Διεθνής Εμπορική Διαιτησία - Τόμος 1
Ο ν. 2735/1999 Ερμηνεία κατ’ άρθρο
Κυκλοφορεί
ISBN: 978-960-568-939-1
1η έκδ., Ελληνική, Νέα
€ 180.00 (περ. ΦΠΑ 6%)
Βιβλίο, Χαρτόδετο
24 x 17 εκ, 942 σελ.
τ. 1
Σύντομη περιγραφή
Το παρόν βιβλίο αποτελεί έργο αναφοράς και απαραίτητο σύμβουλο για όσους ασχολούνται με τη διεθνή εμπορική διαιτησία υπό οποιαδήποτε ιδιότητα.
Περιγραφή

Ο πρώτος αυτός τόμος για τη διεθνή εμπορική διαιτησία που διεξάγεται στην Ελλάδα περιέχει την κατ’ άρθρο ερμηνεία των διατάξεων του ν. 2735/1999, ο οποίος προσεγγίζεται ερμηνευτικά και υπό το πρίσμα των κανονισμών Ρώμη Ι και ΙΙ (Καν. 593/2008 και 864/2007).

Η ανάλυση κάθε ενός από τα 35 άρθρα του ν. 2735/1999, η οποία γίνεται αφού παρατεθεί το αντίστοιχο άρθρο του πρότυπου νόμου UNCITRAL, τον οποίο ο ν. 2735 ενσωμάτωσε, είναι εξαντλητική, αξιοποιώντας το σύνολο της νομολογίας και την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία επί όλων των επιμέρους ζητημάτων που αναφύονται.

Καρπός ενασχόλησης του Συγγραφέα με τη Διαιτησία επί πολλές δεκαετίες, το παρόν βιβλίο αποτελεί έργο αναφοράς και απαραίτητο σύμβουλο για όσους ασχολούνται με τη διεθνή εμπορική διαιτησία υπό οποιαδήποτε ιδιότητα.

Πρόλογος

1Εισαγωγή

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

Ο ν. 2735/1999

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

Γενικές διατάξεις

5Άρθρο 1: Πεδίο εφαρμογής

7Ι. Πεδίο εφαρμογής του ν. 2735/1999

71. Προέλευση της διάταξης

72. Το κριτήριο της εδαφικότητας για την εφαρμογή του ν. 2735/1999

103. Δίκαιο της έδρας του διαιτητικού δικαστηρίου και εφαρμοστέο δίκαιο επί της διαιτησίας

134. Εφαρμογή των αναγκαστικού δικαίου διατάξεων του δικαίου της έδρας και εξαιρέσεις από την αρχή της εδαφικότητας

145. Η ειδικότερη σημασία των καθιερούμενων εξαιρέσεων

166. Αδυναμία εφαρμογής του ν. 2735/1999 πριν τον ορισμό ή τον καθορισμό της έδρας του διαιτητικού δικαστηρίου

167. Η συμπληρωματική εφαρμογή διατάξεων του κοινού δικαίου

17II. To ratione materiae πεδίο εφαρμογής του ν. 2735/1999

171. «Εμπορική» διαιτησία

192. «Διεθνής» διαιτησία

19α. Ο νομοθετικός ορισμός της «διεθνούς διαιτησίας»

19β. Η έννοια της εγκατάστασης ή της διαμονής του μέρους

21γ. Ο διεθνής χαρακτήρας της διαιτησίας

21αα. Τόπος εγκατάστασης ή διαμονής των μερών σε διαφορετικά κράτη

24ββ. Εγκατάσταση ή διαμονή των μερών σε ένα Κράτος

26γγ. Η συμφωνία των μερών, ότι το αντικείμενο της συμφωνίας διαιτησίας σχετίζεται με περισσότερες χώρες

30δ. Τελικές παρατηρήσεις

31ε. Η διαιτησία του άρθρου 25Α του ν. 3614/2007

353. Το δεκτικό υπαγωγής της διαφοράς στη διαιτησία

364. Η διαιτησία για διεθνείς επενδυτικές διαφορές κατά τον Κανονισμό ICSID

38Άρθρο 2: Ορισμοί και ερμηνευτικοί κανόνες

39I. Έννοια της διαιτησίας

42ΙΙ. Έννοια διαιτητικού δικαστηρίου και δικαστηρίου

44ΙΙΙ. Ερμηνευτικοί κανόνες

47Άρθρο 3: Γνωστοποιήσεις

48Ι. Οι γνωστοποιήσεις εγγράφων στη διεθνή διαιτησία

481. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

492. Η «γνωστοποίηση» της διαιτητικής απόφασης ως αφετήριο γεγονός της προθεσμίας για άσκηση αγωγής ακύρωσης

53II. Η γνωστοποίηση των εγγράφων κατά τον ν. 2735/1999

531. Πραγματική γνωστοποίηση

552. Πλασματική παράδοση

563. Χρόνος γνωστοποίησης

56ΙΙΙ. Μη εφαρμογή της διάταξης επί διαδικασιών ενώπιον των πολιτειακών δικαστηρίων

57Άρθρο 4: Παραίτηση από την προβολή αντιρρήσεων

57Ι. Εισαγωγή

58ΙΙ. Η εφαρμογή της διάταξης

581. Προϋποθέσεις

602. Συνέπειες

62Άρθρο 5: Έκταση δικαστικής παρέμβασης.

