Η Ηλιολατρεία και η Πυρολατρεία υπήρξανε λατρευτικά – θρησκευτικά – φαινόμενα και δρώμενα της θεοποίησης του Πυρός (αρχικά του Ηλίου, Ηλιολατρεία). Για την ανθρώπινη ζωή το πυρ (ως φως και θερμότητα) έχει σπουδαία και μέγιστη σημασία, ώστε να θεωρηθεί ιερό και άγιο. Στην αρχαιότητα το ιερό καθήκον των παρθένων υπήρξε το έθιμο της συντήρησης της φωτιάς στην εστία (θεσμός των Εστιάδων στη Ρώμη, για τη διατήρηση και ευδαιμονία του Ρωμαϊκού κράτους). Όμοια λάτρευαν την δύναμη της φωτιάς και οι Ινδοί. Σημαντικότερη όμως –και μαγικότερη– λατρεία του πυρός υπήρξε στην Περσία την εποχή του Ζωροάστρη.

Η ηλιακή ζωηφόρος πυρά υπήρξε για τον πλανήτη Γη το Α και Ω της ύπαρξής του. Για τους Ορφικούς, τους Δελφικούς και Θρακικούς υμνητές του, ο Απόλλων ήταν ο (Δήλιος) αθάνατος ήλιος-Θεός. Υπήρξε ακόμη ο ζωοδότης και θεραπευτής, ο «ασκληπιάδης» (αφού ο Ασκληπιός –ο θεός της Ιατρικής– ήταν γιος του Απόλλωνα).

Οπωσδήποτε, είναι γεγονός πως αργά ή γρήγορα μάς επιβάλλονται (δυναμικά και ιδεολογικά): οι Ηγέτες των Εθνών, οι Άρχοντες των Θρησκειών και τα Έθιμα των Λαών. Και οι χρόνιες επιβολές καταντούν «ἕξεις» – συνήθειες και επαληθεύουν το «ἕξις δευτέρα φύσις» ή αυτό που είπε ο Κικέρων, δηλ. «η συνήθεια είναι πιο δυνατή από τη φύση».

https://www.lexitipon.gr/product/520/iliolatreia-pyrolatreia.html