμνητής τῆς βασιλείας τοῦ Ὄθωνα.

Στό βιβλίο αὐτό περιλαμβάνονται πέντε πρωτότυπες μελέτες, τρεῖς στά κοραϊκά κείμενα καί δύο σέ αὐτά τοῦ Ν. Βάμβα. Ὁ Κοραῆς καταδικάζει τόσο τήν «ἀθεΐα» ὅσο καί τή «δεισιδαιμονία», καθώς ἀποτελοῦν τή «Σκύλλα» καί τή «Χάρυβδη» τῆς ἀληθινῆς χρι­στιανικῆς θρησκείας. Σχολιάζει καί χρησιμοποιεῖ ἀπόψεις τῶν προ­σω­κρα­τικῶν φιλοσόφων γιά τή φυσική, ἠθική καί πολιτική φιλοσοφία μέ τήν ἀνά- λυση ἀρχαίων κειμένων καί τή χρήση σύγχρονής του φιλοσοφικῆς βιβλιογραφίας. Ἐπίσης, ὁ Κοραῆς κάνει ἐμβριθεῖς «Παρατηρήσεις» στό «Σύ­νταγμα τοῦ 1822» στό πλαίσιο τῆς σύγχρονης Εὐρωπαϊκῆς πολιτικῆς φιλοσοφίας. Οἱ κοραϊκές ὑποδείξεις ἐλήφθησαν ὑπ’ ὄψιν στά μεταγενέστερα συνταγμα­τικά κείμενα. Στίς μελέτες αὐτές ἔχουμε ἐντοπίσει τίς πηγές τοῦ Κοραῆ ἀπό ἔργα τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Διαφωτισμοῦ.
Στό δεύτερο μέρος αὐτοῦ τοῦ βιβλίου, ἀπό τή μιά, ἀποδείξαμε ὅτι ὁ Βάμβας στό ἔργο του Στοιχεῖα τῆς φιλοσοφικῆς Ἠθικῆς μεταφράζει σχεδόν ἐξ ὁλοκλήρου τό ἔργο τοῦ Γάλλου François Jaequier Phi­losophia moralis· ἀπό τήν ἄλλη, ἐντοπίσαμε τίς ἐπιδράσεις πού ἔχει δε­χθεῖ ὁ Βάμβας στό ἔρ­γο του Στοιχεῖα φιλοσοφίας ἀπό τόν στοχασμό τοῦ Fr. Ba­con (1561-1626).