62Ι. Εισαγωγή

63II. Έκταση εφαρμογής

64Άρθρο 6: Αρμοδιότητα δικαστηρίων

64Ι. Καθ’ ύλην αρμοδιότητα

641. Για τις διαδικασίες αρωγής

652. Για την αγωγή ακύρωσης

65ΙΙ. Κατά τόπον αρμοδιότητα

651. Για τις διαδικασίες αρωγής

672. Για την αγωγή ακύρωσης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

Συμφωνία διαιτησίας

69Άρθρο 7: Ορισμός - Τύπος

72Ι. Έννοια της διαιτητικής συμφωνίας

721. Είδη συμφωνίας περί διαιτησίας – Νομοθετικός ορισμός

742. Το περιεχόμενο της διαιτητικής συμφωνίας

74α. Ελεύθερη υπαγωγή της διαφοράς στη διαιτησία

76β. Αποκλεισμός της δικαιοδοσίας των πολιτειακών δικαστηρίων

76γ. Ανάθεση σε τρίτο της επίλυσης της διαφοράς

77δ. Η επίλυση της διαφοράς χωρεί με βάση διαδικασία, η οποία έχει δικαιοδοτικά γνωρίσματα

78ε. Η επίλυση της διαφοράς στη διαιτησία θα έχει ισοδύναμα αποτελέσματα, όπως μία δικαστική απόφαση

79ΙΙ. Το εφαρμοστέο επί της διαιτητικής συμφωνίας δίκαιο

791. Η σημασία του επί της διαιτητικής συμφωνίας εφαρμοστέου δικαίου

812. Δίκαιο διέπον τη διαιτητική συμφωνία

81α. Δίκαιο διέπον τον τύπο της διαιτητικής συμφωνίας

82β. Δίκαιο διέπον το περιεχόμενο της διαιτητικής συμφωνίας

83γ. Δίκαιο διέπον την ικανότητα των μερών για κατάρτιση διαιτητικής συμφωνίας

84δ. Δίκαιο διέπον το διαιτητεύσιμο της διαφοράς

86IIΙ. Ο τύπος της διαιτητικής συμφωνίας

871. Ο έγγραφος συστατικός τύπος της διαιτητικής συμφωνίας

87α. Εισαγωγικές επισημάνσεις

89β. Οι ειδικότερες μορφές του προβλεπόμενου έγγραφου τύπου

89αα. Έγγραφο

90ββ. Λοιπές υπό του νόμου προβλεπόμενες περιπτώσεις έγγραφης κατάρτισης της διαιτητικής συμφωνίας

932. Οι κατά παραπομπή διαιτητικές συμφωνίες

94α. Η κατάρτιση των κατά παραπομπή διαιτητικών συμφωνιών

99β. Μεταξύ κατάρτισης και τύπου επί των κατά παραπομπή διαιτητικών συμφωνιών

106γ. Η τήρηση του έγγραφου τύπου επί των κατά παραπομπή διαιτητικών συμφωνιών

1083. Ο έγγραφος τύπος ως συστατικός τύπος, τα πλάσματα της έγγραφης κατάρτισης και η θεραπεία της έλλειψης του έγγραφου τύπου

111Άρθρο 8: Συμφωνία διαιτησίας και άσκηση αγωγής

112Ι. Παραπομπή της υπόθεσης στη διαιτησία

1121. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

1132. Θετικές προϋποθέσεις παραπομπής της διαφοράς στη διαιτησία

113α. Εκκρεμοδικία της διαφοράς ενώπιον του τακτικού δικαστηρίου, για την οποία έχει συμφωνηθεί η υπαγωγή στη διαιτησία

114β. Προβολή αίτησης (ένστασης) από οποιονδήποτε διάδικο

1153. Οι αρνητικές προϋποθέσεις παραπομπής της διαφοράς στη διαιτησία

115α. Ακυρότητα της διαιτητικής συμφωνίας

116β. Ανενεργό και ανεφάρμοστο της διαιτητικής συμφωνίας

1174. Η απόφαση του τακτικού δικαστηρίου περί παραπομπής της διαφοράς στη διαιτησία

118ΙΙ. Παράλληλη διεξαγωγή δίκης ενώπιον τακτικού και διαιτητικού δικαστηρίου

126Άρθρο 9: Συμφωνία διαιτησίας και ασφαλιστικά μέτρα

126Ι. Εξουσία του πολιτειακού δικαστηρίου για λήψη ασφαλιστικών μέτρων

1261. Η δικαιοδοσία των τακτικών δικαστηρίων για λήψη ασφαλιστικών μέτρων

1282. Το αρμόδιο δικαστήριο, η ακολουθητέα διαδικασία και το περιεχόμενο των ασφαλιστικών μέτρων, όταν αυτά διατάσσονται από το τακτικό δικαστήριο

129ΙΙ. Παράλληλη δικαιοδοσία τακτικών δικαστηρίων και διαιτητών

1291. Παράλληλη ή επικουρική δικαιοδοσία των τακτικών δικαστηρίων;

1312. Διαδοχικές και παράλληλες αιτήσεις για λήψη ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του τακτικού και του διαιτητικού δικαστηρίου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III

Σύνθεση του διαιτητικού δικαστηρίου

133Άρθρο 10: Αριθμός διαιτητών

136Άρθρο 11: Ορισμός διαιτητών

139I. Οι ιδιότητες των διαιτητών

1391. Η ιθαγένεια και οι λοιπές ιδιότητες των διαιτητών

1412. Οι διαιτητές του Ελληνικού Δημοσίου

141α. Η ικανότητα του Δημοσίου για κατάρτιση διαιτητικής συμφωνίας και διορισμό διαιτητών

145β. Η ικανότητα του Δημοσίου για διορισμό διαιτητών επί διεθνούς διαιτησίας

145αα. Επί διεθνούς διαιτησίας υπαγόμενης στον ν. 2735/1999

147ββ. Επί των λοιπών περιπτώσεων διεθνούς διαιτησίας

153γγ. Προσδίδει η εθνικότητα ή η έδρα των ιδρυτών, μελών, εταίρων ή μετόχων του νομικού προσώπου διεθνή χαρακτήρα στη διαιτησία;

155δδ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

1563. Οι διαιτητές του Δημοσίου, των νπδδ και των λοιπών κρατικών οντοτήτων σε ειδικές κατηγορίες διαφορών

