05.05.2010
ταυτότητες και συναισθήματα της πολιτικής βίας στην Ελλάδα του 21ου αιώνα
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-458-991-3
Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 2/2021
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 12.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
21 x 14 εκ, 280 σελ.
Περιγραφή

Η 5η Μα­ΐου 2010 είναι μια ιστο­ρι­κή στιγ­μή της σύγ­χρο­νης Ελ­λά­δας. Είναι η μέ­ρα που ψη­φί­στη­κε το πρώ­το Μνη­μό­νιο επι­κυ­ρώ­νο­ντας τη χρε­ο­κο­πία της ελ­λη­νι­κής οικο­νο­μί­ας. Είναι όμως και η μέ­ρα που εγκαι­νι­ά­στη­κε με τον πιο τρα­γι­κό τρό­πο ένας με­γά­λος κύ­κλος βί­ας, φό­βου και δι­χα­σμού.

Μια εξ­τρε­μι­στι­κή ομά­δα που πα­ρεί­σφρη­σε στη με­γά­λη αντι-μνη­μο­νι­α­κή πο­ρεία έρι­ξε μο­λό­τοφ στο γε­μά­το ερ­γα­ζο­μέ­νους υπο­κα­τά­στη­μα της Τρά­πε­ζας Marfin της οδού Στα­δίου ενώ ση­μει­ώ­νο­νταν ταυ­τό­χρο­να πο­λύ σο­βα­ρά επει­σό­δια στον Άγνω­στο Στρα­τι­ώ­τη. Τρεις άν­θρω­ποι (ανά­με­σά τους μία έγκυ­ος) δο­λο­φο­νή­θη­καν, πολ­λοί συ­νά­δελ­φοί τους τραυ­μα­τί­στη­καν. Για λί­γο ο χρό­νος πά­γω­σε, μα­ζί και η βία, πριν ανα­βαθ­μι­στεί λί­γο και­ρό με­τά σε νέα κα­νο­νι­κό­τη­τα της πο­λι­τι­κής σύ­γκρου­σης.

Η δι­και­ο­σύ­νη απέ­δω­σε ευθύ­νες για την πλημ­με­λή προ­στα­σία που πα­ρεί­χε η τρά­πε­ζα στους ερ­γα­ζο­μέ­νους της. Οι δρά­στες όμως δεν ανευ­ρέ­θη­καν πο­τέ. Και η μνή­μη της απο­τρό­παι­ης πρά­ξης γρή­γο­ρα ξε­θώ­ρι­α­σε, αφέ­θη­κε να λα­θρο­βι­ώ­νει ενο­χι­κά μέ­χρι, του­λά­χι­στον, την πρό­σφα­τη από­δο­ση τι­μής στους νε­κρούς από την ελ­λη­νι­κή Πο­λι­τεία.

Το βι­βλίο αυτό έρ­χε­ται να με­λε­τή­σει τους λό­γους για τους οποί­ους η πο­λι­τι­κή βία γί­νε­ται κα­θη­με­ρι­νή συν­θή­κη στην Ελ­λά­δα της οικο­νο­μι­κής κρί­σης και ταυ­τό­χρο­να τους όρους απώ­θη­σης των συ­νε­πει­ών της. Μέ­σα από μια δι­ε­πι­στη­μο­νι­κή προ­σέγ­γι­ση ανα­συ­γκρο­τεί τα πε­ρι­στα­τι­κά εκεί­νης της ημέ­ρας, εξε­τά­ζει τη δι­α­χεί­ρι­ση της δο­λο­φο­νι­κής επί­θε­σης από κόμ­μα­τα, μέ­σα επι­κοι­νω­νί­ας και κοι­νω­νι­κο-πο­λι­τι­κούς χώ­ρους, με­λε­τά το ευρύ­τε­ρο πε­ρι­βάλ­λον ανο­χής και δι­και­ο­λό­γη­σης της βί­ας μα­ζί με τις όποι­ες δι­α­φο­ρο­ποι­ή­σεις ση­μει­ώ­θη­καν και προ­σεγ­γί­ζει το ζή­τη­μα της μνή­μης των θυ­μά­των. Τα κεί­με­να των Βα­σί­λη Βαμ­βα­κά, Τρι­α­ντά­φυλ­λου Κα­ρα­τρά­ντου, Μα­νού­σου Μα­ρα­γκου­δά­κη, Άγγε­λου Να­στού­λη, Πα­να­γή Πα­να­γι­ω­τό­που­λου, Πέ­τρου Πα­πα­σα­ρα­ντό­που­λου, Αν­δρι­ά­νας Ρε­τζέ­πη, Νι­κό­λα Σε­βα­στά­κη σκι­α­γρα­φούν την ταυ­τό­τη­τα και τα όρια της πο­λι­τι­κής βί­ας όπως εκ­δη­λώ­θη­κε την πε­ρα­σμέ­νη δε­κα­ε­τία.

