Όταν το 2010 ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη η οδηγία 2008/52/ΕΚ για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ελάχιστοι πίστευαν ακόμα και στη δυνατότητα εφαρμογής του θεσμού. Έτσι, αν και ο Ν. 3898/2010 αποτέλεσε ουσιαστικά την επίσημη εισαγωγή μεθόδων εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών στην ελληνική νομοθεσία, στην πραγματικότητα επτά χρόνια μετά ο νέος θεσμός δεν έχει ακόμα επιτύχει να εδραιωθεί.

Η παρούσα μελέτη έχει ως κύριο στόχο να αποδείξει ότι η διαμεσολάβηση μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα ευρύ πλέγμα εννόμων σχέσεων. Αναλύει τόσο τη δυνατότητα εφαρμογής της στο πιο σύγχρονο και ενδεχομένως πιο προφανές –στις περιπτώσεις διευθέτησης ληξιπρόθεσμων οφειλών ιδιωτών ή επιχειρηματιών– όσο και σε λιγότερο προφανείς τομείς, όπως είναι οι διαφορές που προκύπτουν σε συναλλαγές εκτός καταστήματος στο πλαίσιο του ηλεκτρονικού εμπορίου ή στο πεδίο αρμοδιότητας της ΕΕΤΤ και του ΤΕΕ.

Μέσα από αυτή την προσπάθεια υπογραμμίζονται οι ουσιώδεις ωφέλειες μιας διαδικασίας πλήρως δικαιικής, ως θεσμού του ουσιαστικού δικαίου, αλλά ταυτόχρονα εξωδικαστικής, αφού συντελείται εκτός των δικαστικών αιθουσών και έχει ως κύριο στόχο την εξεύρεση μιας κοινώς αποδεκτής λύσης, που θα ικανοποιεί δηλαδή αμοιβαία τα μέρη. Μιας διαδικασίας η οποία προκρίνει τον ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο, απεκδυόμενο από κάθε ιδιοτελή βούληση «νίκης επί του αντιπάλου» και αυτό διότι η διαμεσολάβηση είναι μία διαδικασία win-win, όπου δηλαδή κάθε μέρος κερδίζει. Η εδραίωση μιας διαδικασίας η οποία δεν θα προωθεί την αντιδικία, αλλά την εξεύρεση της χρυσής τομής, στην οποία οι δικηγόροι δεν θα αγορεύουν εις μάτην, αλλά θα είναι σύντομη σηματοδοτεί την επιστροφή της νομικής πρακτικής στον δρόμο της ευθυδικίας μέσω της συμφωνίας.