156α. Η διαιτησία επί δημοσίων συμβάσεων των ν. 4412/2016 και 4413/2016

158β. Ιδιότητες των διαιτητών του Δημοσίου

160ΙΙ. Συμφωνία των μερών για τη διαδικασία ορισμού διαιτητών

1601. Δίκαιο διέπον τη συμφωνία των μερών ως προς τη διαδικασία διορισμού των διαιτητών

1632. Τύπος και περιεχόμενο της συμφωνίας των μερών

164ΙΙΙ. Διορισμός των διαιτητών από το δικαστήριο

1641. Έλλειψη συμφωνίας των μερών

1652. Δικαιοδοσία του αρμόδιου δικαστηρίου

1663. Νομιμοποίηση για υποβολή αίτησης, εφαρμοστέα διαδικασία και περιεχόμενο της απόφασης

1674. Επιτρεπτό άσκησης ενδίκων μέσων και βοηθημάτων κατά της απόφασης διορισμού διαιτητών

170IV. Διορισμός διαιτητών και άλλα ζητήματα της πολυμερούς διαιτησίας

1701. Η πολυμερής διαιτησία με ευρεία έννοια - Η συμμετοχή τρίτων στη διαιτητική δίκη

1722. Η πολυμερής διαιτησία με στενή έννοια

172α. Βασική εννοιολογική αφετηρία: Η ύπαρξη ενιαίας ή όμοιων κατά το περιεχόμενο διαιτητικών συμφωνιών

172αα. Ενιαία ή όμοια διαιτητική συμφωνία

174ββ. Η υποκειμενική εμβέλεια της διαιτητικής συμφωνίας

174a. Κατ’ ιδίαν περιπτώσεις

175b. Η διαδικαστική εκφορά της πολυμερούς διαιτησίας – Η σύγχυση με την ομοδικία της πολιτικής δίκης

178β. Τα ζητήματα, που τίθενται επί πολυμερούς διαιτησίας

178αα. Δικαίωμα διορισμού διαιτητή ή δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία διορισμού των διαιτητών;

181ββ. Δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία διορισμού διαιτητών στην πολυμερή διαιτησία

1833. Πολυμερής διαιτησία και επί επέκτασης της διαιτητικής συμφωνίας έναντι τρίτων προσώπων; - Ιδίως η θεωρία του ομίλου εταιριών

183α. Η δικαιοδοτική εκφορά του ζητήματος

187β. Η ουσιαστική εκφορά του ζητήματος και η διαπλοκή της με τη δικαιοδοτική

189γ. Το ζήτημα υπό την οπτική γωνία του εφαρμοστέου επί της διαιτητικής συμφωνίας δικαίου

192δ. Η επέκταση της διαιτητικής συμφωνίας έναντι τρίτων προσώπων στο ελληνικό δίκαιο

192αα. Οι κατ’ ιδίαν περιπτώσεις

194ββ. Άρση της αυτοτέλειας νομικών προσώπων και η θεωρία του ομίλου εταιριών

194a. Διαιτητική συμφωνία και άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου

200b. Διαιτητική συμφωνία και άρση της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου επί ομίλου εταιριών

206Άρθρο 12: Λόγοι εξαίρεσης

207Ι. Υποχρέωση αποκάλυψης των λόγων εξαίρεσης

2071. Περιεχόμενο της υποχρέωσης αποκάλυψης

2092. Η νομική φύση της υποχρέωσης αποκάλυψης και οι συνέπειες παραβίασής της

211ΙΙ. Λόγοι εξαίρεσης διαιτητών

2121. Οι κατ’ ιδίαν λόγοι εξαίρεσης

2142. Η καταχρηστική προβολή λόγων εξαίρεσης – Guerilla tactics

215ΙΙΙ. Αποκλεισμός λόγων εξαίρεσης

2151. Αποκλεισμός των μη προταθέντων λόγων εξαίρεσης;

2192. Δεδικασμένο ως προς τους δικαστικώς κριθέντες λόγους εξαίρεσης

221Άρθρο 13: Διαδικασία εξαίρεσης

222Ι. Συμφωνία των μερών για τη διαδικασία εξαίρεσης

223ΙΙ. Η προβλεπόμενη στο νόμο διαδικασία εξαίρεσης

2231. Η διαδικασία ενώπιον του διαιτητικού δικαστηρίου

2252. Η δικαστική διαδικασία εξαίρεσης διαιτητών

226Άρθρο 14: Παράλειψη ή αδυναμία εκπλήρωσης καθηκόντων διαιτητή

227Ι. Υποχρεώσεις των διαιτητών και απαλλαγή τους απ’ αυτές

228ΙΙ. Διαδικασία παύσης του διαιτητή

229ΙΙΙ. Συνέπειες της παύσης της εξουσίας του διαιτητή

230Άρθρο 15: Διορισμός αντικαταστάτη διαιτητή

230Ι. Περιπτώσεις και διαδικασία αντικατάστασης διαιτητή

231ΙΙ. Η συνέχιση της διαδικασίας μετά την αντικατάσταση του διαιτητή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

Δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου

235Άρθρο 16: Εξουσία του διαιτητικού δικαστηρίου να αποφαίνεται για τη δικαιοδοσία του

237I. Η δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου

2371. Το θεωρητικό υπόβαθρο της εξουσίας του διαιτητικού δικαστηρίου να κρίνει τη δικαιοδοσία του

237α. Εισαγωγή

239β. Η αρχή της αυτοτέλειας ή του χωρισμού της διαιτητικής συμφωνίας

243γ. Περιπτώσεις μη ισχύος της αρχής της αυτοτέλειας

246δ. Τα όρια της αρχής της αυτοτέλειας ή μπορεί να επιβιώνει μία διαιτητική συμφωνία μίας παράνομης ή ανήθικης σύμβασης στην οποία περιέχεται;

248ε. Η λειτουργία της αρχής της αυτοτέλειας επί διαφθοράς

2512. Ειδικότερα επί της εξουσίας του διαιτητικού δικαστηρίου να κρίνει τη δικαιοδοσία του