Ο Πα­να­γής Πα­να­γι­ω­τό­που­λος γεν­νή­θη­κε το 1971. Το 1993 απο­φοί­τη­σε από το Τμή­μα Πο­λι­τι­κής Επι­στή­μης και Δη­μό­σι­ας Δι­οί­κη­σης του Εθνι­κού και Κα­πο­δι­στρι­α­κού Πα­νε­πι­στη­μίου Αθη­νών. Το 1994 ολο­κλή­ρω­σε τις με­τα­πτυ­χι­α­κές του σπου­δές στην École des Hautes Études en Sciences Sociales στο Πα­ρί­σι και έλα­βε το δι­δα­κτο­ρι­κό του δί­πλω­μα από το Πα­νε­πι­στή­μιο Paris XNanterre το 2000. Από το 2000 μέ­χρι το 2007 υπη­ρέ­τη­σε στο Τμή­μα Πο­λι­τι­κών Επι­στη­μών του Αρι­στο­τε­λείου Πα­νε­πι­στη­μίου Θεσ­σα­λο­νί­κης και από τό­τε υπη­ρε­τεί στο Τμή­μα Πο­λι­τι­κής Επι­στή­μης και Δη­μό­σι­ας Δι­οί­κη­σης του Εθνι­κού και Κα­πο­δι­στρι­α­κού Πα­νε­πι­στη­μίου Αθη­νών του οποίου είναι σή­με­ρα Ανα­πλη­ρω­τής Κα­θη­γη­τής. Είναι συγ­γρα­φέ­ας των βι­βλί­ων Το γε­γο­νός. Βα­ναυ­σό­τη­τα, πό­λε­μος και πο­λι­τι­κή με­τά την 11η Σε­πτεμ­βρίου (Εκ­δό­σεις Βι­βλι­ό­ρα­μα, 2003) και Τε­χνο­λο­γι­κές κα­τα­στρο­φές και πο­λι­τι­κές του­κιν­δύ­νου. Πα­λιν­δρο­μή­σεις του κοι­νω­νι­κού εκ­συγ­χρο­νι­σμού στην Ελ­λά­δα, 1947-2000 (Εκ­δό­σεις Πό­λις, 2013). Έχει επι­με­λη­θεί και συμ­με­τά­σχει σε συλ­λο­γι­κές εκ­δό­σεις στην Ελ­λά­δα και το εξω­τε­ρι­κό. Με­τα­ξύ των άλ­λων έχει επι­με­λη­θεί με τον Βα­σί­λη Βαμ­βα­κά το λε­ξι­κό Η Ελ­λά­δα στη δε­κα­ε­τία του '80 (Εκ­δό­σεις Επί­κε­ντρο, 2014) και με τον Δη­μή­τρη Σω­τη­ρό­που­λο το Political and Cultural Aspects of Greek Exoticism (Palgrave Macmillan, 2020). Μα­ζί με τον Βα­σί­λη Βαμ­βα­κά είχε την επι­στη­μο­νι­κή ευθύ­νη και την επι­μέ­λεια της έκ­θε­σης «GR80s. Η Ελ­λά­δα του Ογδό­ντα».

Ο Βα­σί­λης Βαμ­βα­κάς είναι Ανα­πλη­ρω­τής Κα­θη­γη­τής Κοι­νω­νι­ο­λο­γί­ας της Επι­κοι­νω­νί­ας στο τμή­μα Δη­μο­σι­ο­γρα­φί­ας και ΜΜΕ στο Αρι­στο­τέ­λειο Πα­νε­πι­στή­μιο Θεσ­σα­λο­νί­κης. Τα ερευ­νη­τι­κά του εν­δι­α­φέ­ρο­ντα και οι δη­μο­σι­εύ­σεις του αφο­ρούν στην κοι­νω­νι­ο­λο­γία της επι­κοι­νω­νί­ας, στη δη­μο­φι­λή κουλ­τού­ρα και στη σχέ­ση ιδε­ο­λο­γί­ας και μέ­σων επι­κοι­νω­νί­ας. Βι­βλία που έχει συγ­γρά­ψει και επι­με­λη­θεί είναι: Εκλο­γές και επι­κοι­νω­νία στη Με­τα­πο­λί­τευ­ση. Πο­λι­τι­κό­τη­τα και Θέ­α­μα (Σαβ­βά­λας, Αθή­να, 2006), Η Ελ­λά­δα στη δε­κα­ε­τία του '80. Κοι­νω­νι­κό, πο­λι­τι­κό και πο­λι­τι­σμι­κό λε­ξι­κό (Επί­κε­ντρο, 2015 Θεσ­σα­λο­νί­κη, συ­νε­πι­μέ­λεια με Πα­να­γή Πα­να­γι­ω­τό­που­λο) και επί­σης Ο Λό­γος της κρί­σης. Πό­λω­ση, βία, ανα­στο­χα­σμός στην πο­λι­τι­κή και δη­μο­φι­λή κουλ­τού­ρα (Επί­κε­ντρο, 2015), Αμε­ρι­κα­νι­κές σει­ρές στην ελ­λη­νι­κή τη­λε­ό­ρα­ση. Δη­μο­φι­λής κουλ­τού­ρα και ψυ­χο­κοι­νω­νι­κή δυ­να­μι­κή (Πα­πα­ζή­σης, Αθή­να, 2017, συ­νε­πι­μέ­λεια με Αγ­γε­λι­κή Γα­ζή), 50 χρό­νια ελ­λη­νι­κή τη­λε­ό­ρα­ση. Πρα­κτι­κά συ­νε­δρίου (Επί­κε­ντρο, Θεσ­σα­λο­νί­κη, 2018, συ­νε­πι­μέ­λεια με Γρη­γό­ρη Πα­σχα­λί­δη).

