Το παρόν βιβλίο του Γιάννη Βλαχογιάννη γράφτηκε ύστερα από μακροχρόνιες έρευνές του σε αμέτρητα –γνωστά και άγνωστα– ιστορικά ντοκουμέντα και αποτελεί καρπό έντιμης μεταχείρισης, αυστηρού κοσκινίσματος και εξονυχιστικής αντιπαραβολής όλων των διαθέσιμων πηγών.

Χωρίζεται σε τρία μέρη:
Στο πρώτο, εξετάζονται οι ιστορικοί θρύλοι γύρω από τον προεπαναστατικό Μοριά. Πώς προέκυψαν οι Αρματωλοί από τους Κλέφτες του Μοριά; Ποιες ήταν οι διαφορές στα χαρακτηριστικά τους σε σχέση με τους Αρματωλούς και Κλέφτες της Ρούμελης; Οι θρύλοι για τους Μεϊντάνηδες, τους Κάπους, τον Ζαχαριά, τους Κολοκοτρωναίους και τους άλλους οπλαρχηγούς.
Στο δεύτερο, αναλύεται η πολεμική ιστορία του Μοριά από το 1769 έως το 1820. Η καταστροφή των Ορλωφικών, οι σχέσεις των Κλεφτών με τους προύχοντες, η δράση των Αρβανιτών, του Παναγιώταρου, του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και των Πετμεζαίων. Πώς περιγράφουν τα γεγονότα οι ξένοι περιηγητές, οι διάφορες ανέκδοτες πηγές καθώς και η προφορική λαϊκή παράδοση.
Στο τρίτο, εξετάζονται οι ποιητικοί θρύλοι και τα λαϊκά ιστορικά τραγούδια. Ποια είναι τα αυθεντικά και ποια τα «πλαστά» ή παραλλαγμένα λαϊκά τραγούδια για την Κλεφτουριά και τον Αρματωλισμό του Μοριά και της Ρούμελης;
Στο βιβλίο περιέχονται πέντε παραρτήματα, όπου παρατίθενται η βιογραφία του Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη, η πολιορκία του πύργου του Αλή Φαρμάκη, ο θάνατος του γερό-Ντεληγιάννη, το πρακτικό ομονοίας των Κοτζαμπάσηδων τον Απρίλιο του 1816 και το τέλος του Σταματέλλου Τουρκολέκα και του Αναγνώστη Ζαχαρόπουλου τον Οκτώβριο του 1816.

Ανατύπωση της έκδοσης του 1935.