2543. Κατ’ ένσταση και αυτεπάγγελτη έρευνα της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου

254α. Ενστάσεις κατά της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου

254αα. Ενστάσεις για παντελή έλλειψη της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου

255ββ. Ενστάσεις για μερική έλλειψη της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου

256β. Ο αποκλεισμός της μεταγενέστερης προβολής των ενστάσεων, που αφορούν τη δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου

256αα. Η καθιερούμενη ρύθμιση του άρθρου 16 §

259ββ. Άρση του αποκλεισμού των ενστάσεων επί υπερτέρου συμφέροντος

263ΙΙ. Η απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου επί της δικαιοδοσίας του

2631. Το ζήτημα της «οριστικότητας» των διαιτητικών αποφάσεων

2672. Το επιτρεπτό άσκησης αγωγής ακύρωσης κατά της απόφασης ως προς τη δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου

2733. Αμοιβαία επίδραση αποφάσεων της κρατικής δικαιοδοσίας ή και των διαιτητικών δικαστηρίων ως προς τη δικαιοδοσία των τελευταίων

274α. Δεσμευτικότητα της απόφασης του διαιτητικού δικαστηρίου ως προς τη δικαιοδοσία του

279β. Δεσμευτικότητα της απόφασης του κρατικού δικαστηρίου ως προς τη δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου κατ’ άρθρο

288Άρθρο 17: Εξουσία διαιτητικού δικαστηρίου να διατάξει ασφαλιστικά μέτρα

289Ι. Η λήψη ασφαλιστικών μέτρων από το διαιτητικό δικαστήριο

292ΙΙ. Η επιβολή των διαταχθέντων από το διαιτητικό δικαστήριο ασφαλιστικών μέτρων

2921. Έκταση της εξουσίας του πολιτειακού δικαστηρίου

2952. Ζητήματα σύγκρουσης δικαιοδοσιών

298ΙΙΙ. Η ανάκληση ή μεταρρύθμιση των ασφαλιστικών μέτρων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

Διεξαγωγή της διαιτητικής διαδικασίας

301Άρθρο 18: Ίση μεταχείριση και δικαίωμα ακρόασης

301Ι. Η τήρηση της αρχής της ισότητας και της ακρόασης στη διαιτητική διαδικασία

3011. Γενικά περί της ισχύος των αρχών της ισότητας και ακρόασης στη διαιτητική δίκη

3032. Το ειδικότερο περιεχόμενο των αρχών της ισότητας και ακρόασης στη διαιτητική δίκη

306ΙΙ. Οι συνέπειες από την παράβαση των αρχών

307Άρθρο 19: Καθορισμός των διαδικαστικών κανόνων

307Ι. Καθορισμός της διαιτητικής διαδικασίας από τα μέρη

310ΙΙ. Καθορισμός της διαιτητικής διαδικασίας από το διαιτητικό δικαστήριο

313Άρθρο 20: Τόπος διαιτησίας

314Ι. Ο τόπος της διαιτησίας

3141. Η σημασία του τόπου της διαιτησίας

3142. Ο καθορισμός του τόπου της διαιτησίας

314α. Η σχέση της διάταξης του άρθρου 20 με εκείνη του άρθρου 1 §

316β. Ο καθορισμός του τόπου της διαιτησίας από τα μέρη

317γ. Ο καθορισμός του τόπου της διαιτησίας από το διαιτητικό δικαστήριο

319ΙΙ. Διεξαγωγή των συνεδριάσεων του διαιτητικού δικαστηρίου

321Άρθρο 21: Έναρξη της διαιτησίας

321Ι. Η σημασία της έναρξης της διαιτησίας – Τα (ουσιαστικά) αποτελέσματα της προσφυγής στη διαιτησία

3221. Ο νομοθετικός σκοπός και η έννοια της διάταξης του άρθρου

3242. Το ζήτημα των ουσιαστικών συνεπειών από την υποβολή της διαφοράς στη διαιτησία

327ΙΙ. Το ζήτημα της εκκρεμοδικίας από την υποβολή της διαφοράς στη διαιτησία

331ΙΙΙ. Καθορισμός του χρονικού σημείου έναρξης της διαιτησίας

333Άρθρο 22: Γλώσσα

334Ι. Η σημασία της γλώσσας της διαιτητικής διαδικασίας

335ΙΙ. Ο καθορισμός της γλώσσας της διαιτητικής διαδικασίας

3351. Ο καθορισμός της γλώσσας από τα μέρη

3362. Ο καθορισμός της γλώσσας από το διαιτητικό δικαστήριο

3373. Οι συνέπειες του καθορισμού της γλώσσας της διαιτητικής διαδικασίας

3374. Συνέπειες της μη τήρησης της γλώσσας της διαδικασίας

339Άρθρο 23: Αγωγικό και ανταγωγικό αίτημα

340Ι. Η διαιτητική αγωγή

3401. Διάκριση προσφυγής στη διαιτησία και διαιτητικής αγωγής

3412. Το ειδικότερο περιεχόμενο της διαιτητικής αγωγής και ανταγωγής

3433. Η απάντηση του εναγόμενου

3444. Συνέπειες της παράλειψης του ενάγοντα να υποβάλει αίτημα και του εναγόμενου να απαντήσει