Ο Τρι­α­ντά­φυλ­λος Κα­ρα­τρά­ντος είναι δι­ε­θνο­λό­γος με ειδι­κό­τη­τα στην ευρω­πα­ϊ­κή ασφά­λεια και στις νέ­ες απει­λές και ειδι­κό­τε­ρα στη ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­ση που οδη­γεί στον βί­αιο εξ­τρε­μι­σμό και στην τρο­μο­κρα­τία. Είναι επι­στη­μο­νι­κός συ­νερ­γά­της και υπεύ­θυ­νος ερευ­νη­τι­κών προ­γραμ­μά­των για τη ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­ση, το ορ­γα­νω­μέ­νο έγκλη­μα, την τρο­μο­κρα­τία και τις πο­λι­τι­κές πρό­λη­ψης στο Κέ­ντρο Με­λε­τών Ασφά­λει­ας και στο ΕΛΙ­Α­ΜΕΠ. Επί­σης, είναι με­τα­δι­δα­κτο­ρι­κός ερευ­νη­τής στο Εθνι­κό και Κα­πο­δι­στρι­α­κό Πα­νε­πι­στή­μιο Αθη­νών με θέ­μα «η πό­λω­ση από την με­τα­να­στευ­τι­κή-προ­σφυ­γι­κή κρί­ση και η πρό­λη­ψη της ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­σης και του εξ­τρε­μι­σμού» και Δι­α­λέ­κτης-Κα­θη­γη­τής στη Σχο­λή Εθνι­κής Ασφά­λει­ας στις θε­μα­τι­κές «δι­α­πο­λι­τι­σμι­κό­τη­τα, με­τα­νά­στευ­ση και ασφά­λεια, δι­α­πο­λι­τι­σμι­κή και κοι­νο­τι­κή αστυ­νό­μευ­ση και ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­ση και τρο­μο­κρα­τία». Είναι δι­δά­κτωρ ευρω­πα­ϊ­κής ασφά­λει­ας και νέ­ων απει­λών του Πα­νε­πι­στη­μίου Αιγαίου. Η εκ­παι­δευ­τι­κή του δρα­στη­ρι­ό­τη­τα τα τε­λευ­ταία χρό­νια έχει επι­κε­ντρω­θεί στην εκ­παί­δευ­ση των επαγ­γελ­μα­τι­ών πρώ­της γραμ­μής και των στε­λε­χών των φο­ρέ­ων επι­βο­λής του νό­μου σε θέ­μα­τα πρό­λη­ψης ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποί­η­σης και κα­τα­πο­λέ­μη­σης της τρο­μο­κρα­τί­ας και ερευ­νη­τι­κά στον σχε­δι­α­σμό ασφά­λει­ας, στην τρο­μο­κρα­τία και στον βί­αιο εξ­τρε­μι­σμό, στη με­ταρ­ρύθ­μι­ση του το­μέα ασφά­λει­ας, στις πο­λι­τι­κές αστυ­νό­μευ­σης, στη συ­μπε­ρι­φο­ρά των κρα­τών στο νέο πε­ρι­βάλ­λον ασφά­λει­ας, στην ευρω­πα­ϊ­κή ασφά­λεια και στην εξω­τε­ρι­κή πο­λι­τι­κή. Από τις Εκ­δό­σεις Επί­κε­ντρο κυ­κλο­φο­ρούν τα βι­βλία του Πριν το Μνη­μό­νιο δεν Έβλε­πες (2013) και Σφά­ξε με Αγά μου να Αγι­ά­σω (2016).