«Τα ποιήματα του Γιαν Βάγκνερ συνενώνουν μέσα τους τη χαρά και το παιχνίδισμα της γλώσσας με τον αριστοτεχνικό χειρισμό των μορφών. Με βλέμμα φιλέρευνο και λεπταίσθητο εμπρός στο ελάχιστο και το μοναδικό, με εγρήγορη διεισδυτικότητα απέναντι στα φαινόμενα της ζωής και της ιστορίας, η ποιητική του τέχνη οξύνει τη σκέψη μας και εμπλουτίζει την κατανόησή μας για τον κόσμο.»
ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΜΠΥΧΝΕΡ, 2017
❧
ιστορίαι: ονήσιλος
ΗΡΟΔΟΤΟΥ Ε, 114
να το κρανίο, εκεί ψηλά στην πύλη,
που με το πρώτο φως αρχίζει να βουίζει,
με τον και τώρα ακόμη απορημένο λίγο
μορφασμό, εκεί που ήταν το πρόσωπο.
πίσω του επί το έργον: η λεπτουργός
μηχανική του σμήνους μες στο καύκαλο,
σφιχτοπλεγμένα τα χρυσά γρανάζια
των μελισσών. γεράνια και
τουλίπες, αγριοπαπαρούνες και γλαδιόλες –
σιγά σιγά όλα να γυρνούν
μες στην τυφλή κυψέλη, ώσπου στα κοίλα πάλι
τα μελισσένια μάτια αρχίσουν να σκιρτούν.
τα αγόρια αδιαφορούν
πώς τον φωνάζαν, διακονιάρη ή βασιλιά,
σαν σκαρφαλώνουν πάνω στα ζεστά
πλιθιά προς τα ύψη, το μέλι
μέσ’ απ’ τη σκέψη του κυλά, κολλάει στα χέρια.
χορός των μελισσών, και επιτάφιος.
είχε σχεδόν μια χώρα ζωντανός.
τώρα ένα κράτος ζει μες στο κεφάλι του.
❧
Ο Γιαν Βάγκνερ γεννήθηκε στο Αμβούργο το 1971. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στη γενέτειρά του, στο Δουβλίνο και στο Βερολίνο, όπου ζει σήμερα. Το 2001 δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή Δοκιμή ουρανότρησης (Probebohrung im Himmel). Ακολούθησαν: Το σπουργίτι του Γκέρικε (Guerickes Sperling, 2004), Δεκαοχτώ πίτες (Achtzehn Pasteten, 2007), Αυστραλία (Australien, 2010), Όσοι μισούν τις γλαύκες μες στις σάλες. Τρεις αθέατοι (Die Eulenhasser in den Hallenhäusern. Drei Verborgene, 2012), Παραλλαγές σε νεροβάρελο (Regentonnenvariationen, 2014) και μια ανθολογία από το έργο του υπό τον τίτλο Αυτοπροσωπογραφία με σμάρι μελισσών (Selbstporträt mit Bienenschwarm. Ausgewählte Gedichte, 2001-2015, 2016)· επίσης, δύο συγκεντρωτικοί τόμοι με τα δοκίμιά του: Το σανδάλι του προφήτη (Die Sandale des Propheten, 2011) και Ο περίκλειστος χώρος (Der verschlossene Raum, 2017). Μετέφρασε Ιρλανδούς και Αμερικανούς συγγραφείς στα γερμανικά.
Τιμήθηκε με τις σημαντικότερες λογοτεχνικές διακρίσεις της γλώσσας του: το Βραβείο της Λειψίας για το καλύτερο λογοτεχνικό βιβλίο της χρονιάς το 2015 (για τη συλλογή του Παραλλαγές σε νεροβάρελο) και το Βραβείο Μπύχνερ το 2017 για το σύνολο του έργου του. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.