3445. Υποβολή των αποδεικτικών εγγράφων και μνεία των λοιπών αποδεικτικών μέσων

345ΙΙ. Η μεταβολή ή συμπλήρωση του αιτήματος

347ΙΙΙ. Ειδικότερα η άσκηση διαιτητικής ανταγωγής

349Άρθρο 24: Ακροαματική και γραπτή διαδικασία

350Ι. Η διαδικαστική οργάνωση της διαιτησίας

351ΙΙ. Η διαφύλαξη του δικαιώματος ακρόασης

353Άρθρο 25: Ερημοδικία

354Ι. Ερημοδικία του ενάγοντος ή του αντενάγοντος

3541. Ερημοδικία του ενάγοντος

3552. Ερημοδικία του αντενάγοντος

3563. Οι συνέπειες της περάτωσης της διαδικασίας

356ΙΙ. Παράλειψη του εναγομένου να απαντήσει

357ΙΙΙ. Παράλειψη παράστασης και προσκόμισης αποδείξεων

359Άρθρο 26: Διορισμός πραγματογνώμονα από το διαιτητικό δικαστήριο

360Ι. Διορισμός πραγματογνωμόνων

3601. Διορισμός από το διαιτητικό δικαστήριο

3612. Διορισμός από τα μέρη

361ΙΙ. Διεξαγωγή της πραγματογνωμοσύνης

363Άρθρο 27: Δικαστική συνδρομή κατά τη διεξαγωγή αποδείξεων

363Ι. Η συνδρομή των πολιτειακών δικαστηρίων στη διεξαγωγή της απόδειξης

364II. Αρμοδιότητα και διαδικασία των πολιτειακών δικαστηρίων

366ΙΙΙ. Διεξαγωγή αποδείξεων στην αλλοδαπή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

Έκδοση της απόφασης και περάτωση της διαιτητικής διαδικασίας

369Άρθρο 28: Εφαρμοστέο δίκαιο στην ουσία της διαφοράς

371I. Η επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου από τους διαδίκους

3711. Η εξουσία των μερών για επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου

371α. Η προέλευση της εξουσίας των μερών

374β. Περιορισμοί στην εξουσία των μερών να καθορίσουν το επί της ουσίας της διαφοράς εφαρμοστέο δίκαιο

374αα. Επί εννόμων σχέσεων με στοιχείο αλλοδαπότητας;

375ββ. Επί όλων των εννόμων σχέσεων;

377γγ. Περιεχόμενο της παραπομπής στο δίκαιο μίας πολιτείας

377δδ. Επιλογή εφαρμοστέου δικαίου για την επίλυση της διαφοράς έναντι της lex contractus;

3802. Μορφές και περιεχόμενο της επιλογής του εφαρμοστέου επί της ουσίας της διαφοράς δικαίου

380α. Άμεση και έμμεση επιλογή εθνικού δικαίου

388β. Επιλογή μη εθνικού δικαίου

388αα. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

391ββ. Η έννοια των ανεθνικών κανόνων – Η lex mercatoria

396γγ. Η παρεχόμενη από το άρθρο 28 § 1 ευχέρεια επιλογής ανεθνικών κανόνων

399γ. Η διάταξη του άρθρου 28 § 1 και η τελολογική και συστηματική εναρμόνισή της με το ευρωπαϊκό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο

399αα. Το άρθρο 28 § 1 και οι αναγκαστικού δικαίου κανόνες

405ββ. Η προκαθεστηκυία λειτουργία του φραγμού της δημόσιας τάξης

409δ. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη των υπερισχυουσών διατάξεων αναγκαστικού δικαίου; - Iura novit arbiter

409αα. Η υποχρέωση των διαιτητών για αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη των υπερισχυουσών διατάξεων αναγκαστικού δικαίου

412ββ. Η υποχρέωση για αυτεπάγγελτη εφαρμογή του δικαίου υπό το πρίσμα των ισχυουσών στη δίκη θεμελιωδών αρχών

414γγ. Οι ισχύουσες στη διαιτητική δίκη αρχές και η αρχή iura novit curia

419δδ. Η κτήση γνώσης από το διαιτητικό δικαστήριο του οπωσδήποτε εφαρμοστέου δικαίου

424εε. Iura novit curia και αμεροληψία των διαιτητών

424ΙΙ. Η επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου από το διαιτητικό δικαστήριο

4241. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

4262. Προϋποθέσεις και περιεχόμενο της επιλογής του εφαρμσοτέου δικαίου από τους διαιτητές

430ΙΙΙ. Η κρίση του διαιτητικού δικαστηρίου ex aequo et bono και η λήψη υπόψη των όρων της σύμβασης και των εμπορικών συνηθειών

4311. Η κρίση ex aequo et bono

431α. Εισαγωγικά

433β. Ο νομικός χαρακτήρας της ex aequo et bono κρίσης

435γ. Οι ειδικότερες προϋποθέσεις της κρίσης ex aequo et bono κρίσης

4362. Απόφαση σύμφωνα με τη σύμβαση και με τη λήψη υπόψη των εμπορικών συνηθειών

438ΙV. Το ζήτημα των ουσιαστικών κανόνων αναγκαστικού δικαίου

4391. Η εφαρμογή κανόνων αναγκαστικού δικαίου του τόπου της διαιτησίας

4472. Η εφαρμογή κανόνων αναγκαστικού δικαίου της lex contractus

4523. Η εφαρμογή κανόνων αναγκαστικού δικαίου ξένων προς την lex contractus

452α. Οι υποστηριζόμενες απόψεις – Επιφυλάξεις ως προς την ορθότητά τους

454β. Κριτική – Η ορθή άποψη

468γ. Η έμμεση υποχρέωση εφαρμογής μέσω της δημόσιας τάξης

4694. Συμπερασματικές παρατηρήσεις

475Άρθρο 29: Λήψη αποφάσεων από περισσότερους διαιτητές

475Ι. Η λήψη της διαιτητικής απόφασης

4751. Τρόπος λήψης της διαιτητικής απόφασης

4772. Η διάσκεψη προς λήψη απόφασης

479ΙΙ. Επίλυση διαδικαστικών ζητημάτων

481Άρθρο 30: Συμβιβασμός

482Ι. Ο συμβιβασμός κατά τη διάρκεια της διαιτητικής διαδικασίας

484ΙΙ. Διαιτητική απόφαση με βάση τον συμβιβασμό των μερών

4841. Προϋποθέσεις για την έκδοση διαιτητικής απόφασης με περιεχόμενο τον συμβιβασμό

