Οι Έλληνες περιλαμβανόμαστε στους λαούς του πλανήτη που εμπέδωσαν την πολιτική τους αυθυπαρξία με επανάσταση. Λιγότεροι στην αρχή, γρήγορα η πλειονότητα, οι Ελληνίδες και οι Έλληνες στηριζόμενοι στις δικές τους δυνάμεις κατέλυαν την οθωμανική δεσποτεία στους ιστορικούς τόπους τους, χτίζοντας ταυτόχρονα την πολιτική ελευθερία και την ανεξαρτησία τους. Το 1821 αποτελεί ένα αμιγώς επαναστατικό γεγονός, με την επιστημονική σημασία του όρου, μια ολοκληρωμένη πράξη ιστορικής και πολιτικής δημιουργίας, χάρη στην οποία οι αγωνιζόμενοι ραγιάδες μετεξελίχθηκαν σε πολίτες του εθνικού τους κράτους.

Με βάση εκτεταμένη αρχειακή έρευνα, στο παρόν βιβλίο αναλύονται οι ιστορικές δυναμικές προς την Επανάσταση, ο επαναστατικός πόλεμος και η πολιτική του σημασία, η εγκαθίδρυση της πολιτικής ελευθερίας, της ισότητας και της λαϊκής κυριαρχίας, οι ιδεολογικές συνιστώσες του Αγώνα, η κοινωνική σύνθεση των ηγεσιών και των λαϊκών μαχητών, η στρατηγική που ακολούθησαν οι ελληνικές ηγεσίες έναντι των ευρωπαϊκών δυνάμεων και, αντίστροφα, η μεθοδική αντίδραση του οθωμανικού κράτους και οι απαντήσεις των Ελλήνων. Πρόκειται για επανάσταση με μαζική λαϊκή συμμετοχή, η οποία απηχούσε με ένταση την ιδεολογική και γεωπολιτική σημασία της σε όλη την Ευρώπη και τη Μεσόγειο.

Ένθετα αποσπάσματα από κείμενα της εποχής επιτρέπουν στον αναγνώστη να αντιληφθεί ευχερέστερα το πνεύμα των αγωνιστών, απλών ανωνύμων και ηγετών. Το βιβλίο αποτελεί μια επιστημονική ιστοριογραφική πρόταση η οποία επιδιώκει να συμβάλει στην ορθολογική και κριτική ιστορική συνείδηση των σημερινών Ελληνίδων και Ελλήνων πολιτών.

Ας παρακολουθήσουμε, λοιπόν, τα χρόνια του ᾽21.

Ο Πέτρος Θ. Πιζάνιας (pizvax@yahoo.gr) είναι ομότιμος καθηγητής ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Σπούδασε ιστορία στο Παρίσι, στην E.H.E.S.S. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής σε διάφορα γαλλικά πανεπιστήμια. Διηύθυνε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, όπου κατείχε την Έδρα Unesco για την επιμόρφωση στην ιστορική έρευνα σε βαλκανικά πανεπιστήμια.

Δημοσίευσε άρθρα και βιβλία σε ελληνικά, γαλλικά και αγγλικά περιοδικά και εκδοτικούς οίκους.

Διετέλεσε, μεταξύ άλλων, επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Αναπτυξιακών και Στρατηγικών Μελέτων-Α. Παπανδρέου και σύμβουλος του Υπουργού Παιδείας το 1997-99.

Από το 2001 διευθύνει την έρευνα με τίτλο «Ο Ερμής των Νέων Ελλήνων», μια ψηφιακή βάση προσωπογραφικών δεδομένων 47.550 προσώπων, μελών και στελεχών της Φιλικής Εταιρείας και της Ελληνικής Επανάστασης.