Η ανά χείρας μελέτη επιχειρεί να παρουσιάσει στο ελληνικό κοινό την ιστορική διαμόρφωση, την θεσμική εξέλιξη και τις σημερινές βασικές εκδηλώσεις του θεσμού της δημόσιας συνταξιοδοτικής προστασίας στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, χώρα-μήτρα του θεσμού, η οποία έχει αποτελέσει σε σημαντικό βαθμό το θεσμικό πρότυπο όχι μόνον κατά την αρχική θεμελίωση, αλλά και για την κατοπινή διαμόρφωση της αντίστοιχης κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα.
Στις σελίδες του έργου παρίσταται συχνά η ευκαιρία για συγκεκριμένη τεκμηρίωση της διαπίστωσης αυτής της συνάφειας, δίχως να παροράται ασφαλώς η επισήμανση των επιμέρους διαφορών. Για τους λόγους αυτούς η εξέταση των επιμέρους ζητημάτων συνομολογείται ευθύς εξ αρχής ότι διενεργήθηκε, μοιραία, και από την οπτική του Έλληνα μελετητή: Όπου κρίθηκε δόκιμο κατά την εξέταση των πτυχών του γερμανικού θεσμού και προς συναγωγή ωφέλιμων συμπερασμάτων, επιχειρείται η ανάδειξη της συγκριτικής διάστασης για την τυχόν περαιτέρω αξιοποίηση των διδαγμάτων που η παραβολή της ελληνικής προς την γερμανική περίπτωση επιτρέπει με ταυτόχρονη απόπειρα σεβασμού των θεμελιωδών προϋποθέσεων χρήσεως της συγκριτικής μεθόδου.
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ............................................................. ........ IX
Εισαγωγή...................................................................................................... ......... 1
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η γέννηση και η ιστορική εξέλιξη του θεσμού
Ι. Ο πρώτος νόμος για την κοινωνική ασφάλιση γήρατος και αναπηρίας ... και η θεμελίωση του θεσμού.............................................................. ....... 11
1. Η μακρά πορεία προς την θέσπιση της πρώτης κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας 11
2. Η θέσπιση του πρώτου νόμου για την κοινωνική ασφάλιση γήρατος και αναπηρίας από το γερμανικό κοινοβούλιο ......................................................................................................... 23
ΙΙ. Η πρώτη εφαρμογή και η εξέλιξη του θεσμού των κοινωνικών ...ασφαλίσεων αναπηρίας και γήρατος μέχρι και τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο 38
1. Οι εμπειρίες από την πρώτη εφαρμογή και οι πρώτες νομοθετικές μεταβολές 38
2. Πληθωρισμός, οικονομική κρίση και εθνικοσοσιαλισμός............ ....... 47
ΙΙΙ. Η μεταπολεμική οικοδόμηση του θεσμού, η επανένωση των δύο ... γερμανικών κρατών και η μετέπειτα εξέλιξη ............................ ....... 53
1. Από την λήξη του πολέμου και την διαίρεση στα δύο γερμανικά κράτη στην θεσμική γιγάντωση 53
2. Η κοινωνική ασφάλιση σύνταξης στο πλαίσιο της επανένωσης των δύο γερμανικών κρατών 76
3. Η συνταξιοδοτική πολιτική από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και έπειτα 86
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η σύγχρονη διαμόρφωση και λειτουργία
του δημόσιου ... συστήματος συνταξιοδότησης
στην γερμανία
I.Εισαγωγικά............................................................................................... ..... 113
II. Η αξιακή θεμελίωση ........................................................................... ..... 114
III. Ο κύκλος των ασφαλισμένων........................................................... ..... 124
1. Ασφάλιση παρεχόντων εξαρτημένη εργασία ............................... ..... 124
2. Ασφάλιση αυτοαπασχολουμένων .................................................. ..... 125
3. Ειδικότερες κατηγορίες ασφαλιζόμενων προσώπων.................... ..... 126
4. Πρόσωπα εξαιρούμενα από την υποχρέωση ασφαλίσεως......... ..... 128
5. Εξαίρεση από την ασφάλιση κατόπιν αιτήσεως............................. ..... 136
IV. Οι ασφαλιστικοί κίνδυνοι.................................................................. ..... 142
1. Η μειωμένη ικανότητα προς εργασία.............................................. ..... 143
2. Το γήρας............................................................................................... ..... 145
3. Ο θάνατος του προστάτη της οικογένειας...................................... ..... 154
V. Υπολογισμός των συνταξιοδοτικών παροχών και χρόνος ασφάλισης 159
1. Υπολογισμός της σύνταξης............................................................... ..... 159
2. Χρόνος ασφάλισης............................................................................. ..... 160
VI. Η διοικητική διαδικασία ενώπιον της συνταξιοδοτικής διοίκησης 163
Επίλογος....................................................................................................... ..... 167
Βιβλιογραφία............................................................................................... ..... 169
Ι. Ξενόγλωσση......................................................................................... ..... 169
ΙΙ. Ξενόγλωσση μεταφρασμένη στα ελληνικά.................................... ..... 173
ΙΙΙ. Ελληνική.............................................................................................. ..... 173