484α. Κοινή αίτηση των μερών – Διάκριση από τον συμβιβασμό

487β. Διαπίστωση της κατάρτισης του συμβιβασμού

487γ. Έλεγχος της νομιμότητας του συμβιβασμού και ο ειδικότερος έλεγχος ως προς την εναρμόνισή του με τη δημόσια τάξη

4892. Συνέπειες της διαιτητικής απόφασης με περιεχόμενο τον συμβιβασμό

494Άρθρο 31: Μορφή και περιεχόμενο της διαιτητικής απόφασης

495Ι. Η έκδοση της διαιτητικής απόφασης

4951. Τελείωση και έκδοση της διαιτητικής απόφασης

4962. Είδη των εκδιδόμενων διαιτητικών αποφάσεων

4983. Η υπογραφή της διαιτητικής απόφασης

5004. Η γνωστοποίηση της διαιτητικής απόφασης

502II. Το περιεχόμενο της διαιτητικής απόφασης

5021. Το αναγκαίο περιεχόμενο της διαιτητικής απόφασης – Το αιτιολογικό αυτής

5052. Λοιπά αναγκαία στοιχεία του περιεχομένου της διαιτητικης απόφασης

508Άρθρο 32: Περάτωση διαδικασίας - Αμοιβή και έξοδα

509Ι. Περάτωση της διαιτητικής διαδικασίας

5091. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

5102. Περάτωση της διαιτητικής διαδικασίας με πράξη του διαιτητικού δικαστηρίου

510α. Παραίτηση του ενάγοντα από την αίτηση προσφυγής στη διαιτησία

512β. Συμφωνία των μερών για περάτωση της διαιτητικής διαδικασίας

512γ. Διαπίστωση του διαιτητικού δικαστηρίου, ότι η συνέχιση της διαιτητικής διαδικασίας είναι περιττή ή αδύνατη

513δ. Η νομική φύση της πράξης περάτωσης της διαδικασίας

513αα. Εισαγωγικές επισημάνσεις

514ββ. Ουσιώδη χαρακτηριστικά των διαιτητικών αποφάσεων

515γγ. Η ειδικότερη νομική φύση της πράξης περάτωσης της διαιτητικής διαδικασίας

518ε. Συνέπειες της περάτωσης της διαιτητικής διαδικασίας

519ΙΙ. Δαπάνη της διαιτησίας και κατάθεση της διαιτητικής απόφασης

5191. Ο επιμερισμός της δαπάνης της διαιτησίας

5212. Κατάθεση της διαιτητικής απόφασης

522Άρθρο 33: Διόρθωση και ερμηνεία της διαιτητικής απόφασης

523I. Διόρθωση και ερμηνεία της διαιτητικής απόφασης

525ΙΙ. Διαδικασία και συνέπειες διόρθωσης και ερμηνείας της διαιτητικής απόφασης

526ΙΙΙ. «Διόρθωση» της διαιτητικής απόφασης ως προς τις μη κριθείσες αιτήσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII

Ακύρωση της διαιτητικής απόφασης

529Άρθρο 34: Η αγωγή ακύρωσης

534I. Το ένδικο βοήθημα της αγωγής ακύρωσης

5341. Ο δικαστικός έλεγχος των διαιτητικών αποφάσεων

5362. Είναι επιβεβλημένος ο δικαστικός έλεγχος των διαιτητικών αποφάσεων;

536α. Το ζήτημα του συμβατικού ή/και του νομοθετικού αποκλεισμού της αγωγής ακύρωσης διαιτητικής απόφασης

540β. Το ζήτημα υπό το πρίσμα της αναγκαστικού δικαίου διάταξης του άρθρου 34, αλλά και του Συντάγματος

5473. Η νομική φύση της αγωγής ακύρωσης

547α. Αγωγή ή ένδικο μέσο;

549β. Αγωγή ή ανακοπή; - Το ζήτημα των προσθέτων λόγων ακύρωσης

5524. Η αποκλειστικότητα του ενδίκου βοηθήματος της αγωγής ακύρωσης

553α. Προβολή της ακυρωσίας διαιτητικής απόφασης κατ’ ένσταση

554β. Παρεμπίπτων έλεγχος του κύρους διαιτητικής απόφασης μέσω παρεμπίπτουσας αγωγής, ανταγωγής ή ανακοπής

556γ. Δυνατότητα έγερσης αναγνωριστικής αγωγής επί αλλοδαπών διαιτητικών αποφάσεων;

556αα. Η κρατούσα στη νομολογία θέση

558ββ. Η άποψη της θεωρίας

559γγ. Η ορθή άποψη

5635. Άσκηση και διαδικασία της αγωγής ακύρωσης

563α. Αρμοδιότητα και νομιμοποίηση

563β. Η νομιμοποίηση

566γ. Προθεσμία της αγωγής ακύρωσης

569δ. Διαδικασία και ένδικα μέσα

5696. Έκταση της εξουσίας κρίσης του πολιτειακού δικαστηρίου επί αγωγής ακύρωσης

570α. Οι αφετηρίες του προβλήματος

571β. Η στάση της νομολογίας

572γ. Σύντομη συγκριτική επισκόπηση

576δ. Η ιδιαίτερη φύση των λόγων ακύρωσης της διαιτητικής απόφασης – Η εξουσία του πολιτειακού δικαστηρίου επί των λοιπών, πλην της δημόσιας τάξης, λόγων ακύρωσης

579ε. Το δικαιοπολιτικό ζήτημα και η τελολογική στάθμιση – Η ουσία του δικαστικού ελέγχου επί αγωγής ακύρωσης

579αα. Το δικαιοπολιτικό και τελολογικό διακύβευμα

581ββ. Η ουσία του δικαστικού ελέγχου των διαιτητικών αποφάσεων, ιδίως ως προς τον έλεγχο αντίθεσής τους προς τη δημόσια τάξη

