Η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης ανάμεσα στα κράτη
Όρια και σύγχρονες προκλήσεις στη διεθνή έννομη τάξη
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-648-097-3
Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε., Θεσσαλονίκη, 2/2020
Ελληνική, Νέα
€ 32.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 320 σελ.
Περιγραφή

Η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών είναι ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για ευγενείς όσο και για ιδιοτελείς σκοπούς. Η αρχή αποτελεί όχι απλά το παρακολούθημα της έννοιας της κυριαρχίας, αλλά και έναν δημιουργικό κανόνα που όταν λειτουργεί με αμοιβαιότητα, ειδικά στο πλαίσιο της διεθνούς οργάνωσης, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη συνεργασία και την εμβάθυνσή της, ακόμα κι αν αυτό συνεπάγεται τη μετάσταση της κυριαρχίας σε μια μετακρατική οντότητα. Σε αντίθετη περίπτωση, η αρχή αποτελεί απαραίτητο όρο για την απλή συνύπαρξη σε ένα αποκεντρωμένο
διακρατικό σύστημα, όσο αυτή, δηλαδή η συνύπαρξη, δεν απειλείται από την ουσιαστική ανισότητα μεταξύ των κρατών και τις καταναγκαστικές εκφάνσεις της.

Εξάλλου, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την αδυσώπητη πραγματικότητα των διεθνών σχέσεων και την προσπάθεια του διεθνούς κανονιστικού φαινομένου να εμπεδώσει μέσα από τον νομικό καταναγκασμό τα πιο σημαντικά έννομα αγαθά της διεθνούς δικαιοταξίας· την ειρήνη, την ασφάλεια και τον σεβασμό των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Στην πορεία αυτή, ο Χάρτης του ΟΗΕ και οι αρχές που κατοχυρώνονται ή συνάγονται απ’ αυτόν, «αναλαμβάνουν» πρωταρχικό ρόλο και το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής ευθύνης. Συνθέτουν το θεμελιώδες εκείνο πλαίσιο μέσα στο οποίο, η ατελής διεθνής κοινωνία των κρατικών εγωκεντρισμών και ιδιοτελειών καλείται να επιβιώσει, να προοδεύσει και να εξελιχθεί, ακόμη και παρά τη βούληση των επιμέρους υποκειμένων της.

Πρόλογος..........................................................................................................................      VII

Εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα...............................................................      XV

1. Η προβληματική της αρχής της μη επέμβασης/μη ανάμιξης ανάμεσα στα κράτη      ...................................................................................................................................... 1

2. Η καταγωγή της αρχής της μη επέμβασης/μη ανάμιξης        9

2.1 Εισαγωγικά........................................................................................................         9

2.2 Η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης και η ευρωπαϊκή κληρονομιά                        10

2.3 Η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης στην αμερικανική ήπειρο      27

3. Θεωρία και ορισμοί..........................................................................................       43

3.1 Ορισμός της επέμβασης/ανάμιξης.........................................................       43

3.2 Ο ορισμός της μη επέμβασης/μη ανάμιξης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών               53

4. Η αρχή της μη επέμβασης μη ανάμιξης και η περιφερειακή οργάνωση                 58

4.1 Η Αμερική...........................................................................................................       59

4.2 Η Ευρώπη...........................................................................................................       65

4.3 Η Αφρική............................................................................................................       70

4.4 Άλλοι περιφερειακοί οργανισμοί............................................................       73

5. Ο χάρτης του ΟΗΕ και η αρχή της μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών........................................................................................................................................       80

5.1 ΟΗΕ και η αρχή της μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών               80

5.2 Ο Χάρτης και η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης ανάμεσα στα κράτη                 87

5.3 Η συμβολή της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη διαμόρφωση της αρχής της μη επέμβασης/μη ανάμιξης...........................................................................................................     107

6. Ήπιες μορφές καταναγκασμού και η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης       ................................................................................................................................. 116

6.1 Η έννοια του «καταναγκασμού» στο Διεθνές Δίκαιο...................     116

6.2 Η ήπια ανάμιξη ως «ενδιάμεση περιοχή» διαφοροποιημένης νομιμότητας                121

6.3 Τυπολογία της ήπιας ανάμιξης στο εσωτερικό των κρατών...     127

6.3.1 Διπλωματική ανάμιξη.......................................................................     127

6.3.2 Ανατρεπτικές δραστηριότητες.....................................................     133

6.3.3 Οικονομικός καταναγκασμός........................................................     140

7. Τα κράτη και η τρομοκρατία ως διεθνικό έγκλημα κλίμακας υπό το πρίσμα της αρχής της μη επέμβασης/μη ανάμιξης..................................................     146

7.1 Εγκληματικότητα κλίμακας, διεθνικές σχέσεις και η αρχή της κυριαρχίας                   146

7.2 Η αντιμετώπιση της διεθνικής εγκληματικότητας κλίμακας από τα κράτη και η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης...........................................................................     153

7.3 Η ενίσχυση των τρομοκρατικών δραστηριοτήτων και η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης        ....................................................................................................................... 156

7.3.1 Déja vu: η «φόρμουλα της Νικαράγουα» στον Μεσοπόλεμο       157

7.3.2 Το κεκτημένο της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ και η «φόρμουλα της Νικαράγουα»        ............................................................................................................ 162

7.3.3 Ο διάλογος ανάμεσα στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τη Γενική Συνέλευση και η προπαρασκευή της Σύμβασης για την Καταστολή της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας                  174

7.3.4 Η Σύμβαση για την Καταστολή της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης................................................................     188

7.4 Καταληκτικές παρατηρήσεις....................................................................     203

8. Η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης στον κυβερνοχώρο                         206

8.1 Εισαγωγικές παρατηρήσεις.......................................................................     206

8.2 Το νομικό καθεστώς που διέπει τον κυβερνοχώρο......................     213

8.3 Κυβερνοχώρος και η αρχή της μη επέμβασης/μη ανάμιξης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών..............................................................................................................................     221

8.3.1 Μια τυπολογία των κυβερνοεπιχειρήσεων............................     222

8.3.2 Το διεθνές δίκαιο απέναντι στις κυβερνοεπιχειρήσεις των κρατών                     225

8.3.3 Η συντρέχουσα παραβίαση της απαγόρευσης χρήσης βίας και της αρχής μη επέμβασης/μη ανάμιξης................................................................................................     226

8.3.4 Η αυτοτελής παραβίαση της αρχής μη επέμβασης/μη ανάμιξης                        228

8.3.5 Η διάκριση μεταξύ της αρχής της μη επέμβασης και της αρχής της μη ανάμιξης          ............................................................................................................ 237

8.4 Καταληκτικές παρατηρήσεις...................................................    241

9. Τελικές παρατηρήσεις...................................................................................     243

Πίνακας νομολογίας.........................................................................................     247

Διεθνών, Περιφερειακών και Εθνικών Δικαιοδοτικών και οιονεί Δικαιοδοτικών Οργάνων         ....................................................................................................................... 247

βιβλιογραφία - αρθρογραφία........................................................................     253

Ξενόγλωσση.............................................................................................................     253

Ελληνόγλωσση .......................................................................................................     282

Ευρετήριο όρων                      285