591γγ. Ο προβαλλόμενος αντίλογος - Κριτική

605δδ. Τελικές παρατηρήσεις

6077. Αναβίωση της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου μετά την ακύρωση της διαιτητικής απόφασης;

607α. Η έκδοση της διαιτητικής απόφασης αποτελεί λόγο παύσης της ισχύος της διαιτητικής συμφωνίας;

611β. Ενεργοποίηση ή αναβίωση της διαιτητικής συμφωνίας σε κάθε περίπτωση ακύρωσης της διαιτητικής απόφασης;

615γ. Τελικές παρατηρήσεις

6178. Η αλληλεπίδραση διαδικασίας ακύρωσης και διαδικασίας αναγνώρισης και κήρυξης εκτελεστής διαιτητικής απόφασης

617α. Εισαγωγή

618β. Αποκλεισμός των λόγων ακύρωσης ή των κωλυμάτων αναγνώρισης ή κήρυξης εκτελεστής της αλλοδαπής διαιτητικής απόφασης

618αα. Εισαγωγή

618ββ. Αποκλεισμός με στενή έννοια

619a. Ο καθιερούμενος από τον ν. 2735/1999 αποκλεισμός

623b. Η αντιμετώπιση του ζητήματος από τη νομολογία

625γ. Επίδραση της διαδικασίας της αγωγής ακύρωσης στη διαδικασία αναγνώρισης

625αα. Η ενέργεια του αποκλεισμού και το σύστημα του διπλού δικαστικού ελέγχου των διαιτητικών αποφάσεων

627ββ. Η επίδραση της απόρριψης της αγωγής ακύρωσης στη διαδικασία αναγνώρισης

631γγ. Ο μη προβληθείς λόγος ακύρωσης και η άπρακτη πάροδος της προθεσμίας ακύρωσης

634δδ. Επίδραση των ενεργειών από την απόφαση, που κάνει δεκτή την αγωγή ακύρωσης, στη διαδικασία αναγνώρισης

635a. Διακριτική ευχέρεια αναγνώρισης ή όχι;

642b. Εδαφική, ανεθνική και άλλες προσεγγίσεις

652c. Αναγνώριση της αλλοδαπής ακυρωτικής απόφασης και αναγνώριση της αλλοδαπής διαιτητικής απόφασης

657ΙΙ. Οι λόγοι ακύρωσης

6581. Οι λόγοι ακύρωσης, που πρέπει να προβληθούν από τον ενάγοντα

658α. Κύρος της διαιτητικής συμφωνίας

658αα. Έκταση του λόγου ακύρωσης

660ββ. Ακύρωση και επί αποφατικής της δικαιοδοσίας διαιτητικής απόφασης;

664γγ. Τα ειδικότερα ζητήματα ακυρότητας της διαιτητικής συμφωνίας και το εφαρμοστέο επ’ αυτών δίκαιο

666β. Παραβίαση του δικαιώματος ακρόασης οιουδήποτε μέρους

666αα. Έκταση του δικαιώματος ακρόασης

667ββ. Περιεχόμενο του δικαιώματος ακρόασης

671γγ. Υποχρεώσεις του διαιτητικού δικαστηρίου από το δικαίωμα ακρόασης

673γ. Διαφορά εκτός διαιτητικής συμφωνίας και υπέρβαση της διαιτητικής συμφωνίας

673αα. Εισαγωγικές επισημάνσεις

678ββ. Ειδικότερες εκφάνσεις της υπέρβασης εξουσίας των διαιτητών

685γγ. Δυνατότητα μερικής ακύρωσης της διαιτητικής απόφασης

685δ. Συγκρότηση του διαιτητικού δικαστηρίου ή διαιτητική διαδικασία κατά παράβαση της διαιτητικής συμφωνίας ή του νόμου

686αα. Πλημμελής συγκρότηση του διαιτητικού δικαστηρίου

687a. Η συμφωνία των μερών ως προς τη συγκρότηση του διαιτητικού δικαστηρίου

690b. Οι ρυθμίσεις του νόμου ως προς τη συγκρότηση του διαιτητικού δικαστηρίου

692ββ. Διαιτητική διαδικασία κατά παράβαση της διαιτητικής συμφωνίας ή του νόμου

692a. Η έννοια της διαιτητικής διαδικασίας και οι σχετικές με αυτήν παραβάσεις

695b. Η διαδικαστική αυτονομία των μερών και η ενυπάρχουσα αντινομία μεταξύ των διατάξεων των άρθρων 34 § 2 εδ. α΄ υποεδ. δδ΄ του ν. 2735/1999 και V 1 d της ΣΝΥ

699c. Παραβάσεις της διαιτητικής διαδικασίας και η υπαγωγή τους στο πραγματικό του λόγου ακύρωσης του άρθρου 34 § 2 εδ. α΄ υποεδ. δδ΄

7012. Οι αυτεπαγγέλτως λαμβανόμενοι υπόψη λόγοι ακύρωσης

703α. Το αντικείμενο της διαφοράς δεν είναι δεκτικό υπαγωγής στη διαιτησία

703αα. Η νομική φύση του κωλύματος

707ββ. Υποκειμενικό και αντικειμενικό εύρος του κωλύματος

710γγ. Διεθνής διαιτησία και πτώχευση

712a. Το ζήτημα στο ενωσιακό πλαίσιο

717b. Το ζήτημα στο πλαίσιο του ν. 3858/2010

721β. Η διαιτητική απόφαση είναι αντίθετη προς τη διεθνή δημόσια τάξη, όπως αυτή νοείται στο άρθρο 33 του Αστικού Κώδικα

721αα. Η έννοια της δημόσιας τάξης κατά την αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών διαιτητικών αποφάσεων

726ββ. Η έννοια της δημόσιας τάξης κατά την ακύρωση διαιτητικών αποφάσεων

726a. Δημόσια τάξη και χρηστά ήθη

726b. Η έννοια της δημόσιας τάξης

726aa. Η έννοια της δημόσιας τάξης κατ’ άρθρο 897 αριθ. 6 ΚΠολΔ

732bb. Η έννοια της δημόσιας τάξης κατ’ άρθρο 34 § 2 εδ. β΄ υποεδ. ββ΄ του ν. 2735/1999

734cc. Το μέτρο του δικαστικού ελέγχου στο πλαίσιο αναγνώρισης της ισχύος και της εκτέλεσης των διαιτητικών αποφάσεων μέσω του φραγμού της δημόσιας τάξης

740dd. Πότε εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 34 § 2 εδ. β΄ υποεδ. ββ΄;

741i. Οι θέσεις της ΑΠ 2111/2017

742ii. Κριτική των θέσεων της ΑΠ 2111/2017

743a. Εύρος και λειτουργία της κατ’ άρθρο 34 § 2 εδ. β΄ περ. ββ΄ του ν. 2735/1999 έννοιας της δημόσιας τάξης

746b. Περιεχόμενο της δημόσιας τάξης αρχές ή κανόνες αναγκαστικού δικαίου;

749c. Ανήκουν στη δημόσια τάξη οι συνταγματικές ρυθμίσεις;

751d. Τελικές επισημάνσεις

753ee. Ουσιαστική και δικονομική και δημόσια τάξη

753i. Επί της διάκρισης – Η δικονομική δημόσια τάξη

756ii. Περιπτώσεις παραβίασης της δικονομικής δημόσιας τάξης

760iii. Η παραβίαση της ουσιαστικής δημόσιας τάξης

761a. Η ουσία του δικαστικού ελέγχου υπό το πρίσμα της δημόσιας τάξης

765b. Υπερισχύοντες κανόνες αναγκαστικού δικαίου και δημόσια τάξη

771c. Ο δικαστικός έλεγχος των διαιτητικών αποφάσεων στο σύστημα της διεθνούς διαιτησίας

771aa. Η διεθνής διαιτησία με το βλέμμα στο μέλλον

776bb. Κοινές αρχές του συστήματος δικαστικού ελέγχου των διαιτητικών απαφάσεων στο διεθνές πεδίο

779cc. Η αποκλειστικότητα της δικαιοδοσίας των δικαστηρίων της πολιτείας του τόπου της διαιτησίας

780dd. Η εξισορρόπηση των αναγκών της διεθνούς εμπορικής διαιτησίας με τα πολιτειακά συμφέροντα, που διασφαλίζονται μέσω των υπερισχυόντων κανόνων αναγκαστικού δικαίου

792ee. Τελικές παρατηρήσεις

794d. Περιπτώσεις παραβίασης της ουσιαστικής δημόσιας τάξης

796ff. Οι λόγοι αναψηλάφησης ως περιεχόμενο της δημόσιας τάξης

796i. Επί της αρχής

800ii. Η λειτουργία των λόγων αναψηλάφησης ως λόγων ακύρωσης – Διαδικαστικά ζητήματα και το ζήτημα της επανεξέτασης της ουσίας της διαφοράς

800a. Εισαγωγικώς

802b. Η αρχή της απαγόρευσης της ουσιαστικής αναδίκασης της υπόθεσης (απαγόρευση της révision au fond ή της de novo judicial review)

806iii. Τα αποτελέσματα της ακύρωσης της διαιτητικής απόφασης λόγω συνδρομής λόγου αναψηλάφησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII

Αναγνώριση και εκτέλεση διεθνών διαιτητικών αποφάσεων

811Άρθρο 35: Δεδικασμένο και εκτελεστότητα

812I. Δεδικασμένο και εκτελεστότητα της διαιτητικής απόφασης

8121. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

8132. Το δεδικασμένο των διαιτητικών αποφάσεων

813α. Τυπικό δεδικασμένο των διαιτητικών αποφάσεων – Η προσφυγή σε άλλους διαιτητές

815β. Τυπικό και ουσιαστικό δεδικασμένο και αυτονομία των μερών

820γ. Το ουσιαστικό δεδικασμένο των διαιτητικών αποφάσεων

820αα. Αποκλίσεις στη διαιτησία ως προς το ουσιαστικό δεδικασμένο

824ββ. Αντικειμενικά όρια του δεδικασμένου των διαιτητικών αποφάσεων

824a. Τα αντικειμενικά όρια ως προς το κύριο ζήτημα

825b. Τα αντικειμενικά όρια ως προς το προδικαστικό ζήτημα

825aa. Επί του πεδίου της εσωτερικής διαιτησίας

830bb. Επί του πεδίου της διεθνούς διαιτησίας

832γγ. Τα υποκειμενικά όρια του δεδικασμένου των διαιτητικών αποφάσεων

832a. Η αδιάστικτη παραπομπή στις διατάξεις περί υποκειμενικών ορίων του δεδικασμένου των δικαστικών αποφάσεων

833b. Η επέκταση του δεδικασμένου έναντι του διαδόχου του αρχικού διαδίκου

8353. Διαπλαστική ενέργεια και λοιπές ενέργειες των διαιτητικών αποφάσεων – Ουσιαστική επενέργεια του δεδικασμένου των διαιτητικών αποφάσεων;

8404. Η εκτελεστότητα των διαιτητικών αποφάσεων

841IΙ. Δίκαιο διέπον τις ενέργειες της διαιτητικής απόφασης

8411. Οι διάφορες απόψεις και τάσεις που επικρατούν στη διεθνή θεωρία

8472. Η ορθή τοποθέτηση του ζητήματος

848α. Ημεδαπές διαιτητικές αποφάσεις

848β. Αλλοδαπές διαιτητικές αποφάσεις

850IΙΙ. Αναστολή εκτέλεσης της διαιτητικής απόφασης

Άρθρο 36: Αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών διαιτητικών αποφάσεων. 851.

854Άρθρο 37: Τελικές διατάξεις

855ